województwo / powiat / gmina:
Powiat Preußisch Stargard [pruski okręg administracyjny, istniejący w latach 1772-1920, zlokalizowany w części Prus Zachodnich, które po I wojnie światowej, na mocy traktatu wersalskiego 1920 roku, znalazły się w granicach państwa polskiego; miastem powiatowym okręgu był Preußisch Stargard / obecnie Starogard Gdański]
miasto / miejscowość:
- Tczew
ulica / trakt komunikacyjny / obszar:
- niem. Czatkauer weg / obecnie ulica Czatkowska
- niem. Chaussee nach Marienburg [Malbork] / obecnie ulica Za Dworcem
- niem. Chaussee von Marienburg [Malbork] / obecnie ulica Jana z Kolna
- obecna ulica 1-go Maja
obiekty widoczne:
- dworzec kolejowy, niem. Bahnhof (tczewski budynek dworcowy, znajdujący się pomiędzy dwiema liniami kolejowymi łączącymi Tczew z Gdańskiem i Tczew z Bydgoszczą wybudowany został w latach 1856-1857 według projektu Friedricha Augusta Stülera; obiekt wzniesiono w tym samym czasie co wieże i portale tczewskich mostów; dawny gmach dworca kolejowego zachwycił przebywającą w Tczewie, w sierpniu 1858 roku, Jadwigę Łuszczewską-Deotymę, w tekście wspomnieniowym zatytułowanym Wycieczka do Gdańska. Czczewo autorka „Panienki z okienka” pisała: Jest to prawdziwy wzór architektury dziewiętnastego wieku, utwór z samego żelaza i kryształu, najtrwalsze z najtrwalszych, połączenie dziwne a pociągające (…) Najpierw wchodzisz do sali z trzech stron wyłożonej zwierciadłami, z czwartej ogromna oszklona ściana przedziela ją od drugiej sali półkolistej; ta cała jest ulana ze szkła, oprawionego w sieć żelaznych słupów, wiotkich i powikłanych, jakby gałązki rozłożystych drzew. Kierunek budowy tak zwrócony, iż gdziekolwiek staniesz, na wskroś wszystkich ścian, jak jedno okno, widzisz cały most; obiekt został dwukrotnie uszkodzony w czasie II wojny światowej [we wrześniu 1939 roku oraz podczas bombardowania miasta w dniach 20-22 lutego 1945 roku]; dawny kompleks spłonął w kilka dni po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną w marcu 1945 roku; ruiny dawnego dworca zostały ostatecznie rozebrane w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku ; za: publikacja „Dawny Tczew. Ludzie, miejsca, wydarzenia”, s. 118)
- niem. Zuckerfabrik / Cukrownia Ceres / Cukrownia Królewiecka funkcjonująca na terenie dawnego młyna od 1886 roku (po pierwszej wojnie światowej, ze względu na zniszczenia będące następstwem pożarów, zarówno Cukrownia Tczewska, jak i Cukrownia Królewiecka, nie wznowiły produkcji; w dwudziestoleciu międzywojennym w części obiektów pofabrycznych uruchomiono m.in. produkcję krochmalu, suszarnię ziół, destylarnię olejków, produkcję płyt korkowych, tartak, młyn zbożowy; od roku 1929 rozpoczęto produkcję drożdży piekarskich eksportowanych głównie do Stanów Zjednoczonych; w latach 1932-2007 w rejonie ob. ul. Za Dworcem działała Pomorska Fabryka Drożdży, obecnie teren pozakładowy znajduje się w rękach prywatnych)
- niem. Post / Poczta dworcowa (obecnie budynek przy ulicy 1 Maja 10 – okazały budynek poczty dworcowej i urzędu telegraficznego elewacją południową przylegający do peronu bydgoskiego; czas powstania obiektu: około 1865 roku; budynek przebudowany około 1910 roku)
- niem. Empfangergebaude / nieistniejący współcześnie budynek recepcji dworcowej
obiekty fizjograficzne (place, zbiorniki wodne, rzeki, stawy, itd.):
- niem. Küchengarten [działki / sady] – rejon obecnego Bulwaru Nadwiślańskiego
- Wisła
- niem. Mühlen Graben / Kanał Młyński / gwar. Milen [wypływa z jeziora Rokickiego Małego na Pojezierzu Starogardzkim, przepływa kolejno przez Rokitki, tczewskie osiedle Suchostrzygi, uchodzi do Wisły w przemysłowym rejonie Tczewa, pomiędzy mostami tczewskimi (kolejowym i drogowym) a portem rzecznym]
data / rok dokonania pomiaru:
4 do 29 listopada 1881 roku
data / rok odwzorowania:
8 do 11 maja 1883 roku
data / rok wykonania kopii:
styczeń 1886 roku
skala:
1 : 1000
źródło pozyskania:
Zarząd Miejski w Tczewie
sygnatura:
MKat9
Ze zbiorów Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Skulteta w Tczewie