Tczew. Fragment obecnej ulicy Krótkiej (daw. Berliner Strasse). Widok na obecny Plac Generała Józefa Hallera (daw. Plac Wolności, Adolf Hitler Platz, Plac Pierackiego, Stary Rynek, Rynek, Markt, Marktplatz)

Tczew. Fragment obecnej ulicy Krótkiej (daw. Berliner Strasse). Widok na obecny Plac Generała Józefa Hallera (daw. Plac Wolności, Adolf Hitler Platz, Plac Pierackiego, Stary Rynek, Rynek, Markt, Marktplatz) – niem. Dirschau. Markt und Berliner Strasse

obiekty widoczne:

• nieistniejąca współcześnie kamienica o numerze 19 opatrzona niemieckojęzycznym szyldem „Bäckerei Joh. Grabovski” [piekarnia] [około roku 1924 w budynku mieścił się m.in. skład obuwia Franciszka Szykowskiego oraz mleczarnia Augustyna Sakersdorffa; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 roku; kolejni właściciele obiektu począwszy od roku 1888: Johann Grabowski – piekarz, Richard Konopatzki – kupiec, Karl Eisenack – kupiec, Agnieszka Belau, w latach 1921-1939 w budynku mieściła się restauracja II klasy)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem (kamienica w stylu eklektycznym ze zdobieniami barokowymi wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku, w latach 1900-1908 własność kupca Adalberta Redlingera, kolejni właściciele: Sally Brenner, Władysław Teodorczyk)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem; kamienica opatrzona szyldem „Kaufhaus” [dom towarowywy] (po pożarze w lipcu 1900 roku gruntowna przebudowa i rozbudowa kamienicy, w latach 1897-1920 własność kupca Sallego Brennera, w latach 1920-1939 własność kupca Władysława Maciejewskiego)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 17 z attyką zwieńczoną wieżyczką (kamienica w stylu eklektycznym ze zdobieniami barokowymi, wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku, 1909 rok – przebudowa elewacji frontowej, kolejni właściciele począwszy od roku 1900: Eduard Sonnert, Julia Leyde z domu Blum, Artur Leyde, Bernard Brzozowski; na początku XX wieku w budynku mieścił się Hotel Cesarski (Kaiserhof)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 18 [daw. Markt 18] / kamienica narożna (kamienica wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku; 1901 rok – budowa nowych okien wystawowych od strony rynku, w latach 1854-1899 własność wdowy Amalii Dahmer; od roku 1899 właśc. Gmina Miejska Tczew; około roku 1922 przebudowa obiektu / fasady dla potrzeb tczewskiego Banku Dyskontowego) )
• kamienica narożna przy ulicy Garncarskiej 1/2 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (w latach 1875-1919 działka zajmowana przez: piętrowy dom mieszkalny ze skrzydłem bocznym, małe podwórze, piętrowy budynek tylni ze stajnią drewnianą i pomieszczeniem spichrzowym; około roku 1924 gruntowna przebudowa – dostosowanie obiektu do potrzeb handlowo-usługowych / „Skład bławatów, konfekcji damskiej i męskiej, bielizny, towarów krótkich i artykułów męskich”)
• kamienica przy ulicy Krótkiej 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1895 rok, wł. G. Schroeder)
• kamienica przy ulicy Krótkiej 14 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: XVIII wiek, fasada: XIX wiek)
• kamienica przy ulicy Krótkiej 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: XVIII wiek; w roku 1910 przebudowano pomieszczenia sklepowe [likwidacja sieni] i dobudowano pomieszczenia boczne, wł. Emil Zierott, siodlarz)
• kamienica przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 2 ćwierćwiecze XIX wieku / po 1820 roku; począwszy od roku 1872 kolejnymi właścicielami obiektu byli: Henriette Czarnecki z mężem [cukiernik], Frida Doerk, Robert Oliver z Sopotu [cukiernik],Wilhelm Ehlenberger [cukiernik], Waleska-Kruck [wdowa], Waleska-Kruck z mężem Izydorem Chmieleskim),
• kamienica przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: XVII-XVIII wiek; około 1800: przebudowa z nadaniem elewacji frontowej cech klasycystycznych, około 1922: wymiana schodów, wymiana witryny; kolejni właściciele począwszy od roku 1902: Max Balewski [kupiec], firma Selbiger und Hirschberg z Gdańska, Carl Wach, Ryszrad Gliński [handlarz mebli], Józef Łoński [kupiec z Tczewa]
• kamienica przy ulicy Krótkiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; kolejni właściciele: 1875-1908 R. Zube [kupiec], 1908-1939 C. Wach / sklep kolonialny)
• kamienica przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; kolejni właściciele: 1875-1908 R. Zube [kupiec], 1908-1939 C. Wach / sklep kolonialny),
• kamienica przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 1902 roku / kamienica w stylu eklektycznym z dominantą elementów renesansowych i barokowych, dom zbudowany dla rodziny Tetzlaff’ów / projekt z 1901 roku; 1912-1939 własność rzeźnika J. Schoernicka)
• kamienica przy ulicy Krótkiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 1764; w latach 1661-1881 działka będąca własnością Szpitala Św. Jerzego; w 1764 roku Rada Miejska podjęła decyzję o budowie nowego obiektu szpitalnego [przyczyna: zły stan techniczny budynku użytkowanego dotychczas przez personel szpitala św. Jerzego]; po roku 1881 kamienica będąca własnością kupca S. Behrendta)
• ratusz staromiejski (obiekt będący siedzibą władz miejskich; 18 maja 1916 roku w rejonie tczewskiego rynku wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył staromiejski ratusz wraz z przylegającymi do niego pięcioma budynkami mieszkalno-usługowymi o numerach 25, 26, 29, 30, 31, 32)
• nieistniejący współcześnie budynek znajdujący się w sąsiedztwie ratusza staromiejskiego
• fragment kamienicy przy ulicy Krótkiej 6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: I połowa XIX wieku; modernizacja: przełom XIX i XX wieku; obecna bryła budynku z I połowy XIX wieku; 1897-1919 własność szynkarza R. Schultza / restauracja; od 1919 własność G. Reinke / zajazd)

osoby widoczne:

przechodnie / mieszkańcy Tczewa

osoby powiązane:

• Franciszek Szykowski – kupiec / właściciel składu obuwia (dawny Rynek 19)
• Augustyn Sakersdorff – mleczarz (dawny Rynek 19)
• Johann Grabowski – piekarz, właściciel nieistniejącej współcześnie kamienicy rynkowej numer 19
• Carl Eisenack – kupiec, potentat zbożowy, jeden z członków loży masońskiej, działacz towarzystwa szkolnego „Schulverein”, właściciel przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą hurtową i detaliczną produktów rolnych, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją [por. reklama przedsiębiorstwa C. Eisenacka opublikowana w Księdze Adresowej Tczewa i Pelplina z 1924 roku: „Carl Eisenack zakup i sprzedaż: zboża, mąki, nasion, nawozów sztucznych, wełny surowej i artykułów pastewnych – Własne duże spichlerze z nowoczesnem urządzeniem”]
• Agnieszka Belau – właścicielka nieistniejącej współcześnie kamienicy rynkowej numer 19
• Richard Konopatzki – kupiec, w latach 1900-1918 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 20, właściciel nieistniejącej współcześnie kamienicy rynkowej numer 19
• Adalbert Redlinger – kupiec, w latach 1900-1908 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Sally Brenner – kupiec, w latach 1916-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15; w latach 1897-1920 właściciel kamienicy przy ob. Placu Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Władysław Teodorczyk – kupiec, urzędnik kolejowy z Gdańska, w latach 1922-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Władysław Maciejewski – kupiec, w latach 1920-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Bernard Brzozowski – mistrz szewski, w latach 1922-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Julia Leyde – w latach 1920-1922 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Artur Leyde – w latach 1920-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Eduard Sonnert – mistrz malarski, właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Amalia Dahmer – w latach 1854-1899 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 18/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Joh. Grabovski – piekarz (nazwisko widoczne na szyldzie sklepowym)
• G. Schroeder – od roku 1895 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Emil Zierott – siodlarz, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Henriette Czarnecki z mężem [cukiernik] – właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Frida Doerk – właścicielka kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Robert Oliver z Sopotu – cukiernik, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Wilhelm Ehlenberger – cukiernik, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Waleska-Kruck [wdowa] – właścicielka kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Waleska-Kruck z mężem Izydorem Chmieleskim – właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Max Balewski – kupiec, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Carl Wach – właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11, w latach 1908-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 9, w latach 1908-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Ryszard Gliński – handlarz mebli, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Józef Łoński – kupiec z Tczewa, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• R. Zube – kupiec, w latach 1875-1908 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 9, w 1875-1908 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Tetzlaff – rodzina kupiecka, właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• J. Schoernick – rzeźnik, w latach 1912-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• S. Behrendt – kupiec, od roku 1881 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• R. Schultz – szynkarz, w latach 1897-1919 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• G. Reinke – od roku 1919 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją

datowanie:

1903 [po wybudowaniu kamienicy przy obecnej ulicy Krótkiej 8] – 1906 [data graniczna zapisana na awersie karty pocztowej]

opis fizyczny:

• pocztówka czarno-biała (fotograficzna); wyd. W. Kranz Buchhandlung, Dirschau [Tczew]
• na awersie odręcznie zapisana data: 6 sierpnia 1906 roku

uwagi:

brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]

zbiór I. Dunajski

Adalbert Redlinger Agnieszka Belau Amalia Dahmer Artur Leyde augustyn sakersdorff Bank Dyskontowy Bernard Brzozowski Carl Eisenack Carl Wach dom towarowy Eduard Sonnert Emil Zierott franciszek szykowski Frida Doerk G. Reinke G. Schroeder Henriette Czarnecki Izydor Chmieleski J. Schoernick Joh. Grabovski Johann Grabowski Józef łoński Julia Leyde kamienica 19 kamienice karta bez obiegu pocztowego kaufhaus Max Balewski Plac Hallera Plac Hallera 15 Plac Hallera 16 Plac Hallera 17 Plac Hallera 18 pocztówka czarno-biała pocztówka fotograficzna R. Schultz R. Zube ratusz Richard Konopatzki Robert Oliver z Sopotu RYszard Gliński S. Behrendt Sally Brenner stare miasto Szpital św. Jerzego Tetzlaff ulica Garncarska 1/2 ulica krótka ulica Krótka 10 ulica Krótka 11 ulica Krótka 12 ulica Krótka 13 ulica Krótka 14 ulica Krótka 15 ulica Krótka 6 ulica Krótka 7 ulica Krótka 8 ulica Krótka 9 Waleska-Kruck Wilhelm Ehlenberger Władysław Maciejewski Władysław Teodorczyk