Tczew. Obecny Plac Generała Józefa Hallera (daw. Plac Wolności, Adolf Hitler Platz, Plac Pierackiego, Stary Rynek, Rynek, Markt, Marktplatz)

Tczew. Obecny Plac Generała Józefa Hallera (daw. Plac Wolności, Adolf Hitler Platz, Plac Pierackiego, Stary Rynek, Rynek, Markt, Marktplatz)

Tczew. Obecny Plac Generała Józefa Hallera (daw. Plac Wolności, Adolf Hitler Platz, Plac Pierackiego, Stary Rynek, Rynek, Markt, Marktplatz) / niem. Dirschau. Markt mit Rathaus

obiekty widoczne:

  • ratusz staromiejski – centralna część rynku (obiekt będący siedzibą władz miejskich; 18 maja 1916 roku w rejonie tczewskiego rynku wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył staromiejski ratusz wraz z przylegającymi do niego pięcioma budynkami mieszkalno-usługowymi o numerach 25, 26, 29, 30, 31, 32)
  • kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 18 [daw. Markt 18] / kamienica narożna (dwukondygnacyjny budynek mieszkalno-handlowy wybudowany przez G. Wilkego w miejscu kamienicy zniszczonej przez pożar w lipcu 1900 roku, obiekt będący własnością Julii Leyde; w budynku mieściły się m.in. Schuhwarenhaus [sklep obuwniczy] – M. Leyde oraz Kaiser’s Kaffee Geschäft [kawiarnia]- Alfred Möller; 1901 rok – budowa nowych okien wystawowych od strony rynku, w latach 1854-1899 własność wdowy Amalii Dahmer)
  • kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 17 [daw. Markt 17] z attyką zwieńczoną wieżyczką (kamienica w stylu eklektycznym ze zdobieniami barokowymi wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku, 1909 rok – przebudowa elewacji frontowej, kolejni właściciele począwszy od roku 1900: Eduard Sonnert, Julia Leyde z domu Blum, Artur Leyde, Bernard Brzozowski, na początku XX wieku w budynku mieścił się Hotel Cesarski (Kaiserhof)
  • kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 16 opatrzona szyldem „Kaufhaus – S. Brenner” [daw. Markt 16] (po pożarze w lipcu 1900 roku gruntowna przebudowa i rozbudowa kamienicy, w latach 1897-1920 własność kupca Sallego Brennera, w latach 1920-1939 własność kupca Władysława Maciejewskiego)
  • nieistniejący współcześnie budynek znajdujący się w sąsiedztwie ratusza staromiejskiego – obiekt spłonął w maju 1916 roku (por. identyczny obiekt widoczny na karcie pocztowej nr 767: https://skarbnica.tczew.pl/2323/tczew-obecny-plac-generala-jozefa-hallera-daw-plac-wolnosci-adolf-hitler-platz-plac-pierackiego-stary-rynek-rynek-markt-marktplatz-2/
  • budynek przy ulicy Garncarskiej 3/4 – obiekt widoczny w tle (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; budynek wzniesiony jako oficyna mieszkalna kamienicy rynkowej nr 18 [w pierwszej połowie XIX wieku w miejscu tym stał spichlerz, stajnia, oficyna / budynek tylny; w pierwszych latach wieku XX oficynom nadano samodzielnie numery administracyjne)
  • budynek przy ulicy Rybackiej 8 – obiekt widoczny w tle (czas powstania: około 1880 roku; kolejni właściciele począwszy od roku 1887: Robert Zube – kupiec, Carl Eisenack – kupiec, Michael Przechlewski – majster szewski)
  • budynek przy ulicy Rybackiej 9 – obiekt widoczny w tle (czas powstania: XIX wiek ; w latach 1884-1915 własność Carla Palischewskiego – majstra szewskiego; w roku 1936 w miejscu dotychczasowego obiektu wzniesiono nowy dom mieszkalny z warsztatem stolarskim, wł. Ligman – stolarz [na parterze stolarnia i sklep meblowy])
  • powóz konny
  • stoisko handlowe / stragan

osoby widoczne:

przechodnie / mieszkańcy Tczewa

osoby powiązane:

  • Amalia Dahmer – w latach 1854-1899 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 18/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Bernard Brzozowski – mistrz szewski, w latach 1922-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Julia Leyde – w latach 1920-1922 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17, właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 18 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Artur Leyde – w latach 1920-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Eduard Sonnert – mistrz malarski, właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Władysław Maciejewski – kupiec, w latach 1920-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Sally Brenner – kupiec, w latach 1916-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15; w latach 1897-1920 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Robert Zube – kupiec, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Carl Eisenack – kupiec, jeden z członków loży masońskiej, działacz towarzystwa szkolnego „Schulverein”, właściciel przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą hurtową i detaliczną produktów rolnych, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Michael Przechlewski – majster szewski, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Carl Palischewski – majster szewski, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Ligman – stolarz, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Marie Leyde – nazwisko widoczne na szyldzie sklepowym (kamienica staromiejska nr 18)
  • Alfred Möller – nazwisko widoczne na szyldzie sklepowym (kamienica staromiejska nr 18); właściciel kawiarni (niem. Kaiser’s Kaffee Geschäft )

datowanie:

około 1905 [widok późniejszy od widoku przedstawionego na karcie pocztowej nr 764 / https://skarbnica.tczew.pl/2315/tczew-widok-na-obecny-plac-generala-jozefa-hallera-daw-plac-wolnosci-adolf-hitler-platz-plac-pierackiego-stary-rynek-rynek-markt-marktplatz-widok-od-obecnej-ulicy-kardynala-stefana-wyszyns/, ale wcześniejszy od widoku przedstawionego na karcie pocztowej nr 767 / https://skarbnica.tczew.pl/2323/tczew-obecny-plac-generala-jozefa-hallera-daw-plac-wolnosci-adolf-hitler-platz-plac-pierackiego-stary-rynek-rynek-markt-marktplatz-2/ ; uwagę zwraca szyld „Kaiserhof” (kamienica przy obecnym Placu Hallera 17) – chodzi o Hotel Cesarski działający w Tczewie na początku XX wieku, a także brak szyldów „Marie Dorsch” i „Simon Michaelis” znajdujących na budynku sąsiadującym z ratuszem staromiejskim ; por. pocztówka 764 / https://skarbnica.tczew.pl/2315/tczew-widok-na-obecny-plac-generala-jozefa-hallera-daw-plac-wolnosci-adolf-hitler-platz-plac-pierackiego-stary-rynek-rynek-markt-marktplatz-widok-od-obecnej-ulicy-kardynala-stefana-wyszyns/ ; por. dodatkowo datę nadrukowaną na rewersie karty pocztowej (Magdeburg 1908) oraz typ pocztówki pomocny w datowaniu widoku – karta pocztowa fotograficzna [około 1900 roku nastąpiła popularyzacja technik fotograficznych, które z czasem wyparły litografię]

opis fizyczny:

  • pocztówka koloryzowana (fotograficzna); wyd. Reinicke & Rubin, Magdeburg 1908
  • na rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim (dane adresata nieczytelne)

uwagi:

  • na odwrocie znaczek pocztowy Deutsches Reich oraz stempel pocztowy / korespondencyjny Dirschau [Tczew] z nieczytelną datą
  • na odwrocie odręczny dopisek: Kr. Pr. Stargard [Preußisch Stargard] / współcześnie: Starogard Gdański

sygnatura:

Poczt769

zbiór Ireneusz Dunajski

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Skip to content