miejscowość:
- Tczew
obiekty / miejsca widoczne:
- domy jednorodzinne przy ulicy Suchostrzyckiej
- domy jednorodzinne przy ulicy Wigury
- domy jednorodzinne przy ulicy Lotniczej
- budynek przy ulicy Lotniczej 5 / współcześnie Zakład Blacharski – Mechanika Samochodowa Bogusław Łosiak
- domy jednorodzinne przy ulicy gen. Władysława Andersa
- domy jednorodzinne przy ulicy Generała Władysława Sikorskiego
- domy jednorodzinne przy ulicy Jagiellońskiej
- domy jednorodzinne przy ulicy Janusza Korczaka
- domy jednorodzinne przy ulicy Zygmunta Starego
- domy jednorodzinne przy ulicy Stefana Batorego
- domy jednorodzinne przy ulicy Kazimierza Jagiellończyka
- domy jednorodzinne przy ulicy Królowej Bony
- domy jednorodzinne przy ulicy Królowej Marysieńki
- budynek szkolny przy ulicy Królowej Marysieńki 10 / współcześnie II Liceum Ogólnokształcące im. Jana III Sobieskiego w Tczewie (potocznie „Budowlanka”) / na przełomie lat 80. i 90. XX wieku Zespół Szkół Budowlanych im. Jana III Sobieskiego w Tczewie, od 1994 roku Zespół Szkół Ponadpodstawowych – Technikum Budowlane i Liceum Ogólnokształcące
- domy jednorodzinne przy ulicy Żwirki
- teren niezagospodarowany (prawa strona kadru) / współcześnie: market Lidl [niemiecka sieć sklepów dyskontowych], Restauracja McDonald’s [ul. Braci Grimm 1A], Stacja BP [ul. Braci Grimm 1B]
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy ulicy Jedności Narodu nr 1, 2, 3, 4
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy ulicy Jedności Narodu nr 7, 8, 9
- czteropiętrowe budynku mieszkalne przy ulicy Jedności Narodu nr 28, 29, 30, 31, 32
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy ulicy Jedności Narodu 20, 21, 22 (fragment)
- budynki dziesięciopiętrowe / wieżowce przy ulicy Jedności Narodu nr 14, 13, 12, 27
- budynki dziesięciopiętrowe / wieżowce przy ulicy Saperskiej nr 10, 11
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy ulicy Saperskiej nr 3, 4, 5, 6
- Szkoła Podstawowa nr 11 im. Mikołaja Kopernika, ulica Saperska 12 [obiekt wznoszony w latach 1971-1972; pierwszy dyrektor placówki (od 1972 roku): Franciszek Drelich]
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy al. Zwycięstwa nr 4, 3, 2, 1
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy al. Zwycięstwa nr 17, 15
- dziesięciopiętrowy budynek mieszkalny przy alei Zwycięstwa 18 (data oddania obiektu do użytku: 1973 rok; ilość mieszkań: 77)
- dziesięciopiętrowy budynek mieszkalny przy alei Zwycięstwa 19 (data oddania obiektu do użytku: 1973 rok; ilość mieszkań: 77)
- przedszkole przy ulicy Saperskiej 7 / współcześnie: Niepubliczne Przedszkole Czwóreczka
- budynek przy alei Zwycięstwa 6 / współcześnie siedziba Spółdzielni Mieszkaniowej (daw. m.in. sala konferencyjna Spółdzielni Mieszkaniowej, świetlica osiedlowego / spółdzielczego domu kultury, biblioteka, sklep z wyrobami tczewskiej spółdzielni mleczarskiej)
- czteropiętrowe budynki mieszkalne przy ulicy Niepodległości nr 7, 8, 9
- przychodnia ZOZ przy ulicy Niepodległości 3 / współcześnie: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „POLIMED”
- teren niezagospodarowany / współcześnie: Stacja paliw Shell
- trzypiętrowe bloki mieszkalne przy ulicy Wyzwolenia 2, 3, 4
- kamienice przy ulicy Sobieskiego
- domy jednorodzinne przy ulicy Chłodnej
- Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Józefa przy skrzyżowaniu ulic Gdańskiej i Sobieskiego, ulica Gdańska 6 (czas powstania obiektu: 1936 rok; autor projektu: inżynier Stefan Cybichowski)
- Internat Zespołu Szkół Ekonomicznych im. ks. Janusza Stanisława Pasierba, ulica Gdańska 17A (w kadrze widoczny fragment obiektu)
- Kolejowa Wieża Ciśnień / Wieża Ciśnień nr 7 przy dworcu PKP, ul. Gdańska 37A (czas powstania obiektu: 1953 rok)
- budynki mieszkalne – Osiedle Zatorze / Kozen
- budynki mieszkalne przy ulicy Pomorskiej
- budynki mieszkalne przy ulicy Kaszubskiej
- Pomorska Fabryka Drożdży (Pomorska Fabryka Drożdży działała w latach 1932-2007 w rejonie ob. ul. Za Dworcem; współcześnie teren pozakładowy znajduje się w rękach prywatnych; na początku lat 90-tych XX wieku Pomorska Fabryka Drożdży zatrudniała 152 pracowników; dzięki wprowadzeniu nowoczesnych technologii tczewska fabryka wytwarzała nie tylko drożdże (18% ogólnokrajowych dostaw tego artykułu pochodziło z Tczewa), ale również preparaty witaminowo-drożdżowe; pod koniec kwietnia 2006 roku, z powodu wzrostu konkurencji na rynku drożdży oraz wyższych kosztów utylizacji odpadów i oczyszczania ścieków, podjęto decyzję o zamknięciu działu fermentacji; zmiany wpłynęły bezpośrednio na działalność tczewskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji (Drożdżownia była bowiem największym dostawcą ścieków przemysłowych do oczyszczalni); pomimo deklaracji dyrektora fabryki o kontynuowaniu działalności (w planach było utrzymanie produkcji drożdży w wysokości 600 ton miesięcznie), z końcem lutego 2007 r. zakład został zamknięty)
- Tczewska Stocznia Rzeczna, ulica Czatkowska / więcej o Tczewskiej Stoczni Rzecznej: https://skarbnica.tczew.pl/26403/tczew-ulica-czatkowska-tczewska-stocznia-rzeczna-widok-od-strony-walow-wislanych/
- budynek przy ulicy 1-go Maja 20 (czas powstania obiektu: 1932 rok; pierwotnie: obiekt biurowy, później siedziba tczewskiego Obwodu Lecznictwa Kolejowego, współcześnie NZOZ PELMED)
- Wisła
- most drogowy (historyczny most drogowy zbudowany został w latach 1851–1857 jako most drogowo-kolejowy projektu Carla Lentze; w 1947 roku zniszczeniu uległy prowizorycznie odbudowane przęsła mostu (niesiona przez powódź kra lodowa uszkodziła kilka drewnianych podpór mostowych w wyniku czego siedem dźwigarów wpadło do rzeki); 15 stycznia 1948 roku przywrócony został ruch drogowy na tak zwanym „starym moście”, pomiędzy mostem drogowym a mostem kolejowym powstała specjalna kładka, umożliwiająca autom kontynuowanie drogi po przęsłach kolejowych; 31 stycznia 1959 roku władze miejskie oficjalnie dopuściły most drogowy do użytku, ogłaszając, że jest on w całości przejezdny (zbędna kładka łącząca oba mosty została w tym samym roku usunięta); drogowcy, mimo wydanego przez władze miejskie komunikatu o przejezdności mostu, przystąpili do generalnego remontu nawierzchni (aby umożliwić samochodom wjazd na remontowany most, w miejscu zachodniego przyczółka powstała tymczasowa kładka); remont zakończył się ostatecznie w roku 1961; 21 marca 2000 roku trzy środkowe przęsła oryginalnej konstrukcji oraz cztery wieże w stylu neogotyckim zostały wpisane do rejestru zabytków, pozostałe elementy konstrukcyjne mostu drogowego dołączone zostały do rejestru w kilkanaście lat później, tj. 7 października 2016 roku (tym samym cały tczewski most został oficjalnie uznany za zabytek); w październiku 2011 roku, z uwagi na postępującą degradację przęseł, ruch na tczewskim moście drogowym został wstrzymany; od 2012 roku trwa proces odbudowy tczewskiego mostu drogowego w wariancie historycznym; kompleksowe prace o wartości 35,5 mln złotych podjęto na początku roku 2019; 15 kwietnia 2019 roku, podczas kolejnego etapu odbudowy mostu drogowego, dokonano wyjątkowego odkrycia: pod dawnym portalem zachodnim odnaleziono kapsułę czasu wmurowaną w przyczółek tczewskiego mostu 27 lipca 1851 roku oraz tablicę pamiątkową opatrzoną niemieckojęzyczną inskrypcją: „Jego wysokość, król pruski Fryderyk Wilhelm IV, położył kamień węgielny pod mostem wiślanym w Tczewie, 27 lipca 1851 r.”) / za: Bartosz Listewnik, „Historia mostów tczewskich. Zmiany konstrukcji na przestrzeni dziejów”
- most kolejowy (historyczny most kolejowy wybudowany został w roku 1891 na trasie magistrali kolejowej łączącej Warszawę z Gdańskiem; odbudowa zniszczonego w wyniku działań wojennych mostu kolejowego rozpoczęła się w marcu 1946 roku; 8 marca 1947, dokładnie w dwa lata po wysadzeniu mostów wiślanych przez armię niemiecką, obiekt został tymczasowo odbudowany, o pracach przy odbudowie tczewskiego mostu pisano między innymi na łamach „Życia Radomskiego” z 22 października 1947 roku: Most pod Tczewem prawie gotowy. Roboty przy odbudowie największego mostu w Polsce na Wiśle pod Tczewem posuwają się szybko naprzód. Niektóre prace prowadzone są na dwie zmiany. Most posiada 10 przęseł i ma 1060 metrów długości. Odbudowa trwa już prawie dwa lata. (…) 4 przęsła konstrukcji żelaznej sprowadzone zostały z Anglii, 5 przęseł naprawiono na miejscu. Już wkrótce most pod Tczewem zostanie oddany do użytku, co pozwoli na uruchomienie pociągów bezpośrednich na linii: Gdynia – Gdańsk – Tczew – Malbork – Warszawa; do odbudowy tczewskiego mostu kolejowego użyto brytyjskich elementów ESTB wyprodukowanych w 1945 roku; odbudowany w roku 1958 most stanowi kompilację wielu form konstrukcyjnych; w latach 2009-2010 most kolejowy przeszedł generalny remont w ramach modernizacji linii kolejowej Warszawa-Gdynia)
datowanie:
22 marca 1992
hasła przedmiotowe / hasła ogólne:
Tczew, urbanistyka, architektura, budownictwo, osiedla Tczew, ulice Tczew
hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:
Tczew, Osiedle Prątnica, ulica Suchostrzycka, domy jednorodzinne, domy jednorodzinne – ulica Suchostrzycka – Tczew, ulica Wigury, domy jednorodzinne – ulica Wigury – Tczew, ulica Lotnicza, domy jednorodzinne – ulica Lotnicza – Tczew, ulica Lotnicza 5, ulica Władysława Andersa, ulica gen. Władysława Andersa, ulica Generała Władysława Andresa, domy jednorodzinne – ulica gen. Władysława Andersa – Tczew, ulica Generała Władysława Sikorskiego, domy jednorodzinne – ulica Generała Władysława Sikorskiego – Tczew, ulica Jagiellońska, domy jednorodzinne – ulica Jagiellońska – Tczew, ulica Korczaka, ulica Janusza Korczaka, domy jednorodzinne – ulica Korczaka – Tczew, ulica Zygmunta Starego, domy jednorodzinne – ulica Zygmunta Starego – Tczew, ulica Stefana Batorego, domy jednorodzinne – ulica Stefana Batorego – Tczew, ulica Kazimierza Jagiellończyka, domy jednorodzinne – ulica Kazimierza Jagiellończyka – Tczew, ulica Królowej Bony, domy jednorodzinne – ulica Królowej Bony – Tczew, ulica Królowej Marysieńki, domy jednorodzinne – ulica Królowej Marysieńki – Tczew, ulica Królowej Marysieńki 10, szkoła – ulica Królowej Marysieńki 10 – Tczew, II LO Tczew, II Liceum Ogólnokształcące im. Jana III Sobieskiego w Tczewie, Zespół Szkół Budowlanych – ulica Królowej Marysieńki 10 – Tczew, budowlanka, ulica Żwirki, ulica Franciszka Żwirki, domy jednorodzinne – ulica Żwirki – Tczew, Osiedle Garnuszewskiego, Osiedle im. Antoniego Garnuszewskiego, Śródmieście II, ulica Jedności Narodu, ulica Jedności Narodu 1, ulica Jedności Narodu 2, ulica Jedności Narodu 3, ulica Jedności Narodu 4, ulica Jedności Narodu 7, ulica Jedności Narodu 8, ulica Jedności Narodu 9, ulica Jedności Narodu 28, ulica Jedności Narodu 29, ulica Jedności Narodu 30, ulica Jedności Narodu 31, ulica Jedności Narodu 32, ulica Jedności Narodu 20, ulica Jedności Narodu 21, ulica Jedności Narodu 22, wieżowiec, wieżowce Jedności Narodu, ulica Jedności Narodu 14, ulica Jedności Narodu 13, ulica Jedności Narodu 12, ulica Jedności Narodu 27, ulica Saperska, wieżowce ulica Saperska, ulica Saperska 10, ulica Saperska 11, ulica Saperska 3, ulica Saperska 4, ulica Saperska 5, ulica Saperska 6, ulica Saperska 12, SP 11 Tczew, Szkoła Podstawowa nr 11 im. Mikołaja Kopernika w Tczewie, Szkoła Podstawowa nr 11 – ulica Saperska 12 – Tczew, aleja Zwycięstwa, aleja Zwycięstwa 4, aleja Zwycięstwa 3, aleja Zwycięstwa 2, aleja Zwycięstwa 1, aleja Zwycięstwa 17, aleja Zwycięstwa 15, aleja Zwycięstwa 18, aleja Zwycięstwa 19, wieżowce aleja Zwycięstwa, ulica Saperska 7, przedszkole, przedszkole – ulica Saperska 7 – Tczew, Niepubliczne Przedszkole Czwóreczka, aleja Zwycięstwa 6, Osiedlowy Dom Kultury, Osiedlowy Dom Kultury – aleja Zwycięstwa – Tczew, Osiedlowy Dom Kultury – aleja Zwycięstwa 6 – Tczew, ulica Niepodległości, ulica Niepodległości 7, ulica Niepodległości 8, ulica Niepodległości 9, ulica Niepodległości 3, przychodnia – ulica Niepodległości 3 – Tczew, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej POLIMED, Polimed – ulica Niepodległości 3 – Tczew, ulica Wyzwolenia, ulica Wyzwolenia 2, ulica Wyzwolenia 3, ulica Wyzwolenia 4, ulica Sobieskiego, ulica Chłodna, domy jednorodzinne – ulica Chłodna – Tczew, kościół katolicki, kościół Nowe Miasto, ulica Gdańska, ulica Gdańska 6, kościół – ulica – Gdańska 6 – Tczew, Kościół pw. św. Józefa w Tczewie, ulica Gdańska 17A, internat, internat Zespołu Szkół Ekonomicznych, internat ZSE, internat – ulica Gdańska 17A – Tczew, wieża ciśnień, wieża ciśnień nr 7, kolejowa wieża ciśnień, ulica Gdańska 37A, wieża ciśnień – ulica Gdańska 37A – Tczew, Osiedle Zatorze, Kozen, ulica Pomorska, ulica Kaszubska, ulica Czatkowska, Tczewska Stocznia Rzeczna, Stocznia rzeczna Tczew, PBW, Przedsiębiorstwo Budownictwa Wodnego w Tczewie, basen Tczewskiej Stoczni Rzecznej, basen PBW, basen Przedsiębiorstwa Budownictwa Wodnego, port zimowy, Drożdżownia, Pomorska Fabryka Drożdży, ulica Za Dworcem, ulica 1-go Maja, ulica 1-go Maja 20, NZOZ Pelmed, NZOZ Pelmed – ulica 1-go Maja 20 – Tczew, Obwód Lecznictwa Kolejowego, Aleja Solidarności, ulica Wojska Polskiego, widok z lotu ptaka, Tczew 22 marca 1992, Tczew 22.03.1992, Tczew marzec 1992, lata 90. XX wieku
autor zdjęcia
Stanisław Zaczyński – fotograf, archiwista, kolekcjoner wiekowych rycin, negatywów, dokumentów historycznych, fotografii oraz pocztówek, wzbogacających oraz systematyzujących wiedzę na temat burzliwych dziejów Grodu Sambora, laureat „Kociewskiego Pióra” – lokalnego wyróżnienia przyznawanego przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne im. Małgorzaty Hillar
uwagi:
fotografia czarno-biała
sygnatura:
VI2a-7611/RZS
ze zbiorów Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Skulteta w Tczewie