miejscowość:
- Tczew
obiekty / miejsca widoczne:
- Pomorska Fabryka Drożdży / Pomorska Fabryka Drożdży POLMOS S.A. (Pomorska Fabryka Drożdży działała w latach 1932-2007 w rejonie ob. ul. Za Dworcem; współcześnie teren pozakładowy znajduje się w rękach prywatnych; na początku lat 90-tych XX wieku Pomorska Fabryka Drożdży zatrudniała 152 pracowników, dzięki wprowadzeniu nowoczesnych technologii tczewska fabryka wytwarzała nie tylko drożdże (18% ogólnokrajowych dostaw tego artykułu pochodziło z Tczewa), ale również preparaty witaminowo-drożdżowe; pod koniec kwietnia 2006 roku, z powodu wzrostu konkurencji na rynku drożdży oraz wyższych kosztów utylizacji odpadów i oczyszczania ścieków, podjęto decyzję o zamknięciu działu fermentacji; zmiany wpłynęły bezpośrednio na działalność tczewskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji (drożdżownia była bowiem największym dostawcą ścieków przemysłowych do oczyszczalni); pomimo deklaracji dyrektora fabryki o kontynuowaniu działalności (w planach było utrzymanie produkcji drożdży w wysokości 600 ton miesięcznie), z końcem lutego 2007 r. zakład został zamknięty)
Informacje dodatkowe / ciekawostki:
– Produkcję drożdży piekarskich rozpoczęto w Tczewie w roku 1929.
– W latach 30. XX wieku z taśmy produkcyjnej tczewskiej drożdżowni schodziło łącznie około 300 ton drożdży prasowanych na eksport, nieco później liczba ta wzrosła do 800-1000 ton (były to głównie drożdże produkowane na potrzeby rynku krajowego).
– Mimo wybuchu wojny produkcja drożdży w Tczewie nie została wstrzymana (przynajmniej do roku 1941). W marcu 1945 roku komendant wojenny Tczewa, płk Piotr Michajłowicz Klementiew, podpisał akt przekazania fabryki stronie polskiej.
– W lipcu 1962 roku Pomorską Fabrykę Drożdży w Tczewie połączono ze Starogardzkimi Zakładami Przemysłu Spirytusowego.
– Pomorska Fabryka Drożdży zajmowała się produkcją drożdży piekarskich prasowanych, drożdży piekarskich suszonych, jak również ekstraktów drożdżowych i witamin na bazie drożdży.
– W latach 90. XX wieku tczewska fabryka była jednym z potentatów na rynku drożdżowym, niemal 20 procent ogólnokrajowych dostaw drożdży oraz preparatów witaminowo-drożdżowych pochodziło z Tczewa. - Wisła
- most drogowy (historyczny most drogowy zbudowany został w latach 1851–1857 jako most drogowo-kolejowy; pierwotnie obiekt zdobiło dziesięć wież w stylu neogotyckim, wznoszonych kolejno w latach 1856, 1857 i 1858, monumentalny charakter konstrukcji podkreślały dodatkowo dwie bramy wjazdowe, z których jedną (tę po stronie Tczewa) zdobiła płaskorzeźba, przedstawiająca pruskiego króla Fryderyka Wilhelma IV w towarzystwie budowniczych mostu: Carla Lentzego oraz szwajcarskiego inżyniera Rudolpha Eduarda Schinza; po roku 1945, zniszczony w wyniku działań wojennych obiekt, odbudowano w formie dalekiej od oryginału; w 1947 roku niesiona przez powódź kra lodowa uszkodziła kilka drewnianych podpór mostowych w wyniku czego siedem dźwigarów wpadło do rzeki, tym samym tczewski most czasowo został wyłączony z użytkowania; 15 stycznia 1948 roku pomiędzy mostem drogowym a mostem kolejowym powstał specjalny łącznik umożliwiający autom kontynuowanie drogi po przęsłach kolejowych na których ułożono prowizoryczną drewnianą jezdnię; remont mostu drogowego połączony z wymianą nawierzchni trwał ponad 10 lat; 31 stycznia 1959 roku władze miejskie oficjalnie dopuściły most do użytku, ogłaszając, że jest on w całości przejezdny; 21 marca 2000 roku trzy środkowe przęsła oryginalnej konstrukcji oraz cztery wieże w stylu neogotyckim zostały wpisane do rejestru zabytków, pozostałe elementy konstrukcyjne mostu drogowego dołączone zostały do rejestru w kilkanaście lat później, tj. 7 października 2016 roku (tym samym cały tczewski most został oficjalnie uznany za zabytek); w październiku 2011 roku, z uwagi na postępującą degradację przęseł, ruch na tczewskim moście drogowym został wstrzymany; od 2012 roku trwa proces odbudowy tczewskiego mostu drogowego w wariancie historycznym; kompleksowe prace o wartości 35,5 mln złotych podjęto na początku roku 2019; 15 kwietnia 2019 roku, podczas kolejnego etapu odbudowy mostu drogowego, dokonano wyjątkowego odkrycia: pod dawnym portalem zachodnim odnaleziono kapsułę czasu wmurowaną w przyczółek tczewskiego mostu 27 lipca 1851 roku oraz tablicę pamiątkową opatrzoną niemieckojęzyczną inskrypcją: „Jego wysokość, król pruski Fryderyk Wilhelm IV, położył kamień węgielny pod mostem wiślanym w Tczewie, 27 lipca 1851 r.”) / za: Bartosz Listewnik, „Historia mostów tczewskich. Zmiany konstrukcji na przestrzeni dziejów”
- wieże w stylu neogotyckim – wieże mostu kratowniczego / drogowego (wieżyczki wznoszono kolejno w latach: 1856 – na środkowym filarze, 1857 – na pierwszym i drugim filarze, 1858 – na czwartym i piątym filarze; we wnętrzu każdej z wież znajduje się kilka niewielkich pomieszczeń: przedsionek, prostokątna wnęka z wejściem na schody, sala wpisana w cylindryczną część wieży, a także drewniane podesty kolejnych kondygnacji)
- most kolejowy (historyczny most kolejowy wybudowany został w roku 1891 na trasie magistrali kolejowej łączącej Warszawę z Gdańskiem; odbudowa zniszczonego w wyniku działań wojennych mostu rozpoczęła się w marcu 1946 roku; 8 marca 1947, dokładnie w dwa lata po wysadzeniu mostów wiślanych przez armię niemiecką, obiekt został tymczasowo odbudowany; o pracach przy odbudowie tczewskiego mostu pisano między innymi na łamach „Życia Radomskiego” z 22 października 1947 roku: Most pod Tczewem prawie gotowy. Roboty przy odbudowie największego mostu w Polsce na Wiśle pod Tczewem posuwają się szybko naprzód. Niektóre prace prowadzone są na dwie zmiany. Most posiada 10 przęseł i ma 1060 metrów długości. Odbudowa trwa już prawie dwa lata. (…) 4 przęsła konstrukcji żelaznej sprowadzone zostały z Anglii, 5 przęseł naprawiono na miejscu. Już wkrótce most pod Tczewem zostanie oddany do użytku, co pozwoli na uruchomienie pociągów bezpośrednich na linii: Gdynia – Gdańsk – Tczew – Malbork – Warszawa; do odbudowy tczewskiego mostu kolejowego użyto brytyjskich elementów ESTB wyprodukowanych w 1945 roku; odbudowany w roku 1958 most stanowi kompilację wielu form konstrukcyjnych; w latach 2009-2010 most kolejowy przeszedł generalny remont w ramach modernizacji linii kolejowej Warszawa-Gdynia)
datowanie:
lata 90. XX wieku [30 marca 1998]
hasła przedmiotowe / hasła ogólne:
Tczew, architektura, gospodarka, zagadnienia gospodarcze, przemysł, przemysł spożywczy, zakłady produkcyjne Tczew, rzeki, środowisko geograficzne, hydrologia, mosty, mosty tczewskie, mosty wiślane
hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:
Tczew, ulica Za Dworcem, Pomorska Fabryka Drożdży, Pomorska Fabryka Drożdży Polmos S.A., Pomorska Fabryka Drożdży „POLMOS” Tczew, Pomorska Fabryka Drożdży – ulica Za Dworcem – Tczew, drożdżownia, drożdżownia – ulica Za Dworcem – Tczew, drożdże, drożdże piekarskie, Polmos – ulica Za Dworcem – Tczew, Wisła, most drogowy, most kolejowy, przęsła mostowe, wieże w stylu neogotyckim, Tczew marzec 1998, Tczew 30 marca 1998, Tczew 30.03.1998, lata 90. XX wieku
uwagi:
fotografia barwna
sygnatura:
Fot1925
ze zbiorów Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Skulteta w Tczewie