miejscowość:
Tczew
obiekty widoczne:
- dworzec kolejowy, tzw. „stary dworzec” (obiekt wybudowany w latach 1856-1857 według projektu Friedricha Augusta Stülera; okazały budynek, wzniesiony w tym samym czasie co wieże i portale tczewskich mostów, zachwycił przebywającą w Tczewie, w sierpniu 1858 roku, Jadwigę Łuszczewską-Deotymę; w tekście wspomnieniowym zatytułowanym „Wycieczka do Gdańska. Czczewo” autorka „Panienki z okienka” pisała: Jest to prawdziwy wzór architektury dziewiętnastego wieku, utwór z samego żelaza i kryształu, najtrwalsze z najtrwalszych, połączenie dziwne a pociągające (…) Najpierw wchodzisz do sali z trzech stron wyłożonej zwierciadłami, z czwartej ogromna oszklona ściana przedziela ją od drugiej sali półkolistej; ta cała jest ulana ze szkła, oprawionego w sieć żelaznych słupów, wiotkich i powikłanych, jakby gałązki rozłożystych drzew. Kierunek budowy tak zwrócony, iż gdziekolwiek staniesz, na wskroś wszystkich ścian, jak jedno okno, widzisz cały most;
„stary dworzec” spłonął w marcu 1945 roku, w kilka dni po zajęciu Tczewa przez Armię Czerwoną [wcześniej został dwukrotnie uszkodzony, we wrześniu 1939 roku oraz w lutym 1945 roku]) - most drogowy (historyczny most drogowy zbudowany został w latach 1851–1857 jako most kolejowo-drogowy; pierwotnie obiekt zdobiło dziesięć wież w stylu neogotyckim, wznoszonych kolejno w latach 1856, 1857 i 1858; monumentalny charakter konstrukcji podkreślały dodatkowo dwie bramy wjazdowe, z których jedną (tę po stronie Tczewa) zdobiła płaskorzeźba, przedstawiająca pruskiego króla Fryderyka Wilhelma IV w towarzystwie budowniczych mostu: Carla Lentzego oraz szwajcarskiego inżyniera Rudolpha Eduarda Schinza; po roku 1945, zniszczony w wyniku działań wojennych obiekt, odbudowano w formie dalekiej od oryginału; w 1947 roku niesiona przez powódź kra lodowa uszkodziła kilka drewnianych podpór mostowych w wyniku czego siedem dźwigarów wpadło do rzeki, tym samym tczewski most czasowo został wyłączony z użytkowania; 15 stycznia 1948 roku pomiędzy mostem drogowym a mostem kolejowym powstał specjalny łącznik umożliwiający autom kontynuowanie drogi po przęsłach kolejowych na których ułożono prowizoryczną drewnianą jezdnię; remont mostu drogowego połączony z wymianą nawierzchni trwał ponad 10 lat; 31 stycznia 1959 roku władze miejskie oficjalnie dopuściły most do użytku, ogłaszając, że jest on w całości przejezdny; 21 marca 2000 roku trzy środkowe przęsła oryginalnej konstrukcji oraz cztery wieże w stylu neogotyckim zostały wpisane do rejestru zabytków, pozostałe elementy konstrukcyjne mostu drogowego dołączone zostały do rejestru w kilkanaście lat później, tj. 7 października 2016 roku [tym samym cały tczewski most został oficjalnie uznany za zabytek]; w październiku 2011 roku, z uwagi na postępującą degradację przęseł, ruch na moście został wstrzymany; od 2012 roku trwa proces odbudowy tczewskiego mostu drogowego w wariancie historycznym; kompleksowe prace o wartości 35,5 mln złotych podjęto na początku roku 2019; 15 kwietnia 2019 roku, podczas kolejnego etapu odbudowy, dokonano wyjątkowego odkrycia: pod dawnym portalem zachodnim odnaleziono kapsułę czasu wmurowaną w przyczółek tczewskiego mostu 27 lipca 1851 roku oraz tablicę pamiątkową opatrzoną niemieckojęzyczną inskrypcją: „Jego wysokość, król pruski Fryderyk Wilhelm IV, położył kamień węgielny pod mostem wiślanym w Tczewie, 27 lipca 1851 r.”) / za: Bartosz Listewnik, „Historia mostów tczewskich. Zmiany konstrukcji na przestrzeni dziejów”
- most kolejowy (historyczny most kolejowy wybudowany został w roku 1891 na trasie magistrali kolejowej łączącej Warszawę z Gdańskiem; odbudowa zniszczonego w wyniku działań wojennych mostu rozpoczęła się w marcu 1946 roku; 8 marca 1947, dokładnie w dwa lata po wysadzeniu mostów wiślanych przez armię niemiecką, obiekt został tymczasowo odbudowany; o pracach przy odbudowie tczewskiego mostu pisano między innymi na łamach „Życia Radomskiego” z 22 października 1947 roku: Most pod Tczewem prawie gotowy. Roboty przy odbudowie największego mostu w Polsce na Wiśle pod Tczewem posuwają się szybko naprzód. Niektóre prace prowadzone są na dwie zmiany. Most posiada 10 przęseł i ma 1060 metrów długości. Odbudowa trwa już prawie dwa lata. (…) 4 przęsła konstrukcji żelaznej sprowadzone zostały z Anglii, 5 przęseł naprawiono na miejscu. Już wkrótce most pod Tczewem zostanie oddany do użytku, co pozwoli na uruchomienie pociągów bezpośrednich na linii: Gdynia – Gdańsk – Tczew – Malbork – Warszawa; do odbudowy tczewskiego mostu kolejowego użyto brytyjskich elementów ESTB wyprodukowanych w 1945 roku; odbudowany w roku 1958 most stanowi kompilację wielu form konstrukcyjnych; w latach 2009-2010 most kolejowy przeszedł generalny remont w ramach modernizacji linii kolejowej Warszawa-Gdynia)
- przęsła mostowe – wewnętrzna perspektywa (widok ukazujący konstrukcyjną bliźniaczość mostów: ta sama długość, ta sama liczba filarów, identyczna rozpiętość przęseł)
- wieże w stylu neogotyckim / wieże mostu drogowego (wieżyczki wznoszono kolejno w latach: 1856 – na środkowym filarze, 1857 – na pierwszym i drugim filarze, 1858 – na czwartym i piątym filarze; we wnętrzu każdej z wież znajduje się kilka niewielkich pomieszczeń: przedsionek, prostokątna wnęka z wejściem na schody oraz sala wpisana w cylindryczną część wieży)
- poczekalnia dworcowa III klasy, niem. Wartesaal III. Klasse [poczekalnia z restauracją]
- poczekalnia dworcowa II klasy, niem. Wartesaal II. Klasse [poczekalnia wspólna dla pasażerów I i II klasy]
- powozy konne / dorożki
osoby widoczne:
- podróżni
- personel restauracji dworcowej
- dziecko
datowanie:
1900-1912 [przed wysłaniem karty pocztowej]
hasła przedmiotowe / hasła ogólne:
Tczew, kolej, kolejnictwo, transport, transport kolejowy, transport szynowy, mosty, mosty tczewskie, mosty wiślane, historia, architektura, gastronomia, usługi, dworzec, gospodarka, zagadnienia gospodarcze
hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:
Tczew, Dirschau, Wisła, most drogowy, most kolejowy, wieże w stylu neogotyckim, dworzec kolejowy, stacja kolejowa, stary dworzec, poczekalnia, poczekalnia dworcowa, poczekalnia dworcowa III klasa, poczekalnia dworcowa II klasa, Wartesaal, restauracja, restauracja dworcowa, personel, podróżni, dziecko, konie, powóz konny, dorożka, pocztówka, karta pocztowa, pocztówka czarno-biała, pocztówka fotograficzna, korespondencja, karta korespondencyjna, korespondencja w języku niemieckim, Teodor Biniak, Zakrzewo, Kreis Flatow, powiat Złotów, znaczek, znaczek pocztowy, Deutsches Reich, znaczek pocztowy Deutsches Reich, Gruss aus Dirschau, Westpreussen, Prusy Zachodnie, Johann Lukowski, wyd. Johann Lukowski, Beuthen, Bytom, Ireneusz Dunajski, lata 1900-1912, XX wiek, początek XX wieku
opis fizyczny:
- pocztówka czarno-biała (fotograficzna, z czterema widokami); wyd. Johann Lukowski, Beuthen [Bytom]
- na rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim (adresat: Teodor Biniak, Zakrzewo, niem. Kreis Flatow [powiat Złotów]
- na odwrocie znaczek pocztowy Deutsches Reich oraz stempel pocztowy / korespondencyjny Danzig [Gdańsk] 1913 (dzień i miesiąc nieczytelne)
sygnatura:
Poczt549
zbiór Ireneusz Dunajski
Podobne:
Tczew. Mosty wiślane (most drogowy, most kolejowy). Poczekalnia dworcowa. Lata 90. XIX wieku
Tczew. Mosty wiślane (most drogowy, most kolejowy). Gmach dawnego dworca kolejowego. Około 1901 roku
Tczew. Mosty wiślane. Stacja kolejowa – strona bydgoska. W kadrze widoczny m.in. okazały budynek poczty dworcowej i urzędu telegraficznego (współcześnie ulica 1 Maja 10). Początek XX wieku
Tczew. Dawny dworzec kolejowy. Poczekalnia dworcowa. Lata 1900-1907
Tczew. Mosty wiślane (most kolejowy, most drogowy). Stacja kolejowa. W kadrze widoczny okazały budynek poczty dworcowej i urzędu telegraficznego (współcześnie ulica 1 Maja 10). Początek XX wieku
