Tczew. Fragment ulicy A. Mickiewicza. Fragment ulicy Sobieskiego. Osiedle Bajkowe. Plac Generała Józefa Hallera
obiekty widoczne:
- kościół podominikański / Kościół pw. Świętego Mikołaja / Kościół pw. św. Jerzego / ob. Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Stanisława Kostki przy Placu Świętego Grzegorza (obiekt sakralny ufundowany w roku 1289 przez księcia pomorskiego Mestwina, do roku 1945 użytkowany przez gminę ewangelicką, prezbiterium pochodzi z końca XIII wieku, a nawa z połowy wieku XIV)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 4 / daw. Wiejski Dom Towarowy – Plac Wolności 4; w kadrze widoczny fragment obiektu (czas powstania obiektu: I połowa XIX wieku, przebudowa w 1900 roku, nadbudowa w roku 1909; w latach 1899-1905 właścicielem obiektu był Joseph Eisenstaedt; w okresie międzywojennym mieścił się tu sklep Braci Witosławskich (1917-1932) / „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” / St. Rynek 3-4 ; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 r.); po 1932 roku właścicielem obiektu został Edmund Witosławski)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 5 / daw. Plac Wolności 5 (czas powstania obiektu: XVII-XVIII wiek, odbudowana w 1901 roku – przypuszczalnie nastąpiła wówczas zmiana fasady, od 1903 roku do lat 40-tych XX wieku – skład kapeluszy Alojzego Kirkowskiego)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 6 opatrzona szyldem TAR-MAL Wyroby z drewna / daw. Plac Wolności 6 (czas powstania: około 1899 roku, po 1907 roku gruntowna przebudowa budynku głównego i zaplecza, obiekt zbudowany dla kupca S. Jontofsohna /Berliner Warenhaus/, od roku 1922 własność Władysława Maciejewskiego, w 1959 roku obiekt przebudowano na potrzeby internatu Zasadniczej Szkoły Zawodowej i Technikum Mechanicznego w Tczewie; w okresie międzywojennym mieścił się tu „Największy i najtańszy dom towarowy Bazar /I piętro: Bławaty, Sukna, Jedwabie, Towary drobne, Fartuchy, Pończochy, Koronki, Hafty, Tiule, Bielizna damska i męska, Obrusy, Ręczniki, Ceraty, Walizy, Teczki, Torebki, Portfele, Parasolki, Laski, Plecaki, Szkło, Porcelana, Artykuły drewniane, cynkowe, blaszane, aluminiowe, poniklowane, Naczynia kamienne, Szczotki, Mydła domowe i toaletowe ; II piętro: Konfekcja damska i męska, Kapelusze damskie i męskie, Kołdry watowane, Firany, Chodniki, Dywany, Gobeliny, Obuwie, Meble koszykowe i trzcinowe, Kosze, Dekoracje, Taborety, Łóżka żelazne i polowe, Wózki dziecięce, Sprzęty domowe i kuchenne, Zabawki, Galanteria/ ; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 r.)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 7 opatrzona szyldem „Levis” – sklep odzieżowy / daw. Plac Wolności 7 / w latach 70. i 80. XX wieku „Sklep muzyczny” / „Sklep elektryczno-muzyczny” / „Artykuły Elektro-muzyczne” (czas powstania: 1904 rok, obiekt zbudowany dla T. Niclasa przez firmę budowlaną Albina Brandta, wcześniej w miejscu tym znajdowała się niższa kamienica należąca do gminy ewangelickiej; w latach 1910-1931 właścicielem obiektu był cukiernik H. Biermann; w roku 1924 w budynku przy Placu Generała Józefa Hallera 6 [daw. Rynek 6] mieszkali bądź prowadzili działalność: Laura Riede – wdowa, dr Stanisław Kaznowski – adwokat, Marta Fast – krawcowa / za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 roku)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 8 z figurami czterech pór roku / daw. Plac Wolności 8 (czas powstania: 1898 rok; obiekt wzniesiony wraz z oficyną boczną dla potrzeb gminy ewangelickiej, wcześniej w miejscu tym znajdowała się kamienica będąca własnością Carla Gotfrieda Sengera, która w roku 1870 na mocy testamentu rentiera, przeszła na własność gminy ewangelickiej)
- budynek narożny przy ulicy S. Okrzei 18 (czas powstania obiektu: 2 ćwierćwiecze XIX wieku; dom zbudowany przypuszczalnie dla piekarza C. Mecka; kolejni właściciele począwszy od 1887 roku: Gustaw Hennemann, Joseph Senger, Stefan Keiling, Gertruda Gierdalska)
- budka telefoniczna
- samochody osobowe
- blok mieszkalny przy ul. Rokickiej 22 (osiedle Bajkowe)
- okazałe kamienice przy ulicy Sobieskiego wybudowane przez pierwszą w dziejach miasta spółdzielnię mieszkaniową – chodzi o powołaną z inicjatywy burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego Urzędniczą Spółdzielnię Budowlano-Mieszkaniową; pierwsze obiekty mieszkalne wzniesiono przy ulicy Sobieskiego w latach 1899-1901
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 4 – w kadrze widoczny fragment obiektu (czas powstania obiektu: lata 90. XIX)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 5 (czas powstania obiektu: 1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 6 (czas powstania obiektu: 1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 7 (czas powstania obiektu: 1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 8 (czas powstania obiektu:1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 9 (czas powstania obiektu: 1899 rok, projekt wykonany dla B. Borrmana)
- kamienica przy ulicy Mickiewicza 19 opatrzona szyldem „Sklep firmowy” [Sklep Firmowy „Cortex”, Sklep sportowy „Sprinter”, Meble; obecnie: Piekarnia Sambor Jacek Zywert] (czas powstania obiektu: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; od lat 50. XIX wieku właścicielami piekarze / rodzina Senger: od 1877 do 1933 roku; w latach 1932-1934 nadbudowa drugiego piętra – właściciel: W. Sabowski; w roku 1963 remont elewacji)
- kamienica przy ulicy A. Mickiewicza 18 / daw. sklep z artykułami gospodarstwa domowego ; współcześnie: Bar Mleczny „KOCIEWIAK” Mirela Jaguścik (w latach 1880-1890 obiekt wzniesiony w całości, zachowana żeliwna balustrada balkonu, fryz międzykondygnacyjny i podokapowy; w latach 1877-1939 w rękach rodziny kupieckiej Lietz: Adolf Lietz, Marie Wilhelmine Lietz, Emil Lietz)
- kamienica przy ulicy Mickiewicza 1 (rozwidlenie ulic Mickiewicza i Krótkiej, tak zwany Skwer różany; czas powstania obiektu: druga połowa XIX wieku, obiekt mieszkalno-usługowy wybudowany dla rodziny kupieckiej Sommerfeldów; zmodernizowany / rozbudowany na początku XX wieku; kolejny właściciel (około 1907 roku): Alfons Rutkowski)
- kamienica przy ulicy A. Mickiewicza 15 / Stara Apteka pod Złotym Lwem – Kazimierz Nadolski (czas powstania obiektu: I połowa XIX wieku; Apteka „Pod Złotym Lwem” założona przez Johanna Hildebrandta, otwarta 27 grudnia 1805 roku; kolejni właściciele-aptekarze począwszy od roku 1831: Adolph Siegfried Monien, Carl Heinrich Kruekenberg, Adolf Gotthilf Ferdinand Streichern, Luis Boltzmann, Richard Neumann, Emil Stroschein, Casimir Magierski, Alfons Wiegmann, Lother Cohn, Gustaw Weiss, Alfons Thielsch, Richard Scherers, Hans Gerdach, Kasimir Nadolski; komisaryczny zarządca apteki w okresie okupacji niemieckiej: Hans Jurgen Tiesler; apteka kilkukrotnie zmieniała nazwę: Apteka u Francuza / nazwa potoczna, Magierski’sche Apotheke, Stara Apteka pod Złotym Lwem)
- kamienica przy ulicy A. Mickiewicza 16 (około 1830 roku działka opisana jako „działka dziedziczna z domem mieszkalnym”, w latach 1846-1863 własność Fridricha Duschinskiego – kołodzieja, około 1860 roku w dokumentacji działki uwzględniono: dom mieszkalny z podwórzem oraz kuchnię z pralnią, w latach 1863-1914 własność siodlarza Eduarda Kindera; obiekt całkowicie przebudowano w roku 1965 z zachowaniem dotychczasowych gabarytów; w roku 1924 w budynku przy ulicy Mickiewicza 16 mieszkali bądź prowadzili działalność: Amalia Kinder – właścicielka składu towarów krótkich [bławaty, bielizna, konfekcja, galanteria], Zelma Kinder / za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 roku)
- kamienica przy ulicy A. Mickiewicza 17 (około 1900 roku przebudowa / modernizacja obiektu, nadanie budynkowi wyglądu zbliżonego do stanu dzisiejszego, zachowane gotyckie mury obwodowe piwnic oraz renesansowe mury działowe; w latach 1881-1899 własność majstra piekarskiego Ernesta Eduarda Miethe [od roku 1890 rentiera], w latach 1899-1939 własność cukiernika Adolfa Miethe; w roku 1929 na parterze obiektu mieścił się zakład zegarmistrzowski, jubilerski i optyczny Bernarda Mańkowskiego, wcześniej zakład jubilersko-zegarmistrzowski prowadził w tym miejscu Eduard Pelzer; po wojnie w budynku działała również kawiarnia „Wilnianka” prowadzona przez Alicję Frenchowicz, do roku 1945 zamieszkałą w Wilnie)
- Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – w kadrze widoczny fragment wieży kościelnej (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem; 29 sierpnia 1982 roku doszło do pożaru wskutek którego uszkodzeniu uległy wieża, połacie dachu nad nawą główną, dzwony oraz organy kościelne; ocalałe wyposażenie przeniesiono do sąsiadującego z farą Kościoła pw. Św. Stanisława Kostki; w kolejnych latach wieża otrzymała nowe, murowane zwieńczenie, uzupełniono więźbę, położono nowe dachówki, ufundowano także organy oraz cztery dzwony: Maryja, odkupiciel Człowieka, Jan Paweł II, Wacław)
osoby powiązane:
- Bracia Witosławscy – kupcy, w latach 1917-1932 właściciele sklepu „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” [St. Rynek 3-4]
- Edmund Witosławski – kupiec, w latach 1932-1939 właściciel domu towarowego mieszczącego się w kamienicach rynkowych numer 3 i 4 (wcześniej: „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” [St. Rynek 3-4]), przewodniczący Rady Miejskiej (1927 rok), prezes Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Tczewie (za: Rocznik Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich R.P. na rok 1938)
- Joseph Eisenstaedt – kupiec, w latach 1899-1905 właściciel kamienicy przy obecnym Placu Generała Józefa Hallera 4 [daw. Markt 4]
- Alojzy Kirkowski – kupiec, od 1903 roku do lat 40-tych XX wieku właściciel kamienicy przy obecnym Placu Generała Józefa Hallera 5 [daw. Markt 5]
- Władysław Maciejewski – kupiec, od roku 1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 6 [daw. Markt 6]
- Sally Jontofsohn – kupiec, właściciel domu towarowego Berliner Warenhaus / Plac Generała Józefa Hallera 6 [daw. Markt 6]
- Hermann Biermann – cukiernik, w latach 1910-1931 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 7 [daw. Markt 7]
- Theophil Niclas z Sopotu – rentier, pierwszy właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 7 [daw. Markt 7]
- Carl Gotfried Senger – rentier
- C. Meck – piekarz, właściciel kamienicy przy ulicy Okrzei 18
- Gustaw Hennemann – właściciel kamienicy przy ulicy Okrzei 18
- Joseph Senger -właściciel kamienicy przy ulicy Okrzei 18
- Stefan Keiling – właściciel kamienicy przy ulicy Okrzei 18
- Gertruda Gierdalska – właścicielka kamienicy przy ulicy Okrzei 18
- rodzina Senger [piekarze] – od lat 50. XIX wieku właściciele kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 19
- W. Sabowski – w latach 30. XX wieku właściciel kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 19
- Lietz (Adolf Lietz, Marie Wilhelmine Lietz, Emil Lietz)– rodzina kupiecka, w latach 1877-1939 właściciele kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 18 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Alfons Rutkowski – kupiec, właściciel kamienicy przy ulicy Mickiewicza 1
- Sommerfeld – rodzina kupiecka, właściciele kamienicy przy ulicy Mickiewicza 1
- Johann Hildebrandt – założyciel apteki przy ul. Mickiewicza 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Hans Jurgen Tiesler – w okresie okupacji niemieckiej zarządca apteki przy ul. A. Mickiewicza 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Kazimierz Nadolski – w latach 1919-1939 właściciel kamienicy/apteki przy ul. A. Mickiewicza 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Fridrich Duschinski – kołodziej, w latach 1846-1863 właściciel kamienicy przy ul. Mickiewicza 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Eduard Kinder – siodlarz, w latach 1863-1914 właściciel kamienicy przy ul. Mickiewicza 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Ernest Eduard Miethe – majster piekarski, w latach 1881-1899 właściciel kamienicy przy ul. Mickiewicza 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Adolf Miethe – cukiernik, w latach 1899-1939 właściciel kamienicy przy ul. Mickiewicza 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Ludwik Dembski – burmistrz miasta Tczewa
instytucje powiązane:
- Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa – powołana została do życia 26 sierpnia 1898 roku z inicjatywy ówczesnego burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego; w październiku 1898 r., z ramienia tczewskiej spółdzielni, zakupiono 3 tys. m² gruntu przy ul. Sobieskiego [daw. Gosslerstrasse, Ringstrasse], celem wybudowania czterech domów z 27 mieszkaniami; 23 kwietnia 1900 r. mieszkania te formalnie przekazano lokatorom; w dziesięć lat później Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa zajęła się budową domów przy ul. Paderewskiego (12, 13, 14) i ul. Stromej (1-5); do roku 1918 wzniesiono w Tczewie łącznie 16 obiektów mieszkalnych z 97 lokalami; kolejne domy, m.in. przy ul. Sobieskiego 34, 35, Wybickiego 22 i Paderewskiego 15 wybudowano w latach 30. XX wieku; z kolei pierwszą inwestycją tczewskiej spółdzielni, po zakończeniu II wojny światowej, był budynek z 32. lokalami mieszkalnymi przy ul. Sobieskiego 19 oddany do użytku dopiero w 1960 roku. Przez kolejne lata, począwszy od roku 1945 aż do roku 1960 działalność spółdzielni ograniczała się wyłącznie do remontu zdewastowanych i zniszczonych w wyniku działań wojennych budynków. 29 listopada 1945 r. Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa przemianowana została na „Spółdzielnię Mieszkaniową Pracowników Państwowych i Samorządowych”, w roku 1964 po raz kolejny zmieniono nazwę instytucji, tym razem na „Powiatową Spółdzielnię Mieszkaniową w Tczewie”, by w 1976 r. ostatecznie przyjąć obowiązującą po dziś dzień nazwę: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Tczewie.
osoby widoczne:
przechodnie / mieszkańcy Tczewa
datowanie:
lata 90. XX wieku
opis fizyczny:
pocztówka barwna (fotograficzna / karta pocztowa z czterema widokami); fot. S. Zaczyński; wyd. Działalność Wydawnicza Zbigniew Gabryszak
uwagi:
brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]
sygnatura:
Poczt470
zbiór S. Zaczyński
Podobne:
Tczew. Urząd Miejski. Plac Generała Józefa Hallera. Fragment ulicy A. Mickiewicza. Most drogowy. Most kolejowy. Dawne Łazienki Schefflera
Tczew. Basen odkryty. Zespół Opiekuńczy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej przy ul. Niepodległości 10. Fragment ulicy Sobieskiego. Plac Generała Józefa Hallera. Wieża Kościoła Rzymskokatolickiego pw. św. Stanisława Kostki. Fragment ulicy Okrzei
Tczew. Plac Generała Józefa Hallera. Fragment ulicy S. Okrzei – karta pocztowa z czterema widokami
Tczew. Urząd Miejski. Poczta. Plac Generała Józefa Hallera. Kamienice rynkowe. Fragment ulicy S. Okrzei
Tczew. Plac Generała Józefa Hallera. Fragment ulicy S. Okrzei – karta pocztowa z czterema widokami
