Kociewie. Starogard Gdański, Kaliska, Czarna Woda, Pelplin, Tczew, Lignowy Szlacheckie, Rynkówka, Piaseczno, Gniew, Skórcz, Osiek, Twardy Dół
obiekty widoczne:
- rynek w Starogardzie Gdańskim (w tle widoczna wieża Kościoła św. Katarzyny)
- Kościół pw. św. Katarzyny w Starogardzie Gdańskim [obiekt sakralny wybudowany w 1802 roku na fundamentach średniowiecznego kościoła [dawniej w miejscu tym znajdował się XV-wieczny kościół gotycki, od 1577 roku użytkowany przez luteran, obiekt został zniszczony w 1659 roku; kolejny wybudowany w tym miejscu kościół spłonął doszczętnie podczas pożaru miasta w 1792 roku]; świątynia usytuowana jest w północno-wschodnim narożniku starogardzkiego rynku, budowla ma trzy nawy oraz charakterystyczną, strzelistą wieżę datowaną na 1873 rok]
- kąpielisko sezonowe w gminie Kaliska (prawdopodobnie Jezioro Kazubskie)
- Katedra w Pelplinie / Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie [pierwotnie świątynia klasztoru cystersów, od roku 1824 siedziba miejscowego biskupa; jedna z największych świątyń gotyku ceglanego w Polsce (za datę ostatecznego zakończenia prac budowlanych w obrębie trójnawowej bazyliki przyjmuje się rok 1557); wnętrze pelplińskiej świątyni zdobi najwyższy w Polsce drewniany ołtarz o wysokości 21 metrów (drugi co do wielkości w Europie, po gotyckiej Katedrze NMP w Sewilli – Hiszpania); bazylika katedralna w Pelplinie jest ponadto wyposażona w największe w kraju organy składające się z 4,5 tysiąca piszczałek]
- Cudowna Studzienka w Piasecznie k. Gniewa [studzienka to zdrobniała nazwa studni (obudowanego źródełka) znajdującej się w miejscu, gdzie według tradycji miało miejsce objawienie Matki Bożej, notowane jako najstarsze objawienie na Pomorzu; pierwsze informacje o kapliczce przy Studzience pochodzą z czasów ks. proboszcz Szymona Myszkiewicza, wówczas to z inicjatywy Bractwa Matki Bożej Szkaplerznej, w latach 1722 – 1724, wybudowano drewnianą kapliczkę, w 1729 r. pogłębiono i zabezpieczono sadzawkę (studnię), a w 1730 r. postawiono ogrodzenie; w tym miejscu, w roku 1968, ówczesny kardynał ks. Karol Wojtyła (późniejszy papież Jan Paweł II) dokonał koronacji łaskami słynącej figury Matki Boskiej Królowej Pomorza i Matki Jedności; podczas okupacji hitlerowskiej władze niemieckie wydały zakaz organizowania pielgrzymek i procesji oraz odprawiania nabożeństw poza budynkiem kościoła, w tym okresie nie odbywały się również doroczne odpusty przy Studzience, okoliczni Niemcy (powiernicy majątków ziemskich) kilkukrotnie podejmowali próby zniszczenia kaplicy, jednak bez rezultatu, a wszystko to dzięki oporowi robotników z majątku ziemskiego w Piasecznie, którzy mówili „nie budowaliśmy Studzienki i nie będziemy jej rozbierać”.
- neogotycki pałac / zamek w Rynkówce (obecnie: Grabowy Dwór – pokoje gościnne, imprezy okolicznościowe)
- kamienice przy ul. Jana III Sobieskiego w Skórczu (w tym kamienica nr 12 – Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”)
- Ośrodek Wypoczynkowy Twardy Dół nad jeziorem Niedackim (molo)
- plaża z kąpieliskiem w miejscowości Osiek (nad jeziorem Kałębie; w tle widoczny Ośrodek Rehabilitacyjno-Rekreacyjny Dobry Brat)
- Zamek krzyżacki w Gniewie [czas powstania obiektu: koniec XIII wieku, rozbudowa: XIV i XV wiek; od połowy XV do 1772 roku siedziba polskich starostów; w XIV wieku gniewska twierdza uznawana była, na równi z zamkami w Człuchowie (obecnie w ruinie) i Gdańsku (obecnie nieistniejący), za największy zamek krzyżacki na lewym brzegu Wisły; pierwotnie jedna z czterech wież zamkowych była dużo wyższa niż obecnie i umożliwiała kontakt wzrokowy z warowniami w Kwidzynie (ok. 13 km w prostej linii) i Grudziądzu (ok 40 km w prostej linii)]
- Hotel Zamek Gniew – Pałac Marysieńki [oryginalny pałac zbudowany został w roku w 1679 przez Jana III Sobieskiego, ówczesnego starostę gniewskiego, dla żony Marii Kazimiery de La Grange d’Arquien, oryginalna budowla nie przetrwała do czasów współczesnych]
- Kościół Rzymskokatolicki pw. Świętego Mikołaja w Gniewie [gotycka budowla poświęcona św. Mikołajowi, opiekunowi żeglarzy i kupców; świątynia w typie halowym, trzynawowa o harmonijnym zespole wnętrza z nawami bocznymi oddzielonymi od nawy głównej ośmiobocznymi filarami; charakterystycznym elementem gniewskiej świątyni jest surowa, forteczna wieża, wbudowana w bryłę nawy; znaczna część wyposażenia pochodzi z drugiej połowy wieku XIX, nie brakuje jednak przedmiotów o zdecydowanie dłuższym rodowodzie, warto w tym miejscu wymienić choćby XVII-wieczny ornat barokowy, wedle miejscowej tradycji ofiarowany parafii przez królową Marię Kazimierę Sobieską; z XVIII stulecia pochodzi dzwon MIKOŁAJ, poświęcony patronowi świątyni, z wyrytą na płaszczu dzwonu inskrypcją: „Zrodziła mnie pobożna szczodrość podwalin Kościoła”; zasłużonymi dla gniewskiej parafii kapłanami byli ks. Benon Kursikowski (1831–1903) – proboszcz, dziekan gniewski, działacz społeczny, który przeprowadził gruntowną renowację kościoła oraz kaplicy cmentarnej, a także ks. Władysław Piaskowski (1913–2008) – pierwszy powojenny proboszcz, który nie tylko wyremontował prezbiterium zniszczone przez kulę armatnią, ale także zorganizował pierwszą powojenną misję parafialną / za: https://www.gniew.pl/543,kosciol-sw-mikolaja
- kościół podominikański / Kościół pw. Świętego Mikołaja / Kościół pw. św. Jerzego / ob. Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Stanisława Kostki przy Placu Świętego Grzegorza w Tczewie (obiekt sakralny ufundowany w roku 1289 przez księcia pomorskiego Mestwina, do roku 1945 użytkowany przez gminę ewangelicką, prezbiterium pochodzi z końca XIII wieku, a nawa z połowy wieku XIV)
- Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem; 29 sierpnia 1982 roku doszło do pożaru wskutek którego uszkodzeniu uległy wieża, połacie dachu nad nawą główną, dzwony oraz organy kościelne; ocalałe wyposażenie przeniesiono do sąsiadującego z farą Kościoła pw. Św. Stanisława Kostki; w kolejnych latach wieża otrzymała nowe, murowane zwieńczenie, uzupełniono więźbę, położono nowe dachówki, ufundowano także organy oraz cztery dzwony: Maryja, odkupiciel Człowieka, Jan Paweł II, Wacław)
- Tczew: dawny budynek klasztorny zakonu żebraczego dominikanów – część zespołu klasztornego (po kasacji klasztoru w 1818 roku przekazany na cele szkolne) / obecnie Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Janiny Garści
- szkoła tzw. Czerwona/ obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych (czas powstania obiektu: 1891 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
- Tczew: Spółdzielnia Inwalidów „Wisła” – hala
- Tczew: kamienica przy ulicy Zamkowej 16 (czas powstania obiektu w obecnym kształcie: 1907 rok (?); wzniesiono wówczas nowy budynek mieszkalny wraz z domem przeznaczonym do prowadzenia interesów; w parterowej części obiektu mieściły się pierwotnie pomieszczenia sklepowe)
- Tczew: kamienica przy ulicy Zamkowej 18 (czas powstania obiektu: około 1890 roku)
- Tczew: kamienica przy ul. Zamkowej 19 (czas powstania obiektu: około 1910 roku)
- Tczew: kamienice bliźniacze przy ulicy Zamkowej 19A i 19B (czas powstania obiektów: 1913 rok)
- Tczew: bulwar nadwiślański
- Tczew: budynek przy ulicy Zamkowej 5 / dawny browar tczewski – obiekt widoczny w tle (budynek przy ul. Zamkowej wzniesiono w 1890 roku w miejscu zniszczonej przez pożar słodowni, obiekt wchodził w skład zespołu browarnego należącego do Johanna Allerta (ul. Zamkowa 1-6), około 1937 r. browar zamknięto i uruchomiono w nim m.in. wytwórnię wód mineralnych)
- Tczew: kamienica przy ulicy Sambora 13 (czas powstania obiektu: 1875-1900; w okresie międzywojennym w budynku mieścił się zakład fotograficzny W. Wolańskiego)
- Tczew: budynek mieszkalny przy ulicy Zamkowej 21 A [Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko Własnościowa Jutrzenka]
- Tczew: budynek wielorodzinny przy ulicy Sambora 7 (czas powstania obiektu: 1914 rok; obiekt pierwotnie wzniesiony na potrzeby trzech rodzin; budowniczy / inwestor: Anton Landowski)
- Kościół pw. św. Marcina i św. Małgorzaty w Lignowach Szlacheckich [XIV-wieczny, gotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina i św. Małgorzaty jest jednym z większych kościołów wiejskich na Pomorzu, zbudowany został w latach 1320-1520 z fundacji zakonu krzyżackiego; w centralnej części prezbiterium znajduje się barokowy, XVII-wieczny ołtarz, którego renowację ukończono w 2000 roku; w roku 1954 odbudowano, zniszczoną podczas II wojny światowej, wieżę kościelną; na uwagę wiernych zasługuje, znajdujący się w południowej części zakrystii, zegar słoneczny z 1690 roku zaprojektowany i skonstruowany przez pelplińskich cystersów]
obiekty powiązane:
- dawny klasztor cystersów w Pelplinie (obecnie w kompleksie budynków przykatedralnych mieści się Męskie Liceum Katolickie Collegium Marianum, a także Wyższe Seminarium Duchowne; w wieku XV pelpliński klasztor został doszczętnie zniszczony i rozgrabiony podczas najazdu husytów oraz w czasie trwania tak zwanej wojny trzynastoletniej; w roku 1464 opiekę nad opactwem przejął król Kazimierz Jagiellończyk; po sekularyzacji majątku klasztornego przez pruskiego króla Fryderyka II dawny kompleks klasztorny powoli zaczął tracić na znaczeniu; w roku 1810 wydano zakaz przyjmowania nowicjuszy, ostatnim szesnastu mnichom przyznano dożywotnie renty; pelpliński klasztor ostatecznie zlikwidowano w roku 1823; w samej architekturze klasztoru nastąpiły znaczące zmiany, skrzydła klasztorne ulegały licznym przeobrażeniom (najmniej zmian dokonano w obrębie skrzydła południowego), obecny stan budynków przykatedralnych pochodzi z lat 1859-1868)
- Tczew: szkoła tzw. Biała / obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych – budynek przysłonięty przez drzewa; obiekt sąsiadujący z Kościołem pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 1871 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
datowanie:
2002 rok
opis fizyczny:
- pocztówka barwna (fotograficzna / karta pocztowa z dwunastoma widokami); fot. i projekt graficzny Bogusław Nieznalski – A.D. 2003; wyd. Oficyna Wydawnicza „Pomorze” Gdańsk (Kolekcja Widokówek Kociewia)
- na rewersie nadrukowany tekst o następującej treści: „Ziemia Kociewska to Bory Tucholskie, piękne i czyste jeziora, rzeki, grzybne lasy, ciekawe zabytki.”
uwagi:
brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]
sygnatura:
Poczt500
zbiór S. Zaczyński