Kociewie. Starogard Gdański, Kaliska, Czarna Woda, Pelplin, Tczew, Lignowy Szlacheckie, Rynkówka, Piaseczno, Gniew, Skórcz, Osiek, Twardy Dół

Kociewie. Starogard Gdański, Kaliska, Czarna Woda, Pelplin, Tczew, Lignowy Szlacheckie, Rynkówka, Piaseczno, Gniew, Skórcz, Osiek, Twardy Dół

obiekty widoczne:

• rynek w Starogardzie Gdańskim (w tle widoczna wieża Kościoła św. Katarzyny)
• Kościół pw. św. Katarzyny w Starogardzie Gdańskim [obiekt sakralny wybudowany w 1802 roku na fundamentach średniowiecznego kościoła [dawniej w miejscu tym znajdował się XV-wieczny kościół gotycki, od 1577 roku użytkowany przez luteran, obiekt został zniszczony w 1659 roku; kolejny wybudowany w tym miejscu kościół spłonął doszczętnie podczas pożaru miasta w 1792 roku]; świątynia usytuowana jest w północno-wschodnim narożniku starogardzkiego rynku, budowla ma trzy nawy oraz charakterystyczną, strzelistą wieżę datowaną na 1873 rok]
• kąpielisko sezonowe w gminie Kaliska (prawdopodobnie Jezioro Kazubskie)
• Katedra w Pelplinie / Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie [pierwotnie świątynia klasztoru cystersów, od roku 1824 siedziba miejscowego biskupa; jedna z największych świątyń gotyku ceglanego w Polsce (za datę ostatecznego zakończenia prac budowlanych w obrębie trójnawowej bazyliki przyjmuje się rok 1557); wnętrze pelplińskiej świątyni zdobi najwyższy w Polsce drewniany ołtarz o wysokości 21 metrów (drugi co do wielkości w Europie, po gotyckiej Katedrze NMP w Sewilli – Hiszpania); bazylika katedralna w Pelplinie jest ponadto wyposażona w największe w kraju organy składające się z 4,5 tysiąca piszczałek]
• Cudowna Studzienka w Piasecznie k. Gniewa [studzienka to zdrobniała nazwa studni (obudowanego źródełka) znajdującej się w miejscu, gdzie według tradycji miało miejsce objawienie Matki Bożej, notowane jako najstarsze objawienie na Pomorzu; pierwsze informacje o kapliczce przy Studzience pochodzą z czasów ks. proboszcz Szymona Myszkiewicza, wówczas to z inicjatywy Bractwa Matki Bożej Szkaplerznej, w latach 1722 – 1724, wybudowano drewnianą kapliczkę, w 1729 r. pogłębiono i zabezpieczono sadzawkę (studnię), a w 1730 r. postawiono ogrodzenie; w tym miejscu, w roku 1968, ówczesny kardynał ks. Karol Wojtyła (późniejszy papież Jan Paweł II) dokonał koronacji łaskami słynącej figury Matki Boskiej Królowej Pomorza i Matki Jedności; podczas okupacji hitlerowskiej władze niemieckie wydały zakaz organizowania pielgrzymek i procesji oraz odprawiania nabożeństw poza budynkiem kościoła, w tym okresie nie odbywały się również doroczne odpusty przy Studzience, okoliczni Niemcy (powiernicy majątków ziemskich) kilkukrotnie podejmowali próby zniszczenia kaplicy, jednak bez rezultatu, a wszystko to dzięki oporowi robotników z majątku ziemskiego w Piasecznie, którzy mówili „nie budowaliśmy Studzienki i nie będziemy jej rozbierać”.
• neogotycki pałac / zamek w Rynkówce (obecnie: Grabowy Dwór – pokoje gościnne, imprezy okolicznościowe)
• kamienice przy ul. Jana III Sobieskiego w Skórczu (w tym kamienica nr 12 – Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”)
• Ośrodek Wypoczynkowy Twardy Dół nad jeziorem Niedackim (molo)
• plaża z kąpieliskiem w miejscowości Osiek (nad jeziorem Kałębie; w tle widoczny Ośrodek Rehabilitacyjno-Rekreacyjny Dobry Brat)
• Zamek krzyżacki w Gniewie [czas powstania obiektu: koniec XIII wieku, rozbudowa: XIV i XV wiek; od połowy XV do 1772 roku siedziba polskich starostów; w XIV wieku gniewska twierdza uznawana była, na równi z zamkami w Człuchowie (obecnie w ruinie) i Gdańsku (obecnie nieistniejący), za największy zamek krzyżacki na lewym brzegu Wisły;  pierwotnie jedna z czterech wież zamkowych była dużo wyższa  niż obecnie i umożliwiała kontakt wzrokowy z warowniami w Kwidzynie (ok. 13 km w prostej linii) i Grudziądzu (ok 40 km w prostej linii)]
• Hotel Zamek Gniew – Pałac Marysieńki [oryginalny pałac zbudowany został w roku w 1679 przez Jana III Sobieskiego, ówczesnego starostę gniewskiego, dla żony Marii Kazimiery de La Grange d’Arquien, oryginalna budowla nie przetrwała do czasów współczesnych]
• Kościół Rzymskokatolicki pw. Świętego Mikołaja w Gniewie [gotycka budowla poświęcona św. Mikołajowi, opiekunowi żeglarzy i kupców; świątynia w typie halowym, trzynawowa o harmonijnym zespole wnętrza z nawami bocznymi oddzielonymi od nawy głównej ośmiobocznymi filarami; charakterystycznym elementem gniewskiej świątyni jest surowa, forteczna wieża, wbudowana w bryłę nawy; znaczna część wyposażenia pochodzi z drugiej połowy wieku XIX, nie brakuje jednak przedmiotów o zdecydowanie dłuższym rodowodzie, warto w tym miejscu wymienić choćby XVII-wieczny ornat barokowy, wedle miejscowej tradycji ofiarowany parafii przez królową Marię Kazimierę Sobieską; z XVIII stulecia pochodzi dzwon MIKOŁAJ, poświęcony patronowi świątyni, z wyrytą na płaszczu dzwonu inskrypcją: „Zrodziła mnie pobożna szczodrość podwalin Kościoła”; zasłużonymi dla gniewskiej parafii kapłanami byli ks. Benon Kursikowski (1831–1903) – proboszcz, dziekan gniewski, działacz społeczny, który przeprowadził gruntowną renowację kościoła oraz kaplicy cmentarnej, a także ks. Władysław Piaskowski (1913–2008) – pierwszy powojenny proboszcz, który nie tylko wyremontował prezbiterium zniszczone przez kulę armatnią, ale także zorganizował pierwszą powojenną misję parafialną / za: https://www.gniew.pl/543,kosciol-sw-mikolaja
• kościół podominikański / Kościół pw. Świętego Mikołaja / Kościół pw. św. Jerzego / ob. Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Stanisława Kostki przy Placu Świętego Grzegorza w Tczewie (obiekt sakralny ufundowany w roku 1289 przez księcia pomorskiego Mestwina, do roku 1945 użytkowany przez gminę ewangelicką, prezbiterium pochodzi z końca XIII wieku, a nawa z połowy wieku XIV)
• Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem; 29 sierpnia 1982 roku doszło do pożaru wskutek którego uszkodzeniu uległy wieża, połacie dachu nad nawą główną, dzwony oraz organy kościelne; ocalałe wyposażenie przeniesiono do sąsiadującego z farą Kościoła pw. Św. Stanisława Kostki; w kolejnych latach wieża otrzymała nowe, murowane zwieńczenie, uzupełniono więźbę, położono nowe dachówki, ufundowano także organy oraz cztery dzwony: Maryja, odkupiciel Człowieka, Jan Paweł II, Wacław)
• Tczew: dawny budynek klasztorny zakonu żebraczego dominikanów – część zespołu klasztornego (po kasacji klasztoru w 1818 roku przekazany na cele szkolne) / obecnie Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Janiny Garści
• szkoła tzw. Czerwona/ obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych (czas powstania obiektu: 1891 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
• Tczew: Spółdzielnia Inwalidów „Wisła” – hala
• Tczew: kamienica przy ulicy Zamkowej 16 (czas powstania obiektu w obecnym kształcie: 1907 rok (?); wzniesiono wówczas nowy budynek mieszkalny wraz z domem przeznaczonym do prowadzenia interesów; w parterowej części obiektu mieściły się pierwotnie pomieszczenia sklepowe)
• Tczew: kamienica przy ulicy Zamkowej 18 (czas powstania obiektu: około 1890 roku)
• Tczew: kamienica przy ul. Zamkowej 19 (czas powstania obiektu: około 1910 roku)
• Tczew: kamienice bliźniacze przy ulicy Zamkowej 19A i 19B (czas powstania obiektów: 1913 rok)
• Tczew: bulwar nadwiślański
• Tczew: budynek przy ulicy Zamkowej 5 / dawny browar tczewski – obiekt widoczny w tle (budynek przy ul. Zamkowej wzniesiono w 1890 roku w miejscu zniszczonej przez pożar słodowni, obiekt wchodził w skład zespołu browarnego należącego do Johanna Allerta (ul. Zamkowa 1-6), około 1937 r. browar zamknięto i uruchomiono w nim m.in. wytwórnię wód mineralnych)
• Tczew: kamienica przy ulicy Sambora 13 (czas powstania obiektu: 1875-1900; w okresie międzywojennym w budynku mieścił się zakład fotograficzny W. Wolańskiego)
• Tczew: budynek mieszkalny przy ulicy Zamkowej 21 A [Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko Własnościowa Jutrzenka]
• Tczew: budynek wielorodzinny przy ulicy Sambora 7 (czas powstania obiektu: 1914 rok; obiekt pierwotnie wzniesiony na potrzeby trzech rodzin; budowniczy / inwestor: Anton Landowski)
• Kościół pw. św. Marcina i św. Małgorzaty w Lignowach Szlacheckich [XIV-wieczny, gotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina i św. Małgorzaty jest jednym z większych kościołów wiejskich na Pomorzu, zbudowany został w latach 1320-1520 z fundacji zakonu krzyżackiego; w centralnej części prezbiterium znajduje się barokowy, XVII-wieczny ołtarz, którego renowację ukończono w 2000 roku; w roku 1954 odbudowano, zniszczoną podczas II wojny światowej, wieżę kościelną; na uwagę wiernych zasługuje, znajdujący się w południowej części zakrystii, zegar słoneczny z 1690 roku zaprojektowany i skonstruowany przez pelplińskich cystersów]

obiekty powiązane:

• dawny klasztor cystersów w Pelplinie (obecnie w kompleksie budynków przykatedralnych mieści się Męskie Liceum Katolickie Collegium Marianum, a także Wyższe Seminarium Duchowne; w wieku XV pelpliński klasztor został doszczętnie zniszczony i rozgrabiony podczas najazdu husytów oraz w czasie trwania tak zwanej wojny trzynastoletniej; w roku 1464 opiekę nad opactwem przejął król Kazimierz Jagiellończyk; po sekularyzacji majątku klasztornego przez pruskiego króla Fryderyka II dawny kompleks klasztorny powoli zaczął tracić na znaczeniu; w roku 1810 wydano zakaz przyjmowania nowicjuszy, ostatnim szesnastu mnichom przyznano dożywotnie renty; pelpliński klasztor ostatecznie zlikwidowano w roku 1823; w samej architekturze klasztoru nastąpiły znaczące zmiany, skrzydła klasztorne ulegały licznym przeobrażeniom (najmniej zmian dokonano w obrębie skrzydła południowego), obecny stan budynków przykatedralnych pochodzi z lat 1859-1868)
• Tczew: szkoła tzw. Biała / obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych – budynek przysłonięty przez drzewa; obiekt sąsiadujący z Kościołem pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 1871 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)

datowanie:

2002 rok

opis fizyczny:

• pocztówka barwna (fotograficzna / karta pocztowa z dwunastoma widokami); fot. i projekt graficzny Bogusław Nieznalski – A.D. 2003; wyd. Oficyna Wydawnicza „Pomorze” Gdańsk (Kolekcja Widokówek Kociewia)
• na rewersie nadrukowany tekst o następującej treści: „Ziemia Kociewska to Bory Tucholskie, piękne i czyste jeziora, rzeki, grzybne lasy, ciekawe zabytki.”

uwagi:

brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]

sygnatura:

Poczt500

zbiór S. Zaczyński

2002 rok Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie benon kursikowski Bogusław Nieznalski - fotografia i projekt graficzny brak korespondencji na rewersie budynek klasztorny zakonu żebraczego dominikanów bulwar nadwiślański cudowna studzienka w piasecznie cystersi Czarna Woda dominikanie fara gmina Kaliska gminna spółdzielnia samopomoc chłopska w skórczu Gniew grabowy dwór hotel zamek gniew jezioro kałębie jezioro kazubskie jezioro niedackie kaliska kamienice bliźniacze kąpielisko kąpielisko sezonowe karta bez obiegu pocztowego karta pocztowa z dwunastoma widokami Katedra w Pelplinie klasztor klasztor cystersów Kolekcja Widokówki Kociewia kościół podominikański kościół podwyższenia krzyża świętego kościół pw. świętego marcina i świętej małgorzaty w lignowach szlacheckich kościół św. katarzyny w starogardzie gdańskim kościół św. mikołaja w gniewie kościół św. Stanisława Kostki kult maryjny Łaskami słynąca figura Matki Boskiej Królowej Pomorza i Matki Jedności Lignowy Szlacheckie miejsce kultu molo Oficyna Wydawnicza Pomorze Gdańsk Osiek ośrodek rehabilitacyjno-rekreacyjny dobry brat ośrodek wypoczynkowy twardy dół pałac marysieńki pałac w rynkówce państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Janiny Garści Pelplin piaseczno plaża pocztówka barwna pocztówka fotograficzna religia rynek starogard gdański rynkówka Skórcz spółdzielnia inwalidów Wisła - hala Starogard Gdański studzienka piaseczno szkoła Czerwona tczew Twardy Dół ulica Jana III Sobieskiego Skórcz ulica Sambora 13 ulica Sambora 7 ulica Zamkowa 16 ulica Zamkowa 18 ulica Zamkowa 19 ulica Zamkowa 19A ulica Zamkowa 19B ulica zamkowa 21a ulica Zamkowa 5 władysław piaskowski zamek krzyżacki w gniewie Zamek w Gniewie