Tczew. Ruiny kościoła pw. św. Jerzego (kościół prepozyturalny) – widok od strony ulicy Wąskiej

miejscowość:

Tczew

obiekty / miejsca widoczne:

ruiny kościoła pw. św. Jerzego [Na przełomie XIV i XV wieku, w rejonie obecnego Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego lub w miejscu dawnej kaplicy cmentarza ewangelicko-augsburskiego (współcześnie ul. 30 Stycznia 61), wzniesiono kościół przyszpitalny pw. św. Jerzego. W roku 1626, podczas najazdu Szwedów, obiekt został doszczętnie zniszczony. W 1635 roku luteranie uzyskali zgodę ówczesnego króla Władysława IV Wazy na przebudowę spichlerza starościńskiego, znajdującego się w sąsiedztwie Bramy Wysokiej i zaadoptowania go do własnych celów. W ten sposób, w obrębie murów miejskich, wzniesiony został drugi w historii Tczewa kościół pw. św. Jerzego.

Jak podaje R. Landowski w publikacji „Tczew – spacery w czasie i przestrzeni. Część I – od osady do miasta”: [obiekt] narażony na ostrzał z zewnątrz wielokrotnie był niszczony i odbudowywany, głównie przy wsparciu bogatych gmin luterańskich Gdańska, Elbląga i Torunia. Kościółek przy murach miał trzy dzwony i pozostawał zawsze pw. św. Jerzego. Służył protestantom przez 205 lat, do czasu oddania im w 1839 roku świątyni podominikańskiej (obecnie Kościół pw. św. Stanisława Kostki).

Z kolei Przemysław Zieliński w artykule zatytułowanym „Tropem nieistniejącego kościoła i szpitala” pisze: W 1635 r., (…) wyznawcy reformy Marcina Lutra przejęli i zamienili na kościół św. Jerzego pokrzyżacki spichlerz starościński, zwany też joannickim, znajdujący się przy obecnej ul. Krótkiej 4. Była to budowla w części murowana, ale w większości z pruskiego muru, miała smukłą drewnianą wieżyczkę z trzema dzwonami. Przy parafii działała szkoła i niewielki cmentarz. Kościół na początku XIX w. uległ zniszczeniu. Z jego dawnego wyposażenia zachowały się dwa wieloramienne żyrandole z brązu z XVII w., z napisami fundacyjnymi, obecnie wiszące w kościele pw. św. Stanisława Kostki. W 1839 r. (lub jak podaje inne źródło – w 1853 r.) gmina ewangelicka zakupiła z funduszy podarowanych przez króla Prus kościół podominikański. Dzisiejszy kościół św. Stanisława Kostki służył protestantom jako świątynia św. Jerzego do 1945 r. / https://www.tczewska.pl/wiadomosci/7674,tropem-nieistniejacego-kosciola-i-szpitala]
kamienica przy ulicy Krótkiej 3 (czas powstania obiektu: przełom XVIII i XIX wieku; kamienica dobudowana do gotyckiego muru obronnego zachowanego do poziomu I piętra w elewacji tylnej; dzisiejszy obiekt o cechach typowych dla XIX-wiecznego budownictwa wzniesiony został w miejscu pierwotnej „budy” bądź stanowiska artyleryjskiego skierowanego w stronę fosy oraz parowu z dzisiejszą ulicą Wąską)
kamienica przy ulicy Krótkiej 2 (czas powstania obiektu: k. XIX wieku; budynek mieszkalny dobudowany do XIV-wiecznego muru miejskiego)
kamienica przy ulicy Krótkiej 1 (czas powstania obiektu: k. XIX wieku; kamienica dobudowana do gotyckiego muru obronnego o grubości około 1,5 metra)

data:

1987 rok

hasła przedmiotowe / hasła ogólne:

architektura, zabytki, religia, budownictwo

hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:

Tczew, Stare Miasto, Kościół św. Jerzego, Kościół pw. św. Jerzego, mury, ruiny, ruiny kościoła św. Jerzego, kościół prepozyturalny, luteranie, ewangelicy, ulica Krótka, ulica Krótka 1, ulica Krótka 2, ulica Krótka 3, mur obronny, Tczew 1987, lata 80. XX wieku

uwagi:

fotografia czarno-biała
wymiary: 18,0 x 23,6 cm

autor zdjęcia:

Stanisław Zaczyński – fotograf, archiwista, kolekcjoner wiekowych rycin, negatywów, dokumentów historycznych, fotografii oraz pocztówek, wzbogacających oraz systematyzujących wiedzę na temat burzliwych dziejów Grodu Sambora, laureat „Kociewskiego Pióra” – lokalnego wyróżnienia przyznawanego przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne im. Małgorzaty Hillar

sygnatura:

VI2b-1010/RZS

numer albumu:

zbiory Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Skulteta w Tczewie

1987 rok architektura budownictwo ewangelicy fotografia czarno-biała kościół prepozyturalny kościół pw. św. Jerzego Kościół św. Jerzego lata 80. XX wieku luteranie mur obronny mury promowane religia ruiny ruiny kościoła św. Jerzego stanisław zaczyński stanisław Zaczyński - fotograf stare miasto tczew Tczew 1987 ulica krótka ulica Krótka 1 ulica Krótka 2 ulica Krótka 3 wystawa_wydarzenia zabytki