Tczew. Panorama miasta. Mosty przez Wisłę – wewnętrzna perspektywa. Widok od strony Lisewa Malborskiego

Tczew. Panorama miasta. Mosty przez Wisłę – wewnętrzna perspektywa. Widok od strony Lisewa Malborskiego

miejscowość:

  • Tczew

obiekty / miejsca widoczne:

  • Wisła
  • most drogowy (historyczny most drogowy zbudowany został w latach 1851–1857 jako most drogowo-kolejowy projektu Carla Lentze; w 1947 roku zniszczeniu uległy prowizorycznie odbudowane przęsła mostu (niesiona przez powódź kra lodowa uszkodziła kilka drewnianych podpór mostowych w wyniku czego siedem dźwigarów wpadło do rzeki); 15 stycznia 1948 roku przywrócony został ruch drogowy na tak zwanym „starym moście”, pomiędzy mostem drogowym a mostem kolejowym powstała specjalna kładka, umożliwiająca autom kontynuowanie drogi po przęsłach kolejowych; 31 stycznia 1959 roku władze miejskie oficjalnie dopuściły most drogowy do użytku, ogłaszając, że jest on w całości przejezdny (zbędna kładka łącząca oba mosty została w tym samym roku usunięta); drogowcy, mimo wydanego przez władze miejskie komunikatu o przejezdności mostu, przystąpili do generalnego remontu nawierzchni (aby umożliwić samochodom wjazd na remontowany most, w miejscu zachodniego przyczółka powstała tymczasowa kładka); remont zakończył się ostatecznie w roku 1961; 21 marca 2000 roku trzy środkowe przęsła oryginalnej konstrukcji oraz cztery wieże w stylu neogotyckim zostały wpisane do rejestru zabytków, pozostałe elementy konstrukcyjne mostu drogowego dołączone zostały do rejestru w kilkanaście lat później, tj. 7 października 2016 roku (tym samym cały tczewski most został oficjalnie uznany za zabytek); w październiku 2011 roku, z uwagi na postępującą degradację przęseł, ruch na tczewskim moście drogowym został wstrzymany; od 2012 roku trwa proces odbudowy tczewskiego mostu drogowego w wariancie historycznym; kompleksowe prace o wartości 35,5 mln złotych podjęto na początku roku 2019; 15 kwietnia 2019 roku, podczas kolejnego etapu odbudowy mostu drogowego, dokonano wyjątkowego odkrycia: pod dawnym portalem zachodnim odnaleziono kapsułę czasu wmurowaną w przyczółek tczewskiego mostu 27 lipca 1851 roku oraz tablicę pamiątkową opatrzoną niemieckojęzyczną inskrypcją: „Jego wysokość, król pruski Fryderyk Wilhelm IV, położył kamień węgielny pod mostem wiślanym w Tczewie, 27 lipca 1851 r.”) / za: Bartosz Listewnik, „Historia mostów tczewskich. Zmiany konstrukcji na przestrzeni dziejów”
  • most kolejowy (historyczny most kolejowy wybudowany został w roku 1891 na trasie magistrali kolejowej łączącej Warszawę z Gdańskiem; odbudowa zniszczonego w wyniku działań wojennych mostu kolejowego rozpoczęła się w marcu 1946 roku; 8 marca 1947, dokładnie w dwa lata po wysadzeniu mostów wiślanych przez armię niemiecką, obiekt został tymczasowo odbudowany, o pracach przy odbudowie tczewskiego mostu pisano między innymi na łamach „Życia Radomskiego” z 22 października 1947 roku: Most pod Tczewem prawie gotowy. Roboty przy odbudowie największego mostu w Polsce na Wiśle pod Tczewem posuwają się szybko naprzód. Niektóre prace prowadzone są na dwie zmiany. Most posiada 10 przęseł i ma 1060 metrów długości. Odbudowa trwa już prawie dwa lata. (…) 4 przęsła konstrukcji żelaznej sprowadzone zostały z Anglii, 5 przęseł naprawiono na miejscu. Już wkrótce most pod Tczewem zostanie oddany do użytku, co pozwoli na uruchomienie pociągów bezpośrednich na linii: Gdynia – Gdańsk – Tczew – Malbork – Warszawa; do odbudowy tczewskiego mostu kolejowego użyto brytyjskich elementów ESTB wyprodukowanych w 1945 roku; odbudowany w roku 1958 most stanowi kompilację wielu form konstrukcyjnych; w latach 2009-2010 most kolejowy przeszedł generalny remont w ramach modernizacji linii kolejowej Warszawa-Gdynia)
  • Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Józefa przy skrzyżowaniu ulic Gdańskiej i Sobieskiego (ulica Gdańska 6) – w kadrze widoczna wieża kościelna [czas powstania obiektu: 1936 rok; autor projektu świątyni: inżynier Stefan Cybichowski]
  • wieża ciśnień nr 7 przy dworcu PKP / ul. Gdańska 37A (czas powstania obiektu: 1953 rok)
  • dziesięciopiętrowy budynek mieszkalny przy alei Zwycięstwa 18 (data oddania obiektu do użytku: 1973 rok; ilość mieszkań: 77)
  • dziesięciopiętrowy budynek mieszkalny przy alei Zwycięstwa 19 (data oddania obiektu do użytku: 1973 rok; ilość mieszkań: 77)
  • dziesięciopiętrowy budynek mieszkalny przy alei Zwycięstwa 20 (data oddania obiektu do użytku: 1973; ilość mieszkań: 77)
  • budynek szkolny przy ulicy Południowej 6 (czas powstania obiektu: 1891-1898; współcześnie szkoła podstawowa – filia Sportowej Szkoły Podstawowej nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Tczewie; wcześniej: Szkoła Podstawowa nr 3 im. majora Henryka Sucharskiego oraz Gimnazjum nr 2 im. majora Henryka Sucharskiego; po roku 1920 w budynkach tczewskiej placówki zaczęły działać równolegle Szkoła Powszechna nr 2 oraz Szkoła Powszechna nr 3, około 1973 roku oba budynki zespolono łącznikiem)
  • budynki mieszkalne przy ulicy Saperskiej
  • dziesięciopiętrowe budynki mieszkalne przy ulicy Jagiełły
  • budynek przy ulicy Nowej 4, tzw. budynek mieszkalny w zespole elektrowni (czas powstania obiektu: 1903-1906)
  • elektrownia miejska przy ulicy Nowej 5 i 5A / współcześnie: ENERGA-Operator S.A. Odział w Gdańsku. Posterunek energetyczny (czas powstania obiektu: 1898-1899; w latach 20. XX wieku, po powrocie Tczewa do Polski, wyburzono część budynków wchodzących w skład zespołu elektrowni, przeprowadzono gruntowną modernizację obiektu – przestarzałe urządzenia zastąpiono nowoczesnymi, uruchomiono parową turbinę 760 K.V.A., zasilaną parą z kotła parowego systemu Stocznia Gdańska; jednym z najstarszych budynków w kompleksie jest hala maszyn, część administracyjna pochodzi z lat 1903-1906)
  • budynek przy ulicy 1-go Maja 20 (czas powstania obiektu: 1932 rok; pierwotnie: obiekt biurowy, budynek dyrekcji stacji, później siedziba tczewskiego Obwodu Lecznictwa Kolejowego, współcześnie NZOZ PELMED)
  • budynek przy ulicy 1-go Maja 10 ; dawna poczta dworcowa (czas powstania obiektu: około 1865 roku; obiekt przebudowany około roku 1910)
  • Pomorska Fabryka Drożdży (Pomorska Fabryka Drożdży działała w latach 1932-2007 w rejonie ob. ul. Za Dworcem; współcześnie teren pozakładowy znajduje się w rękach prywatnych; na początku lat 90-tych XX wieku Pomorska Fabryka Drożdży zatrudniała 152 pracowników, dzięki wprowadzeniu nowoczesnych technologii tczewska fabryka wytwarzała nie tylko drożdże (18% ogólnokrajowych dostaw tego artykułu pochodziło z Tczewa), ale również preparaty witaminowo-drożdżowe; pod koniec kwietnia 2006 roku, z powodu wzrostu konkurencji na rynku drożdży oraz wyższych kosztów utylizacji odpadów i oczyszczania ścieków, podjęto decyzję o zamknięciu działu fermentacji; zmiany wpłynęły bezpośrednio na działalność tczewskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji (Drożdżownia była bowiem największym dostawcą ścieków przemysłowych do oczyszczalni); pomimo deklaracji dyrektora fabryki o kontynuowaniu działalności (w planach było utrzymanie produkcji drożdży w wysokości 600 ton miesięcznie), z końcem lutego 2007 r. zakład został zamknięty)

obiekty powiązane:

  • wieże w stylu neogotyckim – wieże mostu kratowniczego / drogowego (wieżyczki wznoszono kolejno w latach: 1856 – na środkowym filarze, 1857 – na pierwszym i drugim filarze, 1858 – na czwartym i piątym filarze; we wnętrzu każdej z wież znajduje się kilka niewielkich pomieszczeń: przedsionek, prostokątna wnęka z wejściem na schody, sala wpisana w cylindryczną część wieży, drewniane podesty kolejnych kondygnacji)

data:

lata 80. XX wieku

hasła przedmiotowe / hasła ogólne:

zagadnienia gospodarcze, transport, łączność, mosty, kolej, budownictwo, urbanistyka, kamienice Tczew, architektura, zabytki, sztuka, kościół katolicki, osiedla Tczew

hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:

Tczew, Wisła, panorama miasta, Nowe Miasto, Osiedle Garnuszewskiego, Osiedle im. Antoniego Garnuszewskiego, Śródmieście II, osiedle Suchostrzygi, mosty wiślane, most drogowy, most kolejowy, przęsła, przęsła mostowe, ulica Gdańska, ulica Gdańska 6, Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Józefa, Kościół św. Józefa, kościół Nowe Miasto, wieżowce, wieżowce aleja Zwycięstwa, wieżowce osiedle Suchostrzygi, wieżowce ulica Jagiełły, ulica Jagiełły, wieża ciśnień, wieża ciśnień nr 7, kolejowa wieża ciśnień, ulica Gdańska 37A, pociąg, tory kolejowe, aleja Zwycięstwa, aleja Zwycięstwa 18, aleja Zwycięstwa 19, aleja Zwycięstwa 20, ulica Południowa, ulica Południowa 6, szkoła ulica Południowa, szkoła podstawowa – filia Sportowej Szkoły Podstawowej nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Tczewie, Szkoła Podstawowa nr 3 im. majora Henryka Sucharskiego w Tczewie, Gimnazjum nr 2 im. majora Henryka Sucharskiego w Tczewie, ulica Saperska, elektrownia, elektrownia miejska, elektrownia ulica Nowa, ulica Nowa, ulica Nowa 5, ulica Nowa 5A, ulica Nowa 4, ulica 1-go Maja 20, NZOZ Pelmed, NZOZ Pelmed – ulica 1-go Maja 20 – Tczew, Obwód Lecznictwa Kolejowego, ulica 1-go Maja 10, Drożdżownia, Pomorska Fabryka Drożdży, ulica Za Dworcem, lata 80. XX wieku

uwagi:

  • fotografia czarno-biała
  • wymiary: 18,0 x 23,8 cm

autor zdjęcia:

Stanisław Zaczyński – fotograf, archiwista, kolekcjoner wiekowych rycin, negatywów, dokumentów historycznych, fotografii oraz pocztówek, wzbogacających oraz systematyzujących wiedzę na temat burzliwych dziejów Grodu Sambora, laureat „Kociewskiego Pióra” – lokalnego wyróżnienia przyznawanego przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne im. Małgorzaty Hillar

sygnatura:

VI4b-996/RZS         

numer albumu:

2

zbiory Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Skulteta w Tczewie

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Skip to content