Tczew. Panorama miasta – widok od strony Wisły. Wnętrze dawnego dworca kolejowego

Tczew. Panorama miasta – widok od strony Wisły. Wnętrze dawnego dworca kolejowego

obiekty widoczne:

• Wisła
• jednostki pływające (łodzie, parowiec / parostatek)
• Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem)
• kościół podominikański / Kościół pw. Świętego Mikołaja / Kościół pw. św. Jerzego / ob. Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Stanisława Kostki przy Placu Świętego Grzegorza (obiekt sakralny ufundowany w roku 1289 przez księcia pomorskiego Mestwina, do roku 1945 użytkowany przez gminę ewangelicką, prezbiterium pochodzi z końca XIII wieku, a nawa z połowy wieku XIV)
• dawny budynek klasztorny zakonu żebraczego dominikanów – część zespołu klasztornego (po kasacji klasztoru w 1818 roku przekazany na cele szkolne) – obecnie Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Janiny Garści
• szkoła tzw. Biała / obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych (czas powstania obiektu: 1871 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
• szkoła tzw. Czerwona/ obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych (czas powstania obiektu: 1891 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
• kamienica przy obecnej ulicy Zamkowej – w kadrze widoczny obiekt znajdujący się w miejscu wybudowanej w roku 1907 kamienicy nr 16 (w roku 1907 wzniesiono nowy budynek mieszkalny wraz z domem przeznaczonym do prowadzenia interesów)
• ratusz staromiejski – w kadrze widoczna wieża ratusza (obiekt będący siedzibą władz miejskich; 18 maja 1916 roku w rejonie tczewskiego rynku wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył staromiejski ratusz wraz z przylegającymi do niego pięcioma budynkami mieszkalno-usługowymi o numerach 25, 26, 29, 30, 31, 32)
• kamienica przy ulicy Zamkowej 18  / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: około 1890 roku)
• nieistniejąca współcześnie kamienica znajdująca się w rejonie ulicy Zamkowej 17 / zgodnie z obowiązującą współcześnie numeracją i obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• tartak parowy znajdujący się na terenach nadrzecznych od 1881 roku / niem. Dampf Schneidemühle Wilke (obiekt należący do G. Wilkego – właściciela kamienicy przy ob. ul. Zamkowej 13 / kamienica z przełomu XIX i XX wieku)
• kamienica przy ul. Zamkowej 13 z przełomu XIX i XX wieku należąca do G. Wilkego – właściciela tartaku parowego / Dampf Schneidemühle Wilke
• poczekalnia dla pasażerów I i II klasy / niem. Wartesaal I und II Klasse – poczekalnia dawnego dworca kolejowego (wg planu dawnego dworca kolejowego)
• nieistniejący współcześnie Szpital św. Wincentego a Paulo zlokalizowany przy tak zwanych Dawnych Ogrodach / obecnie ulica Ks. Piotra Ściegiennego (lecznica katolicka zwana Szpitalem Św. Wincentego wybudowana została z inicjatywy ówczesnego proboszcza tczewskiej Fary – ks. Roberta Sawickiego; od pierwszych dni działalności placówce przyświecało motto: „Mój Jezu litości, mój Jezu litości na dziś i całą wieczność”; obiekt został doszczętnie zniszczony w marcu 1945 roku, już po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną)

obiekty powiązane:

• dworzec kolejowy, niem. Bahnhof (tczewski budynek dworcowy, znajdujący się pomiędzy dwiema liniami kolejowymi łączącymi Tczew z Gdańskiem i Tczew z Bydgoszczą wybudowany został w latach 1856-1857 według projektu Friedricha Augusta Stülera; obiekt wzniesiono w tym samym czasie co wieże i portale tczewskich mostów; dawny gmach dworca kolejowego zachwycił przebywającą w Tczewie, w sierpniu 1858 roku, Jadwigę Łuszczewską-Deotymę, w tekście wspomnieniowym zatytułowanym Wycieczka do Gdańska. Czczewo autorka „Panienki z okienka” pisała: Jest to prawdziwy wzór architektury dziewiętnastego wieku, utwór z samego żelaza i kryształu, najtrwalsze z najtrwalszych, połączenie dziwne a pociągające (…) Najpierw wchodzisz do sali z trzech stron wyłożonej zwierciadłami, z czwartej ogromna oszklona ściana przedziela ją od drugiej sali półkolistej; ta cała jest ulana ze szkła, oprawionego w sieć żelaznych słupów, wiotkich i powikłanych, jakby gałązki rozłożystych drzew. Kierunek budowy tak zwrócony, iż gdziekolwiek staniesz, na wskroś wszystkich ścian, jak jedno okno, widzisz cały most.)

osoby powiązane:

• Friedrich August Stüler – XIX-wieczny architekt pruski, przewodniczący Komisji Budowy Zamków, inspektor i radca do spraw budownictwa, autor projektu tczewskich wież i portali wjazdowych
• G. Wilke – właściciel tartaku parowego znajdującego się na terenach nadrzecznych od 1881 roku – Dampf Schneidemühle Wilke, właściciel ciągu kamienic przy ulicy M. Kopernika 7-9, właściciel kamienicy przy ob. ul. Zamkowej 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją

datowanie:

1896/1897 [po wybudowaniu szpitala św. Wincentego] – około 1897 [por. typ pocztówki pomocny w datowaniu widoku / pierwsze karty korespondencyjne z widokami pojawiły się około 1885 roku, przez kolejne dziesięć lat na kartach pocztowych królowały obrazy wykonane w technice litografii]

opis fizyczny:

• pocztówka koloryzowana (litograficzna / z dwoma widokami / z graficznymi zdobieniami: kwiaty)
• na awersie i rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim
• pocztówka adresowana do Potsdam / współcześnie: Poczdam – miasto we wschodnich Niemczech, położone nad Hawelą; stolica i największe miasto kraju związkowego Brandenburgia
• na awersie nadruk w języku niemieckim Gruss aus Dirschau [Pozdrowienia z Tczewa]

uwagi:

• na odwrocie znaczek pocztowy Deutsches Reich oraz częściowo nieczytelny stempel pocztowy z nazwą miejscową Berlin
• na odwrocie określenie „karta korespondencyjna” w dwóch językach (język francuski, język niemiecki) oraz sformułowanie „Światowy Związek Pocztowy” w dwóch językach (język francuski, język niemiecki)

sygnatura:

Poczt711

zbiór Ireneusz Dunajski

dominikanie dworzec fara Friedrich August Stüler G. Wilke I klasa II klasa klasztor kościół podominikański kościół św. Stanisława Kostki litografia łodzie panorama Państwowa Szkoła Muzyczna parowiec poczekalnia dworcowa ratusz szkoła Biała szkoła Czerwona szpital św. Wincentego tartak parowy ulica Zamkowa 13 ulica Zamkowa 16 ulica Zamkowa 17 ulica Zamkowa 18 wisła