Tczew. Ulica Sobieskiego (wcześniej: Gosslerstrasse, Ringstrasse) / okazałe kamienice wybudowane przez pierwszą w dziejach miasta spółdzielnię mieszkaniową – chodzi o powołaną z inicjatywy burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego Urzędniczą Spółdzielnię Budowlano-Mieszkaniową; pierwsze obiekty mieszkalne wzniesiono przy ulicy Sobieskiego w latach 1899-1901) / niem. Dirschau. Gosslerstrasse
obiekty widoczne:
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 2 (czas powstania obiektu: 1897 rok, kamienica zaprojektowana dla Mullera)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 3 (czas powstania obiektu: 1899 rok, kamienica wybudowana dla Schimmelpfeniga)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 4 (czas powstania obiektu: lata 90. XIX)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 5 (czas powstania obiektu: 1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 6 (czas powstania obiektu: 1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 7 (czas powstania obiektu: 1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 8 (czas powstania obiektu:1899 rok, okazała kamienica zbudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Sobieskiego 9 (czas powstania obiektu: 1899 rok, projekt wykonany dla B. Borrmana)
- reprezentacyjna kamienica narożna u zbiegu obecnych ulic Gdańskiej i Mostowej / ulica Gdańska 52 – zgodnie z obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1911 rok; późniejszy właściciel: Janina Rembowska; [na kamienicy widoczny niemieckojęzyczny szyld: Kaiser’s kaffee geschäft – Europas größter kaffeerösterei] / kawiarnia, palarnia kawy – por. pocztówka nr 573: https://skarbnica.tczew.pl/973/tczew-widok-na-ulice-gdanska-nowe-miasto/
osoby widoczne:
przechodnie / mieszkańcy Tczewa
osoby powiązane:
- Ludwik Dembski – burmistrz miasta Tczewa
- Muller [imię nieznane] – właściciel kamienicy przy ulicy Sobieskiego 2
- Schimmelpfenig [imię nieznane] – właściciel kamienicy przy ulicy Sobieskiego 3
- Janina Rembowska – późniejsza właścicielka kamienicy narożnej przy ulicy Gdańskiej 52
instytucje powiązane:
- Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa – powołana została do życia 26 sierpnia 1898 roku z inicjatywy ówczesnego burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego; w październiku 1898 r., z ramienia tczewskiej spółdzielni, zakupiono 3 tys. m² gruntu przy ul. Sobieskiego [daw. Gosslerstrasse, Ringstrasse], celem wybudowania czterech domów z 27 mieszkaniami; 23 kwietnia 1900 r. mieszkania te formalnie przekazano lokatorom; w dziesięć lat później Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa zajęła się budową domów przy ul. Paderewskiego (12, 13, 14) i ul. Stromej (1-5); do roku 1918 wzniesiono w Tczewie łącznie 16 obiektów mieszkalnych z 97 lokalami; kolejne domy, m.in. przy ul. Sobieskiego 34, 35, Wybickiego 22 i Paderewskiego 15 wybudowano w latach 30. XX wieku; z kolei pierwszą inwestycją tczewskiej spółdzielni, po zakończeniu II wojny światowej, był budynek z 32. lokalami mieszkalnymi przy ul. Sobieskiego 19 oddany do użytku dopiero w 1960 roku. Przez kolejne lata, począwszy od roku 1945 aż do roku 1960 działalność spółdzielni ograniczała się wyłącznie do remontu zdewastowanych i zniszczonych w wyniku działań wojennych budynków. 29 listopada 1945 r. Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa przemianowana została na „Spółdzielnię Mieszkaniową Pracowników Państwowych i Samorządowych”, w roku 1964 po raz kolejny zmieniono nazwę instytucji, tym razem na „Powiatową Spółdzielnię Mieszkaniową w Tczewie”, by w 1976 r. ostatecznie przyjąć obowiązującą po dziś dzień nazwę: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Tczewie.
datowanie:
1912 [po wybudowaniu kamienicy narożnej przy obecnej ulicy Gdańskiej 52] – 1919/1920 [por. pocztówka nr 823 – identyczny widok: https://skarbnica.tczew.pl/2476/tczew-ulica-sobieskiego-w-tle-widoczny-fragment-obecnej-ulicy-gdanskiej/]
korespondencja na rewersie pochodzi z okresu międzywojennego; widok datować należy na lata wcześniejsze (patrz niemieckojęzyczny nadruk widoczny na awersie karty pocztowej)
opis fizyczny:
- pocztówka częściowo koloryzowana; wyd Geschw. Ladwig, Dirschau
- na odwrocie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku polskim datowana przez nadawcę na 2 lipca 1921 roku (adresat: Stefan Ziółkowski, Łódź)
uwagi:
na rewersie dwa nieczytelne stemple korespondencyjne
sygnatura:
Poczt173
zbiór T. Spionek
