Tczew. Rynek z ratuszem staromiejskim – współcześnie Plac Generała Józefa Hallera. Widok na Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.

Tczew. Rynek z ratuszem staromiejskim – współcześnie Plac Generała Józefa Hallera. Widok na Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego / niem. Dirschau. Partie am Markt mit kath. Kirche

obiekty widoczne:

• Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem)
• fragment ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 1 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem (narożna kamienica rynkowa; czas powstania: 1 połowa XIX wieku; w latach 1891-1939 właścicielem obiektu był kupiec Joseph Sternberg; w okresie międzywojennym na parterze kamienicy mieścił się m.in. sklep z cygarami, papierosami i tytoniem, wł. Marian Wyszyński oraz sklep „Merkur” [sprzęty kuchenne]; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 r.)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 2 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem (niegdyś Central Hotel / Hotel Centralny wyposażony w centralne ogrzewanie; czas powstania: I połowa XIX wieku, odbudowa: po 1945 roku; właścicielami obiektu byli kolejno: Stanisław Klarowski (do 1930 roku) i Jan Scherle / Szerle – ziemianin z Mestwina (w latach: 1930-1941) ; w budynku hotelowym znajdowały się m.in.: cukiernia, winiarnia, restauracja, pijalnia piwa)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 3 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem – w kadrze widoczny fragment obiektu (czas powstania: około 1894 roku, dom zbudowany dla kupca H. Jacobiego, w latach 1912-1917 właścicielem był H. Kalmann; w okresie międzywojennym mieścił się tu sklep Braci Witosławskich (1917-1932 ) / „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” / St. Rynek 3-4 ; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 r.; po 1932 roku właścicielem obiektu został Edmund Witosławski)
• kamienica narożna przy ulicy A. Mickiewicza 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; w latach 1878-1890 obiekt będący własnością Josepha Carrsohna; w latach 1890-1906 obiekt będący własnością kupca Juliusa Levita; w latach 1906-1908 wł. Herman i Henriette Ormanschick, od 1908 wł. (?) Emil Jagielski; charakterystyczne elementy: boniowana / zdobiona elewacja w obrębie parteru, fryzy, gzymsy, żeliwna balustrada balkonu)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem (czas powstania obiektu: II połowa XIX wieku; Apteka „Pod Orłem” / Adler Apotheke – najstarsza tczewska apteka; kolejni właściciele począwszy od roku 1851: Moritz Kabus, Emil Luedecke, Hermann Niemeyer, Oskar Robert Mensing, Hermann Feldner, Richard Hoosmann, Walter Hoosmann)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 23 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem (kamienica secesyjna wzniesiona około 1900 roku; por. projekt fasady przedniej z 1893 roku – Studium Historyczno-Urbanistyczne Zespół staromiejski kwartał H, s. 37; w roku 1905 w miejscu dotychczasowej kamienicy numer 23 wybudowano nowy obiekt o piętro wyższy od poprzedniego budynku mieszkalnego; kamienica należąca do Heinricha Kelcha i spadkobierców – właścicieli tczewskiej Fabryki Wyrobów Metalowych)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 22 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem (przebudowa: 1894 rok – nadbudowanie drugiego piętra, elewacja frontowa w stylu klasycystycznym, zmiany w układzie parteru i pierwszego piętra; w latach 1894-1906 własność kupca Gustawa Brauna)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 20 opatrzona szyldem „Richard Konopatzki” (czas powstania obiektu: około 1880 roku, przebud. w 1896 roku; w latach 1900-1918 własność Richarda Konopackiego / Konopatzkiego)
• kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 21 opatrzona szyldem „Arthur Claessen” (czas powstania: I poł. XIX wieku, około 1902 roku – przebudowa poddasza wraz z podwyższeniem elewacji frontowej, wł. Arthur Claessen, w okresie międzywojennym na parterze mieściła się tak zwana „Drogeria Centralna” Maurycego Cieślińskiego)
• kamienica narożna przy ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego 3 – w tle widoczny fragment charakterystycznego zwieńczenia budynku (czas powstania: 1900 rok, w latach 1897-1924 właścicielem obiektu Ludwig Helmetag – pastor; w latach 1924-1939 właścicielem Bank Ludowy Sp. z o.o.)
• dorożki / powozy konne

osoby powiązane:

• Joseph Sternberg – kupiec, w latach 1891-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 1 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Marian Wyszyński – kupiec, w okresie międzywojennym właściciel sklepu z cygarami, papierosami i tytoniem / Plac Generała Józefa Hallera 1 [daw. Rynek 1]
• Jan Scherle/ Szerle – ziemianin z Mestwina, kupiec, w latach 1930-1941 właściciel Hotelu Centralnego mieszczącego się w kamienicy przy ob. Placu Generała Józefa Hallera 2
• Stanisław Klarowski – do roku 1930 właściciel Hotelu Centralnego mieszczącego się w kamienicy przy ob. Placu Generała Józefa Hallera 2 (daw. Rynek 2)
• Julius Levit – kupiec, w latach 1890-1906 właściciel kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Joseph Carrsohn – w latach 1878-1890 właściciel kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Herman Ormanschick – w latach 1906-1908 właściciel kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Henriette Ormanschick – w latach 1906-1908 właścicielka kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Emil Jagielski – od roku 1908 właściciel (?) kamienicy przy ulicy A. Mickiewicza 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
• Heinrich Kelch – majster blacharski, właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 23 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Moritz Kabus – aptekarz, w latach 1851-1862 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Emil Luedecke – aptekarz, w latach 1862-1875 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Hermann Niemeyer – kupiec, w latach 1875-1879 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Oskar Robert Mensing – kupiec, w latach 1879-1897 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Hermann Feldner – aptekarz, w latach 1897-1900 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Richard Hoosmann – aptekarz, w latach 1900-1919 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Walter Hoosmann – aptekarz, w latach 1919-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 24 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Gustaw Braun – w latach 1894-1906 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 22 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Richard Konopatzki – kupiec, w latach 1900-1918 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 20, właściciel nieistniejącej współcześnie kamienicy rynkowej numer 19 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Arthur Claessen – właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 21 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• Maurycy Cieśliński – kupiec, właściciel Drogerii Centralnej mieszczącej się na parterze kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 21 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
• H. Jacobi – kupiec, właściciel kamienicy przy obecnym Placu Generała Józefa Hallera 3 [daw. Markt 3]
• H. Kalmann – kupiec, w latach 1912-1917 właściciel kamienicy przy obecnym Placu Generała Józefa Hallera 3 [daw. Markt 3]
• Bracia Witosławscy – kupcy, w latach 1917-1932 właściciele sklepu „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” [St. Rynek 3-4]
• Edmund Witosławski – kupiec
• Wojciech Witosławski – kupiec
• Ludwig Helmetag – pastor, w latach 1897-1924 właściciel kamienicy przy ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego 3 / zgodnie z obowiązującą współcześnie numeracją

osoby widoczne:

przechodnie / mieszkańcy Tczewa

datowanie:

widok z lat 1916/1917-1918; do roku 1918 jeden ze sklepów usytuowanych przy staromiejskim rynku prowadził kupiec Richard Konopatzki; brak w widoku ratusza staromiejskiego oraz sąsiadujących z nim kamienic rynkowych [18 maja 1916 roku w rejonie tczewskiego rynku wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył staromiejski ratusz wraz z przylegającymi do niego pięcioma budynkami mieszkalno-usługowymi o numerach 25, 26, 29, 30, 31, 32]

opis fizyczny:

• pocztówka w sepii (fotograficzna)
• na rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim
• karta pocztowa adresowana do Hansdorf / współcześnie: Ławice – wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława; w latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego

uwagi:

na odwrocie stempel pocztowy / korespondencyjny Dirschau [Tczew] z datą 12.12.1918

sygnatura:

Poczt216

zbiór T. Spionek

Arthur Claessen Bracia Witosławscy dorożka Edmund Witosławski Emil Jagielski Emil Luedecke fara Gustaw Braun H. Jacobi H. Kalmann Heinrich Kelch Henriette Ormanschick hermann feldner Hermann Niemeyer Hermann Ormanschick Jan Szerle Joseph Carrsohn Joseph Sternberg Julius Levit kamienice rynkowe kamienice staromiejskie karta korespondencyjna kościół podwyższenia krzyża świętego Ludwig Helmetag Marian Wyszyński maurycy cieśliński mieszkańcy Moritz Kabus Oskar Robert Mensing plac generała Józefa Hallera plac hallera 1 plac hallera 2 Plac Hallera 20 Plac Hallera 21 Plac Hallera 22 plac hallera 23 plac hallera 24 plac hallera 3 pocztówka fotograficzna powóz konny przechodnie Richard Hoosmann Richard Konopatzki rynek sepia Stanisław Klarowski stare miasto ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego 3 ulica mickiewicza 7 Walter Hoosmann Wojciech Witosławski