Tczew. Panorama miasta – widok od strony Wisły. Zachodnie pobrzeże Wisły / niem. Dirschau. Total
obiekty widoczne:
- Wisła
- Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem)
- tartak parowy znajdujący się na terenach nadrzecznych od 1881 roku / niem. Dampf Schneidemühle Wilke (obiekt należący do G. Wilkego – właściciela kamienicy przy ob. ul. Zamkowej 13 / kamienica z przełomu XIX i XX wieku)
- żuraw
- szkoła tzw. Czerwona/ obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych (czas powstania obiektu: 1891 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
- kamienica przy ul. Zamkowej 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu w obecnym kształcie: 1907 rok (?); wzniesiono wówczas nowy budynek mieszkalny wraz z domem przeznaczonym do prowadzenia interesów; w parterowej części obiektu mieściły się pierwotnie pomieszczenia sklepowe)
- kamienica przy ul. Zamkowej 19 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: około 1910 roku)
- kamienice bliźniacze przy ulicy Zamkowej 19A i 19B / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 1913 rok)
- budynek przy ulicy Zamkowej 21 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: około 1905 roku)
- kamienica przy ulicy Sambora 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1875-1900, w okresie międzywojennym w budynku mieścił się zakład fotograficzny W. Wolańskiego)
- kamienica przy ulicy Sambora 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1909 rok; daw. Zakład Kanałowy / tczewski Zakład Kanałowy z małą oczyszczalnią i przepompownią wybudowano i oddano do użytku w roku 1909; obecnie budynek mieszkalny)
- komin fabryczny
- nieistniejący współcześnie Szpital św. Wincentego a Paulo zlokalizowany przy tak zwanych Dawnych Ogrodach / obecnie ulica Ks. Piotra Ściegiennego (lecznica katolicka zwana Szpitalem Św. Wincentego wybudowana została z inicjatywy ówczesnego proboszcza tczewskiej Fary – ks. Roberta Sawickiego; od pierwszych dni działalności placówce przyświecało motto: „Mój Jezu litości, mój Jezu litości na dziś i całą wieczność”; obiekt został doszczętnie zniszczony w marcu 1945 roku, już po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną; pozostałością po byłej lecznicy sióstr Wincentek jest niewielka kaplica (ul. Księdza Ściegiennego) wykorzystywana dawniej do celów katechetycznych)
- tczewski Młyn Parowy przy dawnej ulicy Dworcowej / niem. Bahnhofstrasse – obecnie skwer w rejonie ulic Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Sambora; jeden z pierwszych obiektów przemysłowych w Tczewie; zbudowany w roku 1856 przez Aleksandra Preussa; w końcowym okresie zaboru pruskiego funkcjonował jako Dirschauer Mühlenwerke, w Polsce przedwojennej jako Młyn Parowy Towarzystwo Akcyjne / Sp. Akcyjna; młyn spłonął w wyniku nieumyślnego zaprószenia ognia w marcu 1945 roku
osoby powiązane:
- G. Wilke – właściciel tartaku parowego znajdującego się na terenach nadrzecznych od 1881 roku – Dampf Schneidemühle Wilke, właściciel ciągu kamienic przy ulicy M. Kopernika 7-9, właściciel kamienicy przy ul. Zamkowej 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Aleksander Preuss – właściciel tczewskiego Młyna Parowego
- ksiądz Robert Sawicki – uczestnik wojny 1870 roku, proboszcz parafii katolickiej odpowiedzialny za sprowadzenie do Tczewa polskich Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo
datowanie:
1913/1914 [po wybudowaniu kamienic bliźniaczych przy obecnej ulicy Zamkowej 19A i 19B] – 1919 [przed przyłączeniem Tczewa do Polski ; por. niemieckie nadruki na awersie karty pocztowej; niemieckie wydawnictwo]
polskojęzyczny nadruk, znajdujący się w sąsiedztwie oryginalnego nadruku niemieckojęzycznego (w tym przypadku zatuszowanego) pochodzi z lat 1920-1938 (po roku 1920, czyli po formalnym przyłączeniu Tczewa do Polski, mieszkańcy miasta, nie posiadając jeszcze wydanych własnym sumptem kart widokowych, nanosili zmiany na pocztówki już istniejące na rynku wydawniczym: skreślali bądź zamalowywali dotychczasowe nadruki, starali się zatuszować pruską symbolikę, dołączali podpisy polskojęzyczne)
korespondencja na rewersie pochodzi z okresu międzywojennego
opis fizyczny:
- pocztówka czarno-biała (fotograficzna); wyd. M.R.D. [M. Renner Dirschau]
- na rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku polskim datowana przez nadawcę na 3 kwietnia 1927 roku (adresat: Sz. P. Szadurscy, Kobryń / współcześnie: miasto w zachodniej części Białorusi, do 1945 r. pozostające w granicach państwa polskiego)
- podpis niemieckojęzyczny na awersie karty korespondencyjnej zadrukowany / zatuszowany
- karta pocztowa nadana z Karwi (współcześnie: województwo pomorskie, powiat pucki, gmina Władysławowo)
- na awersie dodatkowy nadruk w języku polskim: „Tczew. Widok ogólny”
uwagi:
na rewersie stempel pocztowy / korespondencyjny z nazwą miejscową Kobryń i datą 6.04.1927
sygnatura:
Poczt247
zbiór S. Zaczyński