Tczew. Poczta. Urząd Miejski. Fabryka Sztuk z Muzeum Wisły. Wieża Ciśnień. Most drogowy. Most kolejowy. Panorama miasta. Kościół pw. NMP Matki Kościoła.

Tczew. Poczta. Urząd Miejski. Fabryka Sztuk z Muzeum Wisły. Wieża Ciśnień. Most drogowy. Most kolejowy. Panorama miasta. Kościół pw. NMP Matki Kościoła.

Tczew. Poczta. Urząd Miejski. Fabryka Sztuk z Muzeum Wisły. Wieża Ciśnień. Most drogowy. Most kolejowy. Panorama miasta. Kościół pw. NMP Matki Kościoła.

obiekty widoczne:

  • most drogowy (historyczny most drogowy zbudowany został w latach 1851–1857 jako most drogowo-kolejowy projektu Carla Lentze; w 1947 roku zniszczeniu uległy prowizorycznie odbudowane przęsła tczewskiego mostu drogowego (niesiona przez powódź kra lodowa uszkodziła kilka drewnianych podpór mostowych w wyniku czego siedem dźwigarów wpadło do rzeki); 15 stycznia 1948 roku przywrócony został ruch drogowy na tak zwanym „starym moście”, pomiędzy mostem drogowym a mostem kolejowym powstała specjalna kładka, umożliwiająca autom kontynuowanie drogi po przęsłach kolejowych; 31 stycznia 1959 roku władze miejskie oficjalnie dopuściły most drogowy do użytku, ogłaszając, że jest on w całości przejezdny (zbędna kładka łącząca oba mosty została w tym samym roku usunięta); drogowcy, mimo wydanego przez władze miejskie komunikatu o przejezdności mostu, przystąpili do generalnego remontu nawierzchni (aby umożliwić samochodom wjazd na remontowany most w miejscu zachodniego przyczółka powstała tymczasowa kładka); remont zakończył się ostatecznie w roku 1961; 21 marca 2000 roku trzy środkowe przęsła oryginalnej konstrukcji oraz cztery wieże w stylu neogotyckim zostały wpisane do rejestru zabytków, pozostałe elementy konstrukcyjne mostu drogowego dołączone zostały do rejestru w kilkanaście lat później, tj. 7 października 2016 roku (tym samym cały tczewski most został oficjalnie uznany za zabytek); w październiku 2011 roku, z uwagi na postępującą degradację przęseł, ruch na tczewskim moście drogowym został wstrzymany; od 2012 roku trwa proces odbudowy tczewskiego mostu drogowego w wariancie historycznym; kompleksowe prace o wartości 35,5 mln złotych podjęto na początku roku 2019; 15 kwietnia 2019 roku, podczas kolejnego etapu odbudowy mostu drogowego, dokonano wyjątkowego odkrycia: pod dawnym portalem zachodnim odnaleziono kapsułę czasu wmurowaną w przyczółek tczewskiego mostu 27 lipca 1851 roku oraz tablicę pamiątkową opatrzoną niemieckojęzyczną inskrypcją: „Jego wysokość, król pruski Fryderyk Wilhelm IV, położył kamień węgielny pod mostem wiślanym w Tczewie, 27 lipca 1851 r.”) / za: Bartosz Listewnik, „Historia mostów tczewskich. Zmiany konstrukcji na przestrzeni dziejów”
  • most kolejowy (historyczny most kolejowy wybudowany został w roku 1891 na trasie magistrali kolejowej łączącej Warszawę z Gdańskiem; odbudowa zniszczonego w wyniku działań wojennych mostu kolejowego rozpoczęła się w marcu 1946 roku; 8 marca 1947, dokładnie w dwa lata po wysadzeniu mostów wiślanych przez armię niemiecką, obiekt został tymczasowo odbudowany, o pracach przy odbudowie tczewskiego mostu pisano między innymi na łamach „Życia Radomskiego” z 22 października 1947 roku: Most pod Tczewem prawie gotowy. Roboty przy odbudowie największego mostu w Polsce na Wiśle pod Tczewem posuwają się szybko naprzód. Niektóre prace prowadzone są na dwie zmiany. Most posiada 10 przęseł i ma 1060 metrów długości. Odbudowa trwa już prawie dwa lata. (…) 4 przęsła konstrukcji żelaznej sprowadzone zostały z Anglii, 5 przęseł naprawiono na miejscu. Już wkrótce most pod Tczewem zostanie oddany do użytku, co pozwoli na uruchomienie pociągów bezpośrednich na linii: Gdynia – Gdańsk – Tczew – Malbork – Warszawa; do odbudowy tczewskiego mostu kolejowego użyto brytyjskich elementów ESTB wyprodukowanych w 1945 roku; odbudowany w roku 1958 most stanowi kompilację wielu form konstrukcyjnych; w latach 2009-2010 most kolejowy przeszedł generalny remont w ramach modernizacji linii kolejowej Warszawa-Gdynia)
  • przęsła mostowe
  • wieże w stylu neogotyckim – wieże mostu kratowniczego / drogowego (wieżyczki wznoszono kolejno w latach: 1856 – na środkowym filarze, 1857 – na pierwszym i drugim filarze, 1858 – na czwartym i piątym filarze; we wnętrzu każdej z wież znajduje się kilka niewielkich pomieszczeń: przedsionek, prostokątna wnęka z wejściem na schody, sala wpisana w cylindryczną część wieży, drewniane podesty kolejnych kondygnacji)
  • rower
  • gmach pocztowy / Urząd Pocztowy nr 1 przy ul. Jarosława Dąbrowskiego 7 (neogotycki budynek pocztowy, wyposażony w nowoczesną centralę telefoniczną, wzniesiono w roku 1905 według projektu architekta Karola Hempla)
  • budynek przy ulicy Jarosława Dąbrowskiego 7A / dawna siedziba PZU Tczew / współcześnie: PKO Bank Polski S.A. – Oddział nr 1 w Tczewie – obiekt widoczny w tle [historia Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń sięga lat 20-tych XX wieku, to właśnie wówczas powołana została Polska Dyrekcja Ubezpieczeń Wzajemnych – pierwsza ogólnopolska instytucja ubezpieczeniowa przekształcona kolejno w Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, następnie zaś w roku 1952 w Państwowy Zakład Ubezpieczeń]
  • tczewska siedziba TP S.A. / Biuro Obsługi Klientów przy ul. Obrońców Westerplatte 1
  • bloki TBS / Tczewskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego / osiedle Suchostrzygi (na zdjęciu widoczny m.in. blok mieszkalny nr 2B przy ul. Armii Krajowej)
  • Wieża Ciśnień przy rozwidleniu ulic Bałdowskiej i 30 Stycznia (liczący około 40 metrów budynek zwany również ciśnią wzniesiono w roku 1905 na potrzeby Miejskich Zakładów Zaopatrywania w Wodę)
  • Skwer Konstytucji Trzeciego Maja w rejonie skrzyżowania obecnych ulic Bałdowskiej oraz 30 Stycznia (wcześniej Skwer PKWN – od 1960 roku, następnie od 2 maja 1991 roku Skwer Konstytucji 3-go Maja)
  • siedziba Urzędu Miejskiego przy Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego 1 / wcześniej siedziba Prezydium Powiatowej Rady Narodowej / daw. Starostwo – niem. Kreishaus (obiekt wzniesiony na początku XX wieku – 1908 rok – w okolicy zniszczonego przez pożar Hotelu Gdańskiego; budynek będący siedzibą tczewskiego starostwa wyodrębnionego w roku 1887 ze starostwa starogardzkiego)
  • Fabryka Wyrobów Metalowych E. Kelcha (budynek biurowo-produkcyjny i kotłownia) / w okresie międzywojennym Wytwórnia Wyrobów Metalowych Towarzystwa Akcyjnego „ARKONA” / obecnie Fabryka Sztuk z Muzeum Wisły przy ul. 30 Stycznia 4 (czas powstania obiektu: 1883/1884 rok ; począwszy od roku 1939 w budynku mieściły się kolejno: obóz przejściowy, Gerätebau Dirschau E. Schmidt GmBh Gerätebau [zakład produkcyjny – budowa urządzeń], Pomorska Fabryka Gazomierzy, Zakład Sprzętu Gospodarstwa Domowego Predom-Metrix, Muzeum Wisły. Oddział Narodowego Muzeum Morskiego; rozbudowa obiektu w latach 1921-1922)
  • Kościół Rzymskokatolicki pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (osiedle Suchostrzygi, osiedle Bajkowe) – przełomową datą związaną z planowaną budową kościoła parafialnego na tczewskim osiedlu Suchostrzygi był dzień 19 czerwca 1978 roku, to właśnie wówczas wydana została decyzja Urzędu Wojewódzkiego – Wydziału d/s Wyznań zezwalająca na wybudowanie kolejnego obiektu sakralnego na terenie Tczewa; dnia 8 lipca 1978 roku Kuria Biskupia Chełmińska wydała dekret, podpisany przez Wikariusza Generalnego bpa Zygfryda Kowalskiego, upoważniający proboszcza parafii pw. św. Józefa do załatwienia wstępnych formalności prawno-administracyjnych, związanych z rozpoczęciem budowy kościoła na tczewskich Suchostrzygach; dnia 20 października 1978 roku biskup chełmiński Bernard Czapliński wraz z księżmi infułatami drem Antonim Liedtke i Romanem Górskim przybyli do Tczewa, gdzie w obecności dziekana ks. dra W. Preisa, proboszcza Józefa Rocławskiego oraz przyszłego inwestora strony kościelnej ks. wikariusza Stanisława Cieniewicza, omówili kwestie związane z budową obiektu; dnia 25 października 1978 roku Urząd Miasta Tczewa wydał decyzję na mocy której wytyczono teren pod lokalizację suchostrzyckiej świątyni; w czasie odpustu parafialnego 11 czerwca 1984 roku biskup chełmiński Marian Przykucki poświęcił i wmurował kamień węgielny w narożną część ściany wieńcowej świątyni pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Tczewie; największy kościół w Diecezji Pelplińskiej, zbudowany w latach 1982-1998, został uroczyście konsekrowany dnia 15 września 1998 roku; konsekracji dokonali – Nuncjusz Apostolski w Polsce Ksiądz Arcybiskup Józef Kowalczyk i Pierwszy Biskup Pelpliński Prof. dr hab. Jan Bernard Szlaga w obecności Arcybiskupów i biskupów: Henryka Józefa Muszyńskiego – abpa gnieźnieńskiego, Mariana Przykuckiego – abpa szczecińskiego Edmunda Piszcza – abpa warmińskiego, Andrzeja Śliwińskiego – bpa elbląskiego i Piotra Krupy – bpa pomocniczego pelplińskiego
  • bloki mieszkalne przy ulicy Rokickiej
  • organistówka przy Kościele Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła
  • plebania
  • kościół podominikański / Kościół pw. Świętego Mikołaja / Kościół pw. św. Jerzego / ob. Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Stanisława Kostki przy Placu Świętego Grzegorza (obiekt sakralny ufundowany w roku 1289 przez księcia pomorskiego Mestwina, do roku 1945 użytkowany przez gminę ewangelicką, prezbiterium pochodzi z końca XIII wieku, a nawa z połowy wieku XIV)
  • Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem; 29 sierpnia 1982 roku doszło do pożaru wskutek którego uszkodzeniu uległy wieża, połacie dachu nad nawą główną, dzwony oraz organy kościelne; ocalałe wyposażenie przeniesiono do sąsiadującego z farą Kościoła pw. Św. Stanisława Kostki; w kolejnych latach wieża otrzymała nowe, murowane zwieńczenie, uzupełniono więźbę, położono nowe dachówki, ufundowano także organy oraz cztery dzwony: Maryja, odkupiciel Człowieka, Jan Paweł II, Wacław)
  • dawny budynek klasztorny zakonu żebraczego dominikanów – część zespołu klasztornego (po kasacji klasztoru w 1818 roku przekazany na cele szkolne) / obecnie Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Janiny Garści
  • szkoła tzw. Czerwona/ obecnie: Dom Organizacji Pozarządowych (czas powstania obiektu: 1891 rok; w okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Powszechna nr 1, później Zespół Szkół Technicznych i Kolejowych)
  • kamienica przy ulicy Zamkowej 16 (czas powstania obiektu w obecnym kształcie: 1907 rok (?); wzniesiono wówczas nowy budynek mieszkalny wraz z domem przeznaczonym do prowadzenia interesów; w parterowej części obiektu mieściły się pierwotnie pomieszczenia sklepowe)
  • kamienica przy ulicy Zamkowej 18 (czas powstania obiektu: około 1890 roku)
  • kamienica przy ul. Zamkowej 19 (czas powstania obiektu: około 1910 roku)
  • kamienice bliźniacze przy ulicy Zamkowej 19A i 19B – w kadrze widoczny fragment obiektu (czas powstania obiektów: 1913 rok)
  • nieistniejący współcześnie budynek znajdujący się w rejonie ulicy Zamkowej 17
  • bulwar nadwiślański

osoby powiązane:

  • Emil Kelch – właściciel tczewskiej fabryki wyrobów metalowych, właściciel kamienicy / willi przy obecnej ulicy 30 Stycznia 5 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Konrad Liśkiewicz (1911–1971) – autor projektu obecnych przęseł łukowych / przęseł kratowniczych ze stali St 52 o parabolicznym niezbieżnym pasie górnym i rozpiętości 128,60 m [mowa o przęsłach użytych do odbudowy mostu kolejowego]; zgodnie z informacją zawartą w publikacji „Zabytkowy most tczewski. Konteksty” przęsła projektu K. Liśkiewicza uznawane są za pierwsze konstrukcje stalowe o tak dużej rozpiętości zaprojektowane i wykonane w Polsce

osoby powiązane z widocznym w kadrze Kościołem pw. NMP Matki Kościoła:

  • ksiądz Stanisław Cieniewicz – Honorowy Obywatel Miasta Tczewa, kapelan honorowy Jego Świątobliwości, kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Pelplińskiej, duchowny związany ze środowiskiem tczewskiej „Solidarności”, kapłan odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski; w 1980 mianowany proboszczem parafii Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Tczewie, dziekan dekanatu tczewskiego (do kwietnia 2013 roku)
  • ksiądz Bernard Czapliński – w latach 1948-1973 biskup pomocniczy chełmiński, w latach 1973-1980 biskup diecezjalny chełmiński, w czasie II wojny światowej aresztowany przez Gestapo, osadzony początkowo w Forcie VII w Toruniu, następnie kolejno w Nowym Porcie w Gdańsku, Grenzdorf, Sachsenhausen oraz w Dachau (to właśnie w KL Dachau, wspólnie z księdzem Stefanem Wincentym Frelichowskim, zajął się organizacją obozowego Caritasu); w czasach posługi biskupiej erygował łącznie 33 parafie (w tym parafię pw. NMP Matki Kościoła na tczewskich Suchostrzygach)
  • ksiądz Antoni Liedtke (1904-1994) – doktor honoris causa, infułat rzeczywisty diecezji chełmińskiej, kanonik kapituły katedralnej chełmińskiej, profesor i rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, członek Towarzystwa Naukowego w Toruniu (od 1931 roku), członek Polskiego Towarzystwa Historycznego, Polskiego Towarzystwa Teologicznego, Stowarzyszenia Historyków Sztuki, a także toruńskiego Towarzystwa Bibliofilów; odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1939) oraz złotą odznaką „Za Opiekę nad Zabytkami” (1974)
  • ksiądz Józef Rocławski – w latach 1972-1992 proboszcz Parafii Św. Józefa w Tczewie
  • prof. dr. hab. inż. arch. Leopold Taraszkiewicz / Politechnika Gdańska – architekt, autor projektu tczewskiej świątyni pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła oraz wielu innych projektów pomorskich świątyń (m.in. Kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni (wspólnie z prof. J. Borowskim), Kościoła pw. św. Józefa w Gdyni-Leszczynkach, a także Kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego (1972-1976) w Gdańsku-Przymorzu)
  • mgr inż. Tadeusz Lisiewicz – pierwszy konstruktor suchostrzyckiej świątyni
  • mgr inż. Szczepan Wohlfeil – drugi konstruktor suchostrzyckiej świątyni, od 1984 roku kierownik nadzoru budowlanego
  • budowniczowie tczewskiej świątyni pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (mgr inż. Adam Bęben – projektant sanitarny i ciepłowniczy; Jan Gil (+ 1984) – kierownik budowy; Bronimir Bogacki – kierownik budowy / kierownik nadzoru budowlanego, następca Jana Gila; Jan Szwindowski – majster; Stanisław Antczak – majster (od 1984 roku), następca Jana Szwindowskiego; Bogusław Rezmer – geodeta; Zygmunt Kamiński – zaopatrzeniowiec; Józef Wolszleger – mistrz murarski; Kazimierz Krajnik – kierownik budowy (od 1988 do chwili obecnej)
  • ks. arcybiskup Józef Kowalczyk –  doktor prawa kanonicznego, nuncjusz apostolski w Polsce w latach 1989–2010, arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski w latach 2010–2014, od 2014 arcybiskup senior archidiecezji gnieźnieńskiej [dnia 15 września 1998 roku dokonał konsekracji tczewskiej świątyni]
  • prof. dr hab. ks. bp Jan Bernard Szlaga – profesor nauk teologicznych, biskup pomocniczy chełmiński w latach 1988–1992, biskup diecezjalny pelpliński w latach 1992–2012 [dnia 15 września 1998 roku dokonał konsekracji tczewskiej świątyni]
  • ks. arcybiskup Henryk Józef Muszyński –  profesor nauk teologicznych, biskup pomocniczy chełmiński w latach 1985–1987, biskup diecezjalny włocławski w latach 1987–1992, arcybiskup metropolita gnieźnieński w latach 1992–2010, prymas Polski w latach 2009–2010, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski w latach 1994–1999, od 2010 arcybiskup senior archidiecezji gnieźnieńskiej [obecny podczas konsekracji tczewskiej świątyni dnia 15 września 1998 roku]
  • ks. arcybiskup Marian Przykucki – biskup pomocniczy poznański w latach 1974–1981, biskup diecezjalny chełmiński w latach 1981–1992, arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński w latach 1992–1999, od 1999 do 2009 arcybiskup senior archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej [obecny podczas konsekracji tczewskiej świątyni dnia 15 września 1998 roku]
  • ks. bp Edmund Piszcz – doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy chełmiński w latach 1982–1985, administrator apostolski sede plena diecezji warmińskiej w latach 1985–1988, biskup diecezjalny warmiński w latach 1988–2006, od 2006 arcybiskup senior archidiecezji warmińskiej [obecny podczas konsekracji tczewskiej świątyni dnia 15 września 1998 roku]
  • ks. bp Andrzej Śliwiński – doktor teologii, biskup pomocniczy chełmiński w latach 1986–1992, biskup diecezjalny elbląski w latach 1992–2003, od 2003 biskup senior diecezji elbląskiej [obecny podczas konsekracji tczewskiej świątyni dnia 15 września 1998 roku]
  • ks. bp Piotr Krupa – doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Gorzowskiej w Gościkowie-Paradyżu w latach 1978–1980 i Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie w latach 1981–1986, biskup pomocniczy koszalińsko-kołobrzeski w latach 1984–1992, biskup pomocniczy pelpliński w latach 1992–2011, od 2011 biskup pomocniczy senior diecezji pelplińskiej [obecny podczas konsekracji tczewskiej świątyni dnia 15 września 1998 roku]

osoby powiązane z widocznym w kadrze budynkiem Urzędu Miejskiego (burmistrzowie tczewscy – okres międzywojenny):

  • Władysław Orcholski (1920 -1922)
  • dr Stanisław Gąsowski (1922)
  • Stefan Wojczyński (1922 – 1935)
  • Karol Hempel (1935 – 1936)
  • Wiktor Jagalski (1936 -1939)

osoby powiązane z widocznym w kadrze budynkiem Urzędu Miejskiego (burmistrzowie tczewscy: 1945-1950)

  • Wojciech Dudkiewicz [bezpartyjny] (marzec 1945 r.)
  • Tadeusz Mężyk [PPR] (marzec – kwiecień 1945 r.)
  • Marian Wojak [PPR] (kwiecień – sierpień 1945 r.)
  • Jan Milewski [PPR] (sierpień 1945 r. – grudzień 1946 r.)
  • p.o. Wiktor Januszewski [PPS] (grudzień 1946 r.)
  • Dionizy Cichocki [PPR/PZPR] (grudzień 1946 – wrzesień 1949 r.)
  • Józef Kulwicki [PZPR] (wrzesień 1949 – maj 1950 r.) – ostatni burmistrz Tczewa / za: https://www.dawnytczew.pl/pl/spoleczenstwo/193-u-steru-grodu-sambora-poczet-ostatnich-burmistrzow-tczewa.html

osoby powiązane z widocznym w kadrze budynkiem Urzędu Miejskiego (prezydenci miasta Tczewa; urząd prezydenta miasta wprowadzono na mocy ustawy samorządowej z 1973 roku):

  • Kazimierz Deja (czas trwania prezydentury: 27.02.1975 – 11.1977) – radny Miejskiej Rady Narodowej, I Zastępca Naczelnika Miasta i Powiatu Tczewskiego (od 14.12.1973)
  • Czesław Glinkowski (czas trwania prezydentury: 15.02.1977 roku – 13.09.1990)
  • Ferdynand Motas (czas trwania prezydentury: 1990-1994)
  • Zenon Odya (czas trwania prezydentury: 1994–2010)
  • Mirosław Pobłocki (prezydent miasta Tczewa od roku 2010)

opis fizyczny:

  • pocztówka barwna (fotograficzna / karta pocztowa z ośmioma widokami); fot. Stanisław Zaczyński
  • na rewersie adnotacja: Wszelkie prawa zastrzeżone

uwagi:

brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]

sygnatura:

Poczt508

zbiór S. Zaczyński

Podobne:

Tczew. Urząd Miejski. Poczta. Plac Generała Józefa Hallera. Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła Tczew. Rondo Jana Pawła II. Kościół Rzymskokatolicki pw. NMP Matki Kościoła. Park Kopernika. Wiatrak typu holenderskiego. Panorama miasta / zachodnie pobrzeże Wisły Tczew. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Wieża Ciśnień. Most drogowy. Most kolejowy. Wiatrak. Urząd Miejski. Skwer Konstytucji Trzeciego Maja Tczew. Most drogowy. Most kolejowy. Urząd Miejski. Poczta. Plac Generała Józefa Hallera Tczew. Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (osiedle Suchostrzygi, osiedle Bajkowe)

Przejdź do treści