Tczew. Stare Miasto – widok od strony Parku Miejskiego. Fragment Parku Miejskiego / niem. Dirschau. Blick vom Stadtpark auf Dirschau
obiekty / miejsca widoczne:
- Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem)
- kościół podominikański / Kościół pw. Świętego Mikołaja / Kościół pw. św. Jerzego / ob. Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Stanisława Kostki przy Placu Świętego Grzegorza (obiekt sakralny ufundowany w roku 1289 przez księcia pomorskiego Mestwina, do roku 1945 użytkowany przez gminę ewangelicką, prezbiterium pochodzi z końca XIII wieku, a nawa z połowy wieku XIV)
- ratusz staromiejski – w kadrze widoczna wieża ratusza (obiekt będący siedzibą władz miejskich; 18 maja 1916 roku w rejonie tczewskiego rynku wybuchł pożar, który doszczętnie zniszczył staromiejski ratusz wraz z przylegającymi do niego pięcioma budynkami mieszkalno-usługowymi o numerach 25, 26, 29, 30, 31, 32)
- Park Miejski / daw. Park Miejski im. Cesarza Wilhelma (założony dzięki inicjatywie Willego Muscatego – prezesa Towarzystwa Upiększania Miasta, właściciela fabryki maszyn rolniczych „A.P. Muscate Maschinenfabrik”; czas powstania: 1898 rok – dolna część parku, około 1910 – górna część parku, tak zwany lasek Schefflera)
- kamienica narożna przy ulicy Stromej 4 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1906-1908; kamienica wybudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową – Beamten Wohnungs Bauverein)
- kamienica narożna przy ulicy Stromej 1 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1906-1908; kamienica wybudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową – Beamten Wohnungs Bauverein)
- kamienica przy ulicy I. Paderewskiego 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1906-1907, kamienica wybudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy I. Paderewskiego 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1906-1907, kamienica wybudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- kamienica przy ulicy Paderewskiego 14 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1906-1907, kamienica wybudowana przez Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową)
- budynek przy ulicy Rybackiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (dawny spichlerz zbożowy – w kadrze widoczna południowa ściana obiektu opatrzona szyldem „C. Eisenack Mehl – Getreide Handlung” [C. Eisenack – zakup i sprzedaż mąki i zbóż / spichlerz], por. reklama przedsiębiorstwa Carla Eisenacka zamieszczona w Księdze Adresowej z 1924 r. „Carl Eisenack zakup i sprzedaż: zboża, mąki, nasion, nawozów sztucznych, wełny surowej i artykułów pastewnych – Własne duże spichlerze z nowoczesnem urządzeniem”; czas powstania obiektu przy ulicy Rybackiej 7: 1903-1904, budynek wzniesiony dla kupca / potentata zbożowego Carla Eisenacka)
- kamienica przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (w kadrze widoczna tylko fasada obiektu; czas powstania: 1902 roku / kamienica w stylu eklektycznym z dominantą elementów renesansowych i barokowych; dom zbudowany dla rodziny Tetzlaff’ów / projekt z 1901 roku; w latach 1912-1939 własność rzeźnika J. Schoernicka)
- kamienica przy ulicy Krótkiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; kolejni właściciele: 1875-1908 R. Zube [kupiec], 1908-1939 C. Wach / sklep kolonialny),
- kamienica przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; kolejni właściciele: 1875-1908 R. Zube [kupiec], 1908-1939 C. Wach / sklep kolonialny)
- fragment alei parkowej
- ławka
uwagi dotyczące obiektów:
- brak w panoramie budynku przy obecnej ulicy Paderewskiego 11 (obiekt wybudowany w 1914 roku z przeznaczeniem na Związek Opieki nad Ubogimi i Chorymi / obecnie: Szpitale Tczewskie – Hospicjum)
instytucje powiązane:
- Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa – powołana została do życia 26 sierpnia 1898 roku z inicjatywy ówczesnego burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego; w październiku 1898 r., z ramienia tczewskiej spółdzielni, zakupiono 3 tys. m² gruntu przy ul. Sobieskiego [daw. Gosslerstrasse, Ringstrasse], celem wybudowania czterech domów z 27 mieszkaniami; 23 kwietnia 1900 r. mieszkania te formalnie przekazano lokatorom; w dziesięć lat później Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa zajęła się budową domów przy ul. Paderewskiego (12, 13, 14) i ul. Stromej (1-5); do roku 1918 wzniesiono w Tczewie łącznie 16 obiektów mieszkalnych z 97 lokalami; kolejne domy, m.in. przy ul. Sobieskiego 34, 35, Wybickiego 22 i Paderewskiego 15 wybudowano w latach 30. XX wieku; z kolei pierwszą inwestycją tczewskiej spółdzielni, po zakończeniu II wojny światowej, był budynek z 32. lokalami mieszkalnymi przy ul. Sobieskiego 19 oddany do użytku dopiero w 1960 roku. Przez kolejne lata, począwszy od roku 1945 aż do roku 1960 działalność spółdzielni ograniczała się wyłącznie do remontu zdewastowanych i zniszczonych w wyniku działań wojennych budynków. 29 listopada 1945 r. Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa przemianowana została na „Spółdzielnię Mieszkaniową Pracowników Państwowych i Samorządowych”, w roku 1964 po raz kolejny zmieniono nazwę instytucji, tym razem na „Powiatową Spółdzielnię Mieszkaniową w Tczewie”, by w 1976 r. ostatecznie przyjąć obowiązującą po dziś dzień nazwę: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Tczewie.
osoby powiązane:
- Willy Muscate – prezes Towarzystwa Upiększania Miasta
- dr Hermann Scheffler – wieloletni lekarz tczewskich kolejarzy, twórca Łazienek Miejskich, fundator górnej części parku
- Ludwik Dembski – burmistrz miasta Tczewa
- Carl Wach – właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11, w latach 1908-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 9, w latach 1908-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- R. Zube – kupiec, w latach 1875-1908 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 9, w 1875-1908 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Tetzlaff – rodzina kupiecka, właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- J. Schoernick – rzeźnik, w latach 1912-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Carl Eisenack – kupiec, potentat zbożowy, jeden z członków loży masońskiej, działacz towarzystwa szkolnego „Schulverein”, właściciel przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą hurtową i detaliczną produktów rolnych, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją [por. reklama przedsiębiorstwa C. Eisenacka opublikowana w Księdze Adresowej Tczewa i Pelplina z 1924 roku: „Carl Eisenack zakup i sprzedaż: zboża, mąki, nasion, nawozów sztucznych, wełny surowej i artykułów pastewnych – Własne duże spichlerze z nowoczesnem urządzeniem”]
datowanie:
1908/1909 [po wybudowaniu obiektów przy obecnej ulicy Stromej 1 i 4 oraz Paderewskiego 12, 13, 14] – 1911 [przed wysłaniem karty pocztowej]
opis fizyczny:
- pocztówka czarno-biała (fotograficzna); wyd. i druk. Reinicke & Rubin, Dresden [Drezno]
- na rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim datowana przez nadawcę na 19 lipca 1912 roku
- karta pocztowa adresowana do Neubrandenburg / współcześnie: Neubrandenburg – miasto powiatowe w Niemczech, w południowo-wschodniej części Meklemburgii-Pomorza Przedniego, na Pojezierzu Meklemburskim, siedziba powiatu Mecklenburgische Seenplatte
uwagi:
- brak znaczka pocztowego (oderwany znaczek pocztowy)
- na odwrocie fragment stempla pocztowego / korespondencyjnego (stempel nieczytelny)
sygnatura:
Poczt793
zbiór Ireneusz Dunajski
Podobne:
Tczew. Stare Miasto – widok od strony Parku Miejskiego. Fragment Parku Miejskiego
Tczew. Stare Miasto – widok od strony Parku Miejskiego. Fragment Parku Miejskiego
Tczew. Park Miejski
Tczew. Fragment obecnej ulicy Krótkiej (daw. Berliner Strasse). Widok na obecny Plac Generała Józefa Hallera (daw. Plac Wolności, Adolf Hitler Platz, Plac Pierackiego, Stary Rynek, Rynek, Markt, Marktplatz)
Tczew. Panorama miasta – widok od strony Parku Miejskiego. Park Miejski / rejon obecnych ulic Kołłątaja i Sienkiewicza (widok zimowy)
