Tczew. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Urząd Miejski. Poczta. Fragment Placu Generała Józefa Hallera (kamienice rynkowe numery 1, 2 i 3)
obiekty widoczne:
- Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – II połowa XIII wieku, prezbiterium – I połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem; 29 sierpnia 1982 roku doszło do pożaru wskutek którego uszkodzeniu uległy wieża, połacie dachu nad nawą główną, dzwony oraz organy kościelne; ocalałe wyposażenie przeniesiono do sąsiadującego z farą Kościoła pw. Św. Stanisława Kostki; w kolejnych latach wieża otrzymała nowe, murowane zwieńczenie, uzupełniono więźbę, położono nowe dachówki, ufundowano także organy oraz cztery dzwony: Maryja, odkupiciel Człowieka, Jan Paweł II, Wacław)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 1 – obecnie sklep jubilerski „Cezary” / wcześniej: zakład fryzjerski, „Jubiter” – zakład jubilerski, naprawa zegarków, sklep odzieżowy „Galanteria” – w oficynie przy ul. 1 Maja / obecnie Kard. S. Wyszyńskiego, biura Tczewskiego Domu Kultury (narożna kamienica rynkowa; czas powstania: 1 połowa XIX wieku; w latach 1891-1939 właścicielem obiektu był kupiec Joseph Sternberg; w okresie międzywojennym na parterze kamienicy mieścił się m.in. sklep z cygarami, papierosami i tytoniem, wł. Marian Wyszyński oraz sklep „Merkur” [sprzęty kuchenne]; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 r.)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 2 opatrzona szyldem „Bar Starówka” / dawny Bar Wisełka (niegdyś Central Hotel / Hotel Centralny wyposażony w centralne ogrzewanie; czas powstania: I połowa XIX wieku, odbudowa: po 1945 roku; właścicielami obiektu byli kolejno: Stanisław Klarowski (do 1930 roku) i Jan Scherle / Szerle – ziemianin z Mestwina (w latach: 1930-1941) ; w budynku hotelowym znajdowały się m.in.: cukiernia, winiarnia, restauracja, pijalnia piwa)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 3 – w kadrze widoczny fragment obiektu / daw. Dom Książki. Oddział w Tczewie – filia Domu Książki w Gdańsku Wrzeszczu (czas powstania obiektu: około 1894 roku, dom zbudowany dla kupca H. Jacobiego, w latach 1912-1917 właścicielem obiektu był H. Kalmann; w okresie międzywojennym mieścił się tu sklep Braci Witosławskich (1917-1932 ) / „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” / St. Rynek 3-4 ; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 r.); po 1932 roku właścicielem obiektu został Edmund Witosławski; w 1931 roku jedno z pomieszczeń parterowych wydzierżawiono Polskiej Spółce Obuwia „Bata” / warsztat naprawy obuwia)
- siedziba Urzędu Miejskiego przy Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego 1 / wcześniej siedziba Prezydium Powiatowej Rady Narodowej / daw. Starostwo – niem. Kreishaus (obiekt wzniesiony na początku XX wieku – 1908 rok – w okolicy zniszczonego przez pożar Hotelu Gdańskiego; budynek będący siedzibą tczewskiego starostwa wyodrębnionego w roku 1887 ze starostwa starogardzkiego; w okresie międzywojennym w budynku przy obecnym Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego 1 swoją siedzibę miała Komunalna Kasa Oszczędności Powiatu Tczewskiego – instytucja zajmująca się m.in. udzielaniem pożyczek / kredytów zaliczkowych pod zastaw zboża)
- gmach pocztowy / Urząd Pocztowy nr 1 przy ul. Jarosława Dąbrowskiego 7 (neogotycki budynek pocztowy, wyposażony w nowoczesną centralę telefoniczną, wzniesiono w roku 1905 według projektu architekta Karola Hempla)
- tczewska siedziba TP S.A. / Biuro Obsługi Klientów przy ul. Obrońców Westerplatte 1)
- siedziba władz gminnych (Rada Gminy Tczew, Wójt Gminy Tczew, Urząd Gminy w Tczewie) przy ulicy Lecha 12 (dawniej w budynku przy ulicy Lecha 12 mieściły się biura Gminnej Rady Narodowej)
- samochody osobowe
- rower
osoby widoczne:
przechodnie / mieszkańcy Tczewa
osoby powiązane z widocznym w kadrze budynkiem Urzędu Miejskiego (burmistrzowie tczewscy – okres międzywojenny):
- Władysław Orcholski (1920 -1922)
- dr Stanisław Gąsowski (1922)
- Stefan Wojczyński (1922 – 1935)
- Karol Hempel (1935 – 1936)
- Wiktor Jagalski (1936 -1939)
osoby powiązane z widocznym w kadrze budynkiem Urzędu Miejskiego (burmistrzowie tczewscy: 1945-1950)
- Wojciech Dudkiewicz [bezpartyjny] (marzec 1945 r.)
- Tadeusz Mężyk [PPR] (marzec – kwiecień 1945 r.)
- Marian Wojak [PPR] (kwiecień – sierpień 1945 r.)
- Jan Milewski [PPR] (sierpień 1945 r. – grudzień 1946 r.)
- p.o. Wiktor Januszewski [PPS] (grudzień 1946 r.)
- Dionizy Cichocki [PPR/PZPR] (grudzień 1946 – wrzesień 1949 r.)
- Józef Kulwicki [PZPR] (wrzesień 1949 – maj 1950 r.) – ostatni burmistrz Tczewa / za: https://www.dawnytczew.pl/pl/spoleczenstwo/193-u-steru-grodu-sambora-poczet-ostatnich-burmistrzow-tczewa.html
osoby powiązane z widocznym w kadrze budynkiem Urzędu Miejskiego (prezydenci miasta Tczewa; urząd prezydenta miasta wprowadzono na mocy ustawy samorządowej z 1973 roku):
- Kazimierz Deja (czas trwania prezydentury: 27.02.1975 – 11.1977) – radny Miejskiej Rady Narodowej, I Zastępca Naczelnika Miasta i Powiatu Tczewskiego (od 14.12.1973)
- Czesław Glinkowski (czas trwania prezydentury: 15.02.1977 roku – 13.09.1990)
- Ferdynand Motas (czas trwania prezydentury: 1990-1994)
- Zenon Odya (czas trwania prezydentury: 1994–2010)
- Mirosław Pobłocki (prezydent miasta Tczewa od roku 2010)
osoby powiązane z widocznym w kadrze Kościołem pw. Podwyższenia Krzyża Świętego:
- ksiądz Franciszek Czarliński – proboszcz parafii staromiejskiej
- ksiądz Franciszek Piechowski – proboszcz parafii staromiejskiej [następca księdza Franciszka Czarlińskiego]
- ksiądz Henryk Mettenmeyer – proboszcz parafii staromiejskiej (1838-1871)
- ksiądz Robert Sawicki (1841 – 1925; proboszcz tczewski w latach 1871 – 1925) – uczestnik wojny 1870 roku (uhonorowany Krzyżem Żelaznym I stopnia – odznaczeniem pruskim nadawanym za męstwo na polu walki), proboszcz parafii katolickiej odpowiedzialny za sprowadzenie do Tczewa polskich Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo; kontynuator dzieła zapoczątkowanego przez księdza proboszcza Henryka Mettenmeyera (w 1878 roku, w siedem lat po mianowaniu księdza Roberta Sawickiego proboszczem tczewskiej parafii staromiejskiej, w kaplicy przy prezbiterium ustawiono barokowy ołtarz złożony z elementów pochodzących prawdopodobnie z kościoła podominikańskiego; wezwanie Matki Boskiej Różańcowej ołtarz otrzymał w rok później, wraz z pojawieniem się w nim obrazu przedstawiającego Maryję z Dzieciątkiem Jezus w otoczeniu aniołów podtrzymujących różany wieniec, autorstwa gdańskiego artysty Alberta Renne’go)
- ksiądz Aleksander Kupczyński – ksiądz katolicki, czołowych działacz Narodowej Demokracji na Pomorzu Nadwiślańskim; od 1926 roku proboszcz parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie, inicjator wielu działań mających na celu odnowienie tczewskiej świątyni, współorganizator Chrześcijańskich Związków Zawodowych w Gdyni, Tczewie i Starogardzie Gdańskim, członek Towarzystwa Naukowego w Toruniu
- ksiądz Jan Aleksander Pronobis – w latach 1947-1949 proboszcz parafii staromiejskiej
- ksiądz prałat Wacław Preis – doktor misjologii, od maja 1950 roku do grudnia 1987 roku proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie, dziekan dekanatu tczewskiego [na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych przeprowadził renowację obu gotyckich kościołów staromiejskich; w latach siedemdziesiątych zajął się gruntowną odnową wnętrza tczewskiej Fary: w tym okresie odsłonięto pierwotną kolorystykę ołtarzy, ambony oraz konfesjonałów, zamontowano okna witrażowe w prezbiterium; za wymienione działania minister kultury i sztuki postanowił przyznać tczewskiemu proboszczowi złotą odznakę „Za Opiekę nad Zabytkami”]
- ksiądz Piotr Wysga – prałat honorowy Jego Świątobliwości, kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Pelplińskiej; obecnie proboszcz senior w Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie [6 czerwca 1965 roku Piotr Wysga przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Kazimierza Józefa Kowalskiego, jako motto na drogę kapłańską przyjął słowa: „Wiem, komu zawierzyłem”; obowiązki wikariusza tczewskiej fary ks. Wysga pełnił przez ponad 20 lat; jako administrator kościoła farnego coraz częściej przejmował obowiązki chorującego księdza proboszcza Wacława Preisa; 1 stycznia 1988 roku sam został ustanowiony proboszczem tczewskiej parafii staromiejskiej]
pozostałe osoby powiązane:
- Joseph Sternberg – kupiec, w latach 1891-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 1 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Marian Wyszyński – kupiec, w okresie międzywojennym właściciel sklepu z cygarami, papierosami i tytoniem / Plac Generała Józefa Hallera 1 [daw. Rynek 1]
- Jan Scherle/ Szerle – ziemianin z Mestwina, kupiec, w latach 1930-1941 właściciel Hotelu Centralnego mieszczącego się w kamienicy przy ob. Placu Generała Józefa Hallera 2
- Stanisław Klarowski – do roku 1930 właściciel Hotelu Centralnego mieszczącego się w kamienicy przy ob. Placu Generała Józefa Hallera 2 (daw. Rynek 2)
- H. Jacobi – kupiec, właściciel kamienicy przy obecnym Placu Generała Józefa Hallera 3 [daw. Markt 3]
- H. Kalmann – kupiec, w latach 1912-1917 właściciel kamienicy przy obecnym Placu Generała Józefa Hallera 3 [daw. Markt 3]
- Bracia Witosławscy – kupcy, w latach 1917-1932 właściciele sklepu „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” [St. Rynek 3-4]
- Edmund Witosławski – kupiec, w latach 1932-1939 właściciel domu towarowego mieszczącego się w kamienicach rynkowych numer 3 i 4 (wcześniej: „Dom towarów modnych W. Witosławski i Bracia: konfekcja męska, konfekcja damska, bławaty, towary krótkie, firany, dywany, chodniki” [St. Rynek 3-4]), przewodniczący Rady Miejskiej (1927 rok), prezes Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Tczewie (za: Rocznik Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich R.P. na rok 1938)
opis fizyczny:
pocztówka barwna (fotograficzna / karta pocztowa z trzema widokami); zakład fotograficzny PD – Pan Dragon Gdańsk
uwagi:
brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]
sygnatura:
Poczt518
zbiór S. Zaczyński
Podobne:
Tczew. Urząd Miejski. Poczta. Plac Generała Józefa Hallera. Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła
Tczew. Urząd Miejski. Poczta. Plac Generała Józefa Hallera. Kamienice rynkowe. Fragment ulicy S. Okrzei
Tczew. Most drogowy. Most kolejowy. Urząd Miejski. Poczta. Plac Generała Józefa Hallera
Tczew. Basen odkryty. Urząd Miejski. Osiedle Bajkowe (ulica Rokicka 22). Dawne łazienki miejski (Łazienki Schefflera). Park Kopernika. Plac Generała Józefa Hallera. Kościół podominikański / Kościół pw. św. Stanisława Kostki. Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego. Wieża Ciśnień
Tczew. Urząd Miejski. Gmach pocztowy. Kamienice rynkowe / fragment Placu Generała Józefa Hallera
