Tczew. Stare Miasto. Pożar Kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Widok od strony Placu Wolności (współcześnie Plac Generała Józefa Hallera). 29 sierpnia 1982 roku

Tczew. Stare Miasto. Pożar Kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Widok od strony Placu Wolności (współcześnie Plac Generała Józefa Hallera). 29 sierpnia 1982 roku

miejscowość:

Tczew

obiekty / miejsca widoczne:

  • Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego (czas powstania obiektu: 2. połowa XIII do 2. połowy XIV wieku, wieża – 2. połowa XIII wieku, prezbiterium – 1. połowa XIV wieku, korpus nawowy – przed 1364 rokiem; 29 sierpnia 1982 roku doszło do pożaru w wyniku którego uszkodzeniu uległy wieża, połacie dachu nad nawą główną, dzwony oraz zabytkowe organy Terletzkiego/Sobiechowskiego; ocalałe wyposażenie przeniesiono do sąsiadującego z farą kościoła pw. św. Stanisława Kostki; w kolejnych latach, począwszy od roku 1982, przystąpiono do prac remontowo-konserwacyjnych: odbudowano szczytową część wieży, uzupełniono więźbę dachową, odmalowano wnętrze świątyni; w roku 1986 zbudowano nowe organy, zaś w latach 1983-1985 zakupiono i poświęcono cztery dzwony: Maryja [924 kg, ton „f”], Odkupiciel Człowieka [1781 kg, ton „d”], Jan Paweł II [588 kg, ton „a”], Wacław [258 kg, ton „cis”])
  • kamienica przy ulicy A. Mickiewicza 7 (czas powstania obiektu w pierwotnym kształcie: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; w latach 1878-1890 wł. Joseph Carrsohn; w latach 1890-1906 wł. kupiec Julius Levit; w latach 1906-1908 wł. Herman i Henriette Ormanschick, od 1908 wł. (?) Emil Jagielski; charakterystyczne elementy konstrukcji: boniowana / zdobiona elewacja w obrębie parteru, fryzy, gzymsy, żeliwna balustrada balkonu; w okresie międzywojennym w budynku mieścił się skład bławatów i konfekcji Władysława Orcholskiego [por. ogłoszenie zamieszczone w Księdze adresowej Tczewa i Pelplina 1924 roku: „W. Orcholski. Rynek – Tczew – Tel. 235. Skład bławatów, konfekcji męskiej i damskiej, bielizny i galanterji. Artykuły męskie. Kapelusze. Krawaty. Koszule wierzchnie. Bielizna. Pończochy”]; w 1986 roku kamienicę zburzono niemal do poziomu gruntu, ocalał jedynie północny i zachodni parter narożników; obiekt, mimo wcześniejszych planów wzniesienia w tym miejscu budynku ze stali i szkła, ostatecznie odbudowano zachowując oryginalną formę z końca XIX stulecia; w latach 90. XX wieku w kamienicy mieścił się sklep odzieżowo-obuwniczy SEZAM; w planach było również otwarcie w tym miejscu wielobranżowego sklepu specjalistycznego dla dzieci)
  • kamienica rynkowa przy Placu Generała Józefa Hallera 1 – elewacja boczna wraz z dawną oficyną (czas powstania: 1 połowa XIX wieku; w latach 1891-1939 wł. Joseph Sternberg)
  • kamienica mieszkalno-usługowa przy ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2 opatrzona szyldami „Pasmanteria”, „Futra”
  • kamienica mieszkalno-usługowa przy ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego 4 / daw. oficyna boczna nr 6; współcześnie „Sklep Rowerowy – Rekord” (czas powstania obiektu: I ćwierćwiecze XIX wieku; około 1823 roku działka opisana jako „działka z domem mieszkalnym położona w Górnym Mieście, niedaleko kościoła parafialnego”; w latach 1903-1910 wł. Gustaw Heffen; od roku 1910 wł. państwo pruskie)
  • znaki drogowe
  • rower
  • wózek dziecięcy
  • oświetlenie uliczne

osoby widoczne:

mieszkańcy Tczewa

osoby powiązane:

  • Wacław Preis – duchowny rzymskokatolicki, profesor misjologii w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie, kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Chełmińskiej, dyrektor Związku Misyjnego Kleru, szambelan papieski, od października 1967 roku członek Komisji Misyjnej przy Konferencji Episkopatu Polski, dyrektor Diecezjalnej Akcji na Rzecz Misji Zagranicznych, postulator w procesie beatyfikacyjnym biskupa Konstantyna Dominika, dziekan dekanatu tczewskiego, od maja 1950 roku do grudnia 1987 roku proboszcz Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie [na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ks. W. Preis przeprowadził renowację obu tczewskich świątyń staromiejskich; w latach siedemdziesiątych zajął się gruntowną odnową wnętrza kościoła farnego: w tym okresie odsłonięto pierwotną kolorystykę ołtarzy, ambony oraz konfesjonałów, zamontowano okna witrażowe w prezbiterium; za wymienione działania minister kultury i sztuki postanowił przyznać proboszczowi złotą odznakę „Za Opiekę nad Zabytkami”]
  • Piotr Wysga – duchowny rzymskokatolicki, absolwent Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, prałat honorowy Jego Świątobliwości, kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Pelplińskiej, w latach 1988-2016 proboszcz Parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie, od 2016 roku proboszcz senior (Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie), Honorowy Obywatel Miasta Tczewa

datowanie:

29 sierpnia 1982

hasła przedmiotowe / hasła ogólne:

Tczew, kamienice Tczew, kościół rzymskokatolicki, religia, zagadnienia wyznaniowe, kościoły Tczew, architektura, obiekty sakralne, gotyk, architektura gotycka, pożar, pożary Tczew, pożarnictwo, straż pożarna, akcja gaśnicza, infrastruktura drogowa

hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:

Tczew, Stare Miasto, Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie, fara, fara Tczew, Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Tczewie, ulica 1 Maja, ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego, fara – ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego – Tczew, Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego – Tczew, wieża, wieża kościelna, dach, ulica Mickiewicza, ulica Mickiewicza 7, kamienica narożna – ulica Mickiewicza 7 – Tczew, Plac Hallera 1, ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2, ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego 4, mieszkańcy Tczewa, znak drogowy, znaki drogowe, oświetlenie uliczne, pasmanteria, pasmanteria – ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2 – Tczew, futra, futra – ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2 – Tczew, pożar – fara – Tczew, pożar – Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – Tczew, pożar fary, pożar fary Tczew, pożar kościoła, pożar kościoła Tczew, pożar 1982, pożar 29 sierpnia 1982, pożar 29.08.1982, , Tczew sierpień 1982, Tczew 29 sierpnia 1982, Tczew 29.08.1982, lata 80. XX wieku

autor zdjęcia:

Stanisław Zaczyński (1938-2023, Rokitki k. Tczewa) – fotograf, archiwista, kolekcjoner, laureat „Kociewskiego Pióra” – lokalnego wyróżnienia przyznawanego przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne im. Małgorzaty Hillar, Kawaler Medalu Pro Domo Trsoviensi

uwagi:

fotografia czarno-biała

sygnatura:

XV1-1260/RZS 

numer albumu:

3

ze zbiorów Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Aleksandra Skulteta w Tczewie

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Skip to content