Tczew. Wieża ciśnień. Plac Generała Józefa Hallera. Kaplica ewangelicko-augsburska. Kamienica przy ulicy Kołłątaja
obiekty widoczne:
- Wieża Ciśnień przy rozwidleniu ulic Bałdowskiej i 30 Stycznia (liczący około 40 metrów budynek zwany również ciśnią wzniesiono w roku 1905 na potrzeby Miejskich Zakładów Zaopatrywania w Wodę)
- dawna kaplica cmentarza ewangelicko-augsburskiego / współcześnie: Parafia ewangelicka – Sopot – kaplica ewangelicka w Tczewie zlokalizowana przy obecnej ulicy 30 Stycznia 61 / daw. F. Dzierżyńskiego 61 (czas powstania obiektu: koniec XIX wieku)
- dawny budynek administracyjny przy ulicy H. Kołłątaja 5 (czas powstania obiektu: 1 ćwierćwiecze XX wieku; w okresie międzywojennym w budynku mieściła się administracja połączonych przedsiębiorstw komunalnych: wodociągów, kanalizacji, elektrowni, gazowni, łaźni oraz rzeźni; od 1921 roku funkcję dyrektora Gazowni i Wodociągów Miejskich w Tczewie pełnił inżynier Jan Morawski / Jan Dzierżykraj-Morawski)
- kamienica przy ulicy Lipowej 5/6 (czas powstania obiektu: około 1913 roku; kamienica w stylu secesyjnym zbudowana dla braci Franza i Curta Friedrichów według szkicu z 1913 roku; od roku 1913 na parterze budynku mieścił się magazyn meblowy firmy Gebrüder Friedrich – rok założenia 1875; kolejni właściciele obiektu począwszy od roku 1888: Robert Lebenstein, Franz Jahn, Johann Orlowski, Zarząd Pruskich Kolei Państwowych; w latach 30. XX wieku w budynku mieściła się cukiernia / Cafe und Konditorei Damröse)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 13 (czas powstania obiektu: I połowa XIX wieku, 1891 rok – przebudowa fasady południowej, w latach 1882-1907 własność kupca Emila Priebe, w latach 1907-1920 wł. kupiec Otto Schwanke, w latach 1920-1943 wł. kupiec Robert Baniecki)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 14 – salon RTV-AGD (czas powstania obiektu: XIX wiek; kamienica odbudowana po pożarze pierzei rynku w lipcu 1900 roku; w latach 1865-1907 własność kupca Juliusa Wagnera; w roku 1912 obiekt przebudowany dla rodziny Goldsteinów, w latach 1922-1936 własność kupca Stanisława Pancierzyńskiego, w latach 1936-1939 własność kupca Franciszka Malewskiego)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 15 – sklep obuwniczy (kamienica w stylu eklektycznym ze zdobieniami barokowymi wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku, w latach 1900-1908 własność kupca Adalberta Redlingera, kolejni właściciele: Sally Brenner, Władysław Teodorczyk)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 16 – dom towarowy „Centrum” [sklep odzieżowy]; sklep komputerowy [parter] (po pożarze w lipcu 1900 roku gruntowna przebudowa i rozbudowa kamienicy, w latach 1897-1920 własność kupca Sallego Brennera, w latach 1920-1939 własność kupca Władysława Maciejewskiego)
- kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 17 z attyką zwieńczoną wieżyczką (kamienica w stylu eklektycznym ze zdobieniami barokowymi, wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku, 1909 rok – przebudowa elewacji frontowej, kolejni właściciele począwszy od roku 1900: Eduard Sonnert, Julia Leyde z domu Blum, Artur Leyde, Bernard Brzozowski; na początku XX wieku w budynku mieścił się Hotel Cesarski (Kaiserhof)
- kamienica narożna przy Placu Generała Józefa Hallera 18 / daw. Bank Dyskontowy – St. Rynek 18; za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 roku (kamienica wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku; 1901 rok – budowa nowych okien wystawowych od strony rynku, w latach 1854-1899 własność wdowy Amalii Dahmer; od roku 1899 wł. Gmina Miejska Tczew; około roku 1922 przebudowa obiektu / fasady dla potrzeb tczewskiego Banku Dyskontowego)
- budynek przy ulicy Rybackiej 9 – obiekt widoczny w tle (czas powstania: XIX wiek ; w latach 1884-1915 własność Carla Palischewskiego – majstra szewskiego; w roku 1936 w miejscu dotychczasowego obiektu wzniesiono nowy dom mieszkalny z warsztatem stolarskim, wł. Ligman – stolarz [na parterze stolarnia i sklep meblowy])
- oświetlenie uliczne
- płyta rynku
- ławki
osoby widoczne:
przechodnie / mieszkańcy Tczewa
osoby powiązane:
- ks. Martin Hesekiel z Lubeki – fundator ołtarza (2 października 1988 roku w dawnej kaplicy cmentarza ewangelicko-augsburskiego odbyło się uroczyste nabożeństwo kończące dwuletni remont obiektu; poświęcono wówczas ołtarz ufundowany przez wspomnianego ks. Martina Hesekiela)
- inż. Jan Morawski (od 1929 roku Jan Dzierżykraj-Morawski) – dyrektor Gazowni i Wodociągów Miejskich w Tczewie, reprezentujący Polskę na zjeździe wodociągowców i gazowników w Królewcu (za: miesięcznik „Woda i Gaz” z 1935 roku); w latach 1920-1939 dyrektor tczewskich zakładów komunalnych (Elektrowni przy ulicy Nowej 4/5, Gazowni przy ulicy Wąskiej 26, zakładów wodociągowych przy ulicy H. Kołłątaja 4, zakładów kanalizacyjnych przy ulicy Sambora 11 / za: Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1924 roku)
- Wiktor Jagalski – ostatni przedwojenny burmistrz Tczewa, od roku 1936 mieszkaniec kamienicy przy ulicy H. Kołłątaja 5
- Franz Friedrich – kupiec, brat Curta Friedricha, właściciel magazynu meblowego Gebrüder Friedrich (rok założenia 1875), właściciel kamienicy secesyjnej zlokalizowanej przy ulicy Lipowej 5/6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Curt Friedrich – kupiec, brat Franza Friedricha, właściciel magazynu meblowego Gebrüder Friedrich (rok założenia 1875), właściciel kamienicy secesyjnej zlokalizowanej przy ulicy Lipowej 5/6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Robert Lebenstein – w latach 1888-1906 właściciel budynku znajdującego się w rejonie ulicy Lipowej 5/6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Franz Jahn – właściciel ziemski w Wielkich Lichnowach, w latach 1906-1907 właściciel budynku znajdującego się w rejonie ulicy Lipowej 5/6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Johann Orlowski – właściciel ziemskich z Tczewskich Łąk, w latach 1907-1912 właściciel budynku znajdującego się w rejonie ulicy Lipowej 5/6 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Emil Priebe – kupiec, w latach 1882-1907 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Otto Schwanke – kupiec, w latach 1907-1920 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Robert Baniecki – kupiec, w latach 1920-1943 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Wolfgang Ziemens – kupiec, w latach 1943-1945 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Franciszek Malewski – kupiec z Pelplina, w latach 1936-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 14 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Stanisław Pańcierzyński – kupiec, w latach 1922-1936 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 14 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Simon Goldstein – kupiec, w latach 1907-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 14 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Adalbert Redlinger – kupiec, w latach 1900-1908 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Sally Brenner – kupiec, w latach 1916-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15; w latach 1897-1920 właściciel kamienicy przy Placu Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Władysław Teodorczyk – urzędnik kolejowy z Gdańska, właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Władysław Maciejewski – kupiec, w latach 1920-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 16 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Bernard Brzozowski – mistrz szewski, w latach 1922-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Julia Leyde – w latach 1920-1922 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Artur Leyde – w latach 1920-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Eduard Sonnert – mistrz malarski, właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Amalia Dahmer – w latach 1854-1899 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 18/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
- Carl Palischewski – majster szewski, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
- Ligman – stolarz, właściciel budynku przy ulicy Rybackiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
datowanie:
druga połowa lat 90-tych XX wieku
opis fizyczny:
pocztówka barwna (fotograficzna / z czterema widokami)
uwagi:
brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]
sygnatura:
Poczt423
zbiór S. Zaczyński