Kociewie. Starogard Gdański, Pinczyn, Klonówka, Twardy Dół, Skarszewy, Pelplin, Gniew, Osiek, Ocypel, Szczodrowo, Tczew, Szteklin

Kociewie. Starogard Gdański, Pinczyn, Klonówka, Twardy Dół, Skarszewy, Pelplin, Gniew, Osiek, Ocypel, Szczodrowo, Tczew, Szteklin

Kociewie. Starogard Gdański, Pinczyn, Klonówka, Twardy Dół, Skarszewy, Pelplin, Gniew, Osiek, Ocypel, Szczodrowo, Tczew, Szteklin

miejscowości oznaczone na mapie:

  • Szczodrowo
  • Skarszewy
  • Stara Kiszewa
  • Kaliska
  • Czarna Woda
  • Osieczna
  • Ocypel
  • Lubichowo
  • Borzechowo
  • Zblewo
  • Starogard Gdański
  • Godziszewo
  • Klonówka
  • Pelplin
  • Skórcz
  • Szteklin
  • Osiek
  • Smętowo Graniczne
  • Piaseczno
  • Gniew
  • Rudno
  • Subkowy
  • Tczew

obiekty widoczne:

  • Wisła
  • Tczew: most drogowy (historyczny most drogowy zbudowany został w latach 1851–1857 jako most drogowo-kolejowy projektu Carla Lentze; w 1947 roku zniszczeniu uległy prowizorycznie odbudowane przęsła tczewskiego mostu drogowego (niesiona przez powódź kra lodowa uszkodziła kilka drewnianych podpór mostowych w wyniku czego siedem dźwigarów wpadło do rzeki); 15 stycznia 1948 roku przywrócony został ruch drogowy na tak zwanym „starym moście”, pomiędzy mostem drogowym a mostem kolejowym powstała specjalna kładka, umożliwiająca autom kontynuowanie drogi po przęsłach kolejowych; 31 stycznia 1959 roku władze miejskie oficjalnie dopuściły most drogowy do użytku, ogłaszając, że jest on w całości przejezdny (zbędna kładka łącząca oba mosty została w tym samym roku usunięta); drogowcy, mimo wydanego przez władze miejskie komunikatu o przejezdności mostu, przystąpili do generalnego remontu nawierzchni (aby umożliwić samochodom wjazd na remontowany most w miejscu zachodniego przyczółka powstała tymczasowa kładka); remont zakończył się ostatecznie w roku 1961; 21 marca 2000 roku trzy środkowe przęsła oryginalnej konstrukcji oraz cztery wieże w stylu neogotyckim zostały wpisane do rejestru zabytków, pozostałe elementy konstrukcyjne mostu drogowego dołączone zostały do rejestru w kilkanaście lat później, tj. 7 października 2016 roku (tym samym cały tczewski most został oficjalnie uznany za zabytek); w październiku 2011 roku, z uwagi na postępującą degradację przęseł, ruch na tczewskim moście drogowym został wstrzymany; od 2012 roku trwa proces odbudowy tczewskiego mostu drogowego w wariancie historycznym; kompleksowe prace o wartości 35,5 mln złotych podjęto na początku roku 2019; 15 kwietnia 2019 roku, podczas kolejnego etapu odbudowy mostu drogowego, dokonano wyjątkowego odkrycia: pod dawnym portalem zachodnim odnaleziono kapsułę czasu wmurowaną w przyczółek tczewskiego mostu 27 lipca 1851 roku oraz tablicę pamiątkową opatrzoną niemieckojęzyczną inskrypcją: „Jego wysokość, król pruski Fryderyk Wilhelm IV, położył kamień węgielny pod mostem wiślanym w Tczewie, 27 lipca 1851 r.”) / za: Bartosz Listewnik, „Historia mostów tczewskich. Zmiany konstrukcji na przestrzeni dziejów”
  • Tczew: most kolejowy (historyczny most kolejowy wybudowany został w roku 1891 na trasie magistrali kolejowej łączącej Warszawę z Gdańskiem; odbudowa zniszczonego w wyniku działań wojennych mostu kolejowego rozpoczęła się w marcu 1946 roku; 8 marca 1947, dokładnie w dwa lata po wysadzeniu mostów wiślanych przez armię niemiecką, obiekt został tymczasowo odbudowany, o pracach przy odbudowie tczewskiego mostu pisano między innymi na łamach „Życia Radomskiego” z 22 października 1947 roku: Most pod Tczewem prawie gotowy. Roboty przy odbudowie największego mostu w Polsce na Wiśle pod Tczewem posuwają się szybko naprzód. Niektóre prace prowadzone są na dwie zmiany. Most posiada 10 przęseł i ma 1060 metrów długości. Odbudowa trwa już prawie dwa lata. (…) 4 przęsła konstrukcji żelaznej sprowadzone zostały z Anglii, 5 przęseł naprawiono na miejscu. Już wkrótce most pod Tczewem zostanie oddany do użytku, co pozwoli na uruchomienie pociągów bezpośrednich na linii: Gdynia – Gdańsk – Tczew – Malbork – Warszawa; do odbudowy tczewskiego mostu kolejowego użyto brytyjskich elementów ESTB wyprodukowanych w 1945 roku; odbudowany w roku 1958 most stanowi kompilację wielu form konstrukcyjnych; w latach 2009-2010 most kolejowy przeszedł generalny remont w ramach modernizacji linii kolejowej Warszawa-Gdynia)
  • Tczew: przęsła mostowe
  • Tczew: wieże w stylu neogotyckim – wieże mostu kratowniczego / drogowego (wieżyczki wznoszono kolejno w latach: 1856 – na środkowym filarze, 1857 – na pierwszym i drugim filarze, 1858 – na czwartym i piątym filarze; we wnętrzu każdej z wież znajduje się kilka niewielkich pomieszczeń: przedsionek, prostokątna wnęka z wejściem na schody, sala wpisana w cylindryczną część wieży, drewniane podesty kolejnych kondygnacji)
  • Kościół pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Szczodrowie [najstarsza zachowana wzmianka dotycząca szczodrowskiego kościoła pochodzi z końca wieku XVI; ks. Sebastian Liwierski, wizytujący parafię w roku 1583, napisał: Kościół drewniany pod wezwaniem Szymona i Tadeusza Judy potrzebuje pokrycia dachem. Poświęcony cmentarz dobrze ogrodzony, ma cztery łany.; przed 1687 rokiem do północnej części świątyni dobudowano drewnianą zakrystię]
  • Zamek krzyżacki w Gniewie [czas powstania obiektu: koniec XIII wieku, rozbudowa: XIV i XV wiek; od połowy XV do 1772 roku siedziba polskich starostów; w XIV wieku gniewska twierdza uznawana była, na równi z zamkami w Człuchowie (obecnie w ruinie) i Gdańsku (obecnie nieistniejący), za największy zamek krzyżacki na lewym brzegu Wisły;  pierwotnie jedna z czterech wież zamkowych była dużo wyższa  niż obecnie i umożliwiała kontakt wzrokowy z warowniami w Kwidzynie (ok. 13 km w prostej linii) i Grudziądzu (ok 40 km w prostej linii)]
  • Diabelski Kamień w Pinczynie [największy na Kociewiu głaz narzutowy (eratyk) o 14 m obwodu, 3,5 m długości, 3,2 szerokości i 2,2 m wysokości]
  • Kościół parafialny pw. św. Katarzyny w Klonówce / proboszcz: ks. Ireneusz Smagliński [obiekt sakralny wzniesiony przez Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (zakon krzyżacki) w 2 poł. XIV w., częściowo przebudowany w poł. XVIII i końcu XIX w., remontowany w latach 1905 – 1910; architektura – charakterystyczne elementy budowli: czworoboczna, czterokondygnacyjna wieża, kwadratowa wieżyczka schodowa przylegająca do ściany południowej wieży, ostrołukowe okna z częściowo zachowanymi profilowanymi ościeżami, ostrołukowy portal z wejściem głównym, pierwotne sklepienia krzyżowe zamienione w połowie XVIII wieku na sklepienia kolebkowe z lunetami; w 1972 roku rozebrano neogotycką drewnianą kruchtę datowaną na II połowę XIX stulecia [kruchta znajdująca się przy frontowej elewacji wieży]; w 1999 roku hełm wieży pokryto blachą miedzianą, w 2012 roku wstawiono dębowe, stylizowane na gotyk drzwi wejściowe [wejście główne, wejście boczne]; Kościół pw. św. Katarzyny w Klonówce stanowi charakterystyczny dla Pomorza Gdańskiego przykład niewielkiej gotyckiej budowli sakralnej, z późniejszymi nawarstwieniami stylowymi / za: http://parafia.klonowka.pl/historia_kosciola/
  • Katedra w Pelplinie / Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie [pierwotnie świątynia klasztoru cystersów, od roku 1824 siedziba miejscowego biskupa; jedna z największych świątyń gotyku ceglanego w Polsce (za datę ostatecznego zakończenia prac budowlanych w obrębie trójnawowej bazyliki przyjmuje się rok 1557); wnętrze pelplińskiej świątyni zdobi najwyższy w Polsce drewniany ołtarz o wysokości 21 metrów (drugi co do wielkości w Europie, po gotyckiej Katedrze NMP w Sewilli – Hiszpania); bazylika katedralna w Pelplinie jest ponadto wyposażona w największe w kraju organy składające się z 4,5 tysiąca piszczałek]
  • Ośrodek Wypoczynkowy Twardy Dół nad jeziorem Niedackim (molo)
  • Dwór modrzewiowy w Szteklinie (właścicielem obiektu od 2010 roku jest Albin Ossowski – polski aktor, przedsiębiorca, działacz polonijny, urodzony w Starogardzie Gdańskim)
  • plaża z kąpieliskiem w miejscowości Ocypel (nad jeziorem Ocypel Wielki)
  • plaża z kąpieliskiem w miejscowości Osiek (nad jeziorem Kałębie; w tle widoczny Ośrodek Rehabilitacyjno-Rekreacyjny Dobry Brat)
  • rynek w Skarszewach (rynek z XVII-wiecznym ratuszem oraz zabytkowymi kamieniczkami)
  • rynek w Starogardzie Gdańskim (w tle widoczna wieża Kościoła św. Katarzyny)
  • Kościół pw. św. Katarzyny w Starogardzie Gdańskim [obiekt sakralny wybudowany w 1802 roku na fundamentach średniowiecznego kościoła [w latach poprzednich w miejscu tym znajdował się XV-wieczny kościół gotycki, od 1577 roku użytkowany przez luteran, obiekt został zniszczony w 1659 roku; kolejny wybudowany w tym miejscu kościół spłonął doszczętnie podczas pożaru miasta w 1792 roku]; świątynia usytuowana jest w północno-wschodnim narożniku starogardzkiego rynku, budowla ma trzy nawy oraz charakterystyczną, strzelistą wieżę datowaną na 1873 rok]

osoby powiązane:

  • ks. Ireneusz Smagliński – proboszcz Parafii pw. świętej Katarzyny w Klonówce,  kapelan honorowy Jego Świątobliwości, kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Pelplińskiej, dyrektor Katolickiej Rozgłośni Diecezji Pelplińskiej „Radio Głos”, rzecznik Biskupa Pelplińskiego
  • Albin Ossowski – polski aktor, przedsiębiorca, działacz polonijny, urodzony w Starogardzie Gdańskim
  • ks. Dariusz Nenca – proboszcz Parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Starogardzie Gdańskim
  • ks. Mateusz Draszanowski – proboszcz Parafii pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Szczodrowie
  • Konrad Liśkiewicz (1911–1971) – autor projektu obecnych przęseł łukowych / przęseł kratowniczych ze stali St 52 o parabolicznym niezbieżnym pasie górnym i rozpiętości 128,60 m [mowa o przęsłach użytych do odbudowy mostu kolejowego w Tczewie]; zgodnie z informacją zawartą w publikacji „Zabytkowy most tczewski. Konteksty” przęsła projektu K. Liśkiewicza uznawane są za pierwsze konstrukcje stalowe o tak dużej rozpiętości zaprojektowane i wykonane w Polsce

osoby powiązane (budowniczowie XIX-wiecznych mostów tczewskich):

  • Friedrich August Stüler – XIX-wieczny architekt pruski, przewodniczący Komisji Budowy Zamków, inspektor i radca do spraw budownictwa, autor projektu tczewskich wież i portali wjazdowych
  • Rudolph Eduard Schinz – szwajcarski inżynier mechanik, konstruktor mostu, autor szczegółowego opracowania konstrukcji przęseł obu mostów na Wiśle
  • Carl Lentze – odpowiedzialny za koncepcję i całkowity projekt budowlany mostu kolejowo-drogowego (późniejszego mostu drogowego)
  • Johann Schwedler – autor projektu tczewskiego mostu kolejowego
  • Christopher Mehrtens – budowniczy tczewskiego mostu kolejowego

datowanie:

2002 rok

opis fizyczny:

pocztówka barwna (fotograficzna / karta pocztowa z dwunastoma widokami; w centralnej części mapa Kociewia); fot. i projekt graficzny Bogusław Nieznalski – A.D. 2003; wyd. Oficyna Wydawnicza „Pomorze” Gdańsk (Kolekcja Widokówek Kociewia)

uwagi:

brak korespondencji na rewersie, brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych [karta bez obiegu pocztowego]

sygnatura:

Poczt499

zbiór S. Zaczyński

Skip to content