Tczew. Dawny dworzec kolejowy. Widok z lotu ptaka. Około 1901 roku

obiekty widoczne:

dworzec kolejowy, tzw. „stary dworzec” (obiekt wybudowany w latach 1856-1857 według projektu Friedricha Augusta Stülera; okazały budynek, wzniesiony w tym samym czasie co wieże i portale tczewskich mostów, zachwycił przebywającą w Tczewie, w sierpniu 1858 roku, Jadwigę Łuszczewską-Deotymę; w tekście wspomnieniowym zatytułowanym „Wycieczka do Gdańska. Czczewo” autorka „Panienki z okienka” pisała: Jest to prawdziwy wzór architektury dziewiętnastego wieku, utwór z samego żelaza i kryształu, najtrwalsze z najtrwalszych, połączenie dziwne a pociągające (…) Najpierw wchodzisz do sali z trzech stron wyłożonej zwierciadłami, z czwartej ogromna oszklona ściana przedziela ją od drugiej sali półkolistej; ta cała jest ulana ze szkła, oprawionego w sieć żelaznych słupów, wiotkich i powikłanych, jakby gałązki rozłożystych drzew. Kierunek budowy tak zwrócony, iż gdziekolwiek staniesz, na wskroś wszystkich ścian, jak jedno okno, widzisz cały most;
„stary dworzec” spłonął w marcu 1945 roku, w kilka dni po zajęciu Tczewa przez Armię Czerwoną [wcześniej został dwukrotnie uszkodzony, we wrześniu 1939 roku oraz w lutym 1945 roku])
zabudowania dworcowe
tory kolejowe (linia łącząca Tczew z Gdańskiem)
tory kolejowe (linia łącząca Tczew z Bydgoszczą)
peron (strona bydgoska)
peron (strona gdańska)
pociąg
warsztaty kolejowe
dawna Szkoła Nowomiejska, niem. Neustadtschule [po 1920 roku Szkoła Powszechna nr 2 i Szkoła Powszechna nr 3 – działające równolegle]; współcześnie filia Sportowej Szkoły Podstawowej nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Tczewie, ulica Południowa 6 (czas powstania obiektu: 1891-1898; rozbudowa: 1956-1959 [dodatkowa kondygnacja]; budowa łącznika: 1970-1973; w latach 1975-1999 Szkoła Podstawowa nr 3 im. majora Henryka Sucharskiego; w latach 1999-2001 Zespół Szkół nr 2 im. majora Henryka Sucharskiego [szkoła podstawowa, gimnazjum], w latach 2001-2017 Gimnazjum nr 2 im. majora Henryka Sucharskiego)
fragment obecnej ulicy Sobieskiego [niem. Gosslerstrasse, Ringstrasse]; w kadrze widoczne okazałe kamienice wybudowane przez pierwszą w dziejach miasta spółdzielnię mieszkaniową [chodzi o Urzędniczą Spółdzielnię Budowlano-Mieszkaniową powołaną z inicjatywy burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego; pierwsze obiekty mieszkalne wzniesiono przy ulicy Sobieskiego w latach 1899-1901)
budynek przy obecnej ulicy 1 Maja 6 (czas powstania obiektu: około 1900 roku)
budynek przy obecnej ulicy 1 Maja 3 / Zespół Lokomotywowni nr 1 (czas powstania obiektu: około 1880 roku)

instytucje powiązane:

Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa w Tczewie / współcześnie Spółdzielnia Mieszkaniowa w Tczewie [instytucja powołana do życia 26 sierpnia 1898 roku z inicjatywy burmistrza Tczewa Ludwika Dembskiego; w październiku 1898 r., z ramienia tczewskiej spółdzielni, zakupiono 3 tys. m² gruntu przy ulicy Sobieskiego na którym w latach 1898-1900 wzniesiono cztery domy wielorodzinne z 27 mieszkaniami, 23 kwietnia 1900 r. mieszkania te formalnie przekazano lokatorom; w dziesięć lat później Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa zajęła się budową domów przy ulicy Paderewskiego (12, 13, 14) i ulicy Stromej (1-5); do roku 1918 wzniesiono w Tczewie łącznie 16 obiektów mieszkalnych z 97 lokalami; kolejne domy, m.in. przy ul. Sobieskiego 34, 35, ul. Wybickiego 22 i ul. Paderewskiego 15 wybudowano w latach 30. XX wieku; pierwszym obiektem wybudowanym przez tczewską spółdzielnię po zakończeniu II wojny światowej był blok z 32 lokalami przy ulicy Sobieskiego 19 (oddany do użytku dopiero w 1960 roku); przez kolejne lata, począwszy od roku 1945 aż do roku 1960, działalność spółdzielni ograniczała się wyłącznie do remontu zdewastowanych i zniszczonych w wyniku działań wojennych budynków; 29 listopada 1945 r. Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa przemianowana została na Spółdzielnię Mieszkaniową Pracowników Państwowych i Samorządowych, w roku 1964 po raz kolejny zmieniono nazwę instytucji, tym razem na Powiatową Spółdzielnię Mieszkaniową w Tczewie, by w 1976 r. ostatecznie przyjąć obowiązującą współcześnie nazwę: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Tczewie]

datowanie:

około 1901 [po wybudowaniu ciągu kamienic przy obecnej ulicy Sobieskiego, Szkoły Nowomiejskiej przy obecnej ulicy Południowej 6 oraz budynku w Zespole Lokomotywowni 1 przy obecnej ulicy 1 Maja 6]

hasła przedmiotowe / hasła ogólne:

Tczew, kolej, kolejnictwo, transport, transport kolejowy, transport szynowy, przewozy kolejowe, historia, architektura, dworzec, infrastruktura kolejowa, szkolnictwo, oświata, edukacja, szkoły Tczew, kamienice Tczew, gospodarka, zagadnienia gospodarcze, środki transportu, pociąg, tabor kolejowy

hasła przedmiotowe / hasła szczegółowe:

Tczew, Dirschau, dworzec kolejowy, stacja kolejowa, stary dworzec, tory, linia kolejowa Tczew-Gdańsk, linia kolejowa Tczew-Bydgoszcz, strona gdańska, strona bydgoska, dworzec kolejowy – strona bydgoska – Tczew, dworzec kolejowy – strona gdańska – Tczew, peron, perony, peron strona gdańska, peron strona bydgoska, wagon, wagony, ulica 1 Maja 3, ulica 1 Maja 6, lokomotywownia, Zespół Lokomotywowni 1, ulica Sobieskiego, kamienice – ulica Sobieskiego – Tczew, spółdzielnia mieszkaniowa, Urzędnicza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa w Tczewie, Szkoła Nowomiejska, Neustadtschule, ulica Południowa, ulica Południowa 6, szkoła – ulica Południowa 6 – Tczew, warsztaty kolejowe, Bahnhof, Ireneusz Dunajski, litografia, pocztówka, karta pocztowa, pocztówka litograficzna, widok z lotu ptaka, widok z góry, korespondencja, karta korespondencyjna, korespondencja w języku niemieckim, adresat, R. Rabeler, Bremen, Brema, C. J. B., wyd. C. J. B., karta bez obiegu pocztowego, około 1901, XX wiek, początek XX wieku

opis fizyczny:

pocztówka czarno-biała (litograficzna); wyd. C. J. B.
na awersie i rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim (adresat: R. Rabeler, Bremen / współcześnie: Brema)
brak znaczka pocztowego, brak stempli pocztowych / korespondencyjnych (karta bez obiegu pocztowego)
na rewersie data korespondencji: 28 sierpnia 1914 roku