Tczew. Widok na obecną ulicę Krótką (daw. Berliner Strasse). Fragment obecnego Placu Generała Józefa Hallera (pierzeja południowa)

Tczew. Widok na obecną ulicę Krótką (daw. Berliner Strasse). Fragment obecnego Placu Generała Józefa Hallera (pierzeja południowa)

Tczew. Widok na obecną ulicę Krótką (daw. Berliner Strasse). Fragment obecnego Placu Generała Józefa Hallera (pierzeja południowa) / niem. Dirschau. Berlinerstrasse

obiekty widoczne:

  • kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 18 [daw. Markt 18] / kamienica narożna (dwukondygnacyjny budynek mieszkalno-handlowy wybudowany przez G. Wilkego w miejscu kamienicy zniszczonej przez pożar w lipcu 1900 roku, obiekt będący własnością Julii Leyde; w budynku mieściły się m.in. Schuhwarenhaus [sklep obuwniczy] – M. Leyde oraz Kaiser’s Kaffee Geschäft [kawiarnia]- Alfred Möller; 1901 rok – budowa nowych okien wystawowych od strony rynku, w latach 1854-1899 własność wdowy Amalii Dahmer)
  • kamienica przy Placu Generała Józefa Hallera 17 [daw. Markt 17] z attyką zwieńczoną wieżyczką (kamienica w stylu eklektycznym ze zdobieniami barokowymi wybudowana około 1900 roku w miejscu obiektu zniszczonego przez pożar w lipcu 1900 roku, 1909 rok – przebudowa elewacji frontowej, kolejni właściciele począwszy od roku 1900: Eduard Sonnert, Julia Leyde z domu Blum, Artur Leyde, Bernard Brzozowski, na początku XX wieku w budynku mieścił się Hotel Cesarski (Kaiserhof)
  • kamienica narożna przy ulicy Garncarskiej 1/2 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (w latach 1875-1919 działka zajmowana przez: piętrowy dom mieszkalny ze skrzydłem bocznym, małe podwórze, piętrowy budynek tylni ze stajnią drewnianą i pomieszczeniem spichrzowym; około roku 1924 gruntowna przebudowa – dostosowanie obiektu do potrzeb handlowo-usługowych / „Skład bławatów, konfekcji damskiej i męskiej, bielizny, towarów krótkich i artykułów męskich”)
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: 1895 rok, wł. G. Schroeder)
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 14 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania obiektu: XVIII wiek, fasada: XIX wiek)
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: XVIII wiek; w roku 1910 przebudowano pomieszczenia sklepowe [likwidacja sieni] i dobudowano pomieszczenia boczne, wł. Emil Zierott, siodlarz)
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 2 ćwierćwiecze XIX wieku / po 1820 roku; począwszy od roku 1872 kolejnymi właścicielami obiektu byli: Henriette Czarnecki z mężem [cukiernik], Frida Doerk, Robert Oliver z Sopotu [cukiernik],Wilhelm Ehlenberger [cukiernik], Waleska-Kruck [wdowa], Waleska-Kruck z mężem Izydorem Chmieleskim),
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: XVII-XVIII wiek; około 1800: przebudowa z nadaniem elewacji frontowej cech klasycystycznych, około 1922: wymiana schodów, wymiana witryny; kolejni właściciele począwszy od roku 1902: Max Balewski [kupiec], firma Selbiger und Hirschberg z Gdańska, Carl Wach, Ryszard Gliński [handlarz mebli], Józef Łoński [kupiec z Tczewa]
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 9 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; kolejni właściciele: 1875-1908 R. Zube [kupiec], 1908-1939 C. Wach / sklep kolonialny)
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 4. ćwierćwiecze XIX wieku; kolejni właściciele: 1875-1908 R. Zube [kupiec], 1908-1939 C. Wach / sklep kolonialny),
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 1902 roku / kamienica w stylu eklektycznym z dominantą elementów renesansowych i barokowych, dom zbudowany dla rodziny Tetzlaff’ów / projekt z 1901 roku; 1912-1939 własność rzeźnika J. Schoernicka)
  • kamienica przy ulicy Krótkiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (czas powstania: 1764; w latach 1661-1881 działka będąca własnością Szpitala Św. Jerzego; w 1764 roku Rada Miejska podjęła decyzję o budowie nowego obiektu szpitalnego [przyczyna: zły stan techniczny budynku użytkowanego dotychczas przez personel szpitala św. Jerzego]; po roku 1881 kamienica będąca własnością kupca S. Behrendta)
  • nieistniejące współcześnie budynki znajdujące się w rejonie ulicy Krótkiej 19 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją (wśród nich m.in. budynek opatrzony szyldem Sattlermstr. [siodlarz]; patrz: lewa strona kadru)

osoby widoczne:

przechodnie / mieszkańcy Tczewa

osoby powiązane:

  • Amalia Dahmer – w latach 1854-1899 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 18/ zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Julia Leyde – w latach 1920-1922 właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17, właścicielka kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 18 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Artur Leyde – w latach 1920-1922 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • Eduard Sonnert – mistrz malarski, właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17/ zgodnie z obowiązującym współcześnie
  • Bernard Brzozowski – mistrz szewski, w latach 1922-1939 właściciel kamienicy przy Placu Generała Józefa Hallera 17 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem
  • G. Schroeder – od roku 1895 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 15 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Emil Zierott – siodlarz, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 13 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Henriette Czarnecki z mężem [cukiernik] – właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Frida Doerk – właścicielka kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Robert Oliver z Sopotu – cukiernik, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Wilhelm Ehlenberger – cukiernik, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Waleska-Kruck [wdowa] – właścicielka kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Waleska-Kruck z mężem Izydorem Chmieleskim – właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 12 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Max Balewski – kupiec, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Carl Wach – właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11, w latach 1908-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 9, w latach 1908-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Ryszard Gliński – handlarz mebli, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Józef Łoński – kupiec z Tczewa, właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 11 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • R. Zube – kupiec, w latach 1875-1908 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 9, w 1875-1908 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 10 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • Tetzlaff – rodzina kupiecka, właściciele kamienicy przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • J. Schoernick – rzeźnik, w latach 1912-1939 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 8 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją
  • S. Behrendt – kupiec, od roku 1881 właściciel kamienicy przy ulicy Krótkiej 7 / zgodnie z obowiązującym współcześnie nazewnictwem i obowiązującą współcześnie numeracją

instytucje powiązane:

  • Szpital św. Jerzego (zwany pokrzyżackim) Szpital św. Jerzego działał w Tczewie już w wieku XIV (początkowo jako szpital w czasach epidemii trądu, następnie jako przytułek dla biedoty, bezdomnych i starców), pierwszy tczewski Szpital św. Jerzego znajdował się w rejonie obecnego Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego (na terenie dzisiejszego cmentarza ewangelickiego), następnie w wieku XVI został przeniesiony do budynku przy ul. Mickiewicza 18 (patrz: dawne / obiegowe nazwy obiektu: „Wielki szpital” czy ” Buda św. Jerzego”); w latach 1720-1755 do szpitala należała również kamienica przy ulicy Mickiewicza 19; w tym czasie funkcję szpitala pełnił także budynek zlokalizowany przy obecnej ulicy Krótkiej 7 (od 1661 do 1881); prawdopodobnie przed wybudowaniem obiektu przy ulicy Wodnej 6 szpital pokrzyżacki mieścił się poza miastem w rejonie ul. Lecha (wschodnia część dzisiejszej ulicy Lecha, w połowie jej biegu, bliżej obecnej ulicy Obrońców Westerplatte); Szpital św. Jerzego działał przy ulicy Wodnej od polowy XIX wieku nie zmieniając lokalizacji aż do końca wieku XIX

datowanie:

około 1903 [po wybudowaniu kamienicy przy obecnej ulicy Krótkiej 8; przed wysłaniem karty pocztowej]

opis fizyczny:

  • pocztówka czarno-biała (fotograficzna)
  • na awersie i rewersie karta pocztowa wypisana odręcznie – korespondencja w języku niemieckim (adresat: Gertrud Hey, Königsberg [Kaliningrad, Królewiec])
  • na awersie nadruk w języku niemieckim Gruss aus Dirschau [Pozdrowienia z Tczewa]

uwagi:

  • na odwrocie dwa stemple pocztowe / korespondencyjne: [Dirschau [Tczew] z datą 23.08.1903] i Königsberg [Królewiec, Kaliningrad] z datą 24.08.1903
  • oderwany znaczek pocztowy

sygnatura:

Poczt782

zbiór Ireneusz Dunajski

Skip to content